Haziran ayındaki zirvede bütçe sorununu çözemeyen AB, İngiltere’nin dönem başkanlığının son saatlerine kadar krizden çıkacak bir formül bulamadı. Fransa ve Hollanda’nın AB Anayasası’na ‘hayır’ demesinin ardından ciddi bir bunalıma giren AB’nin bütçede anlaşamaması durumunda krizin derinleşerek devam edeceği ve AB’nin bütün politikalarını etkileyeceği uyarıları yapılıyor. İngiltere’nin son bütçe teklifini reddeden AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, sorunun sadece ‘bütçe ve para’ olmadığını belirterek, AB’nin itibarının gündemde olduğuna dikkat çekti. Fransa, bütçe sorunu aşılana kadar genişleme dahil diğer konuların müzakere edilmesine itiraz ediyor. Dün gece geç saatlerde bir açıklama yapan İngiltere Başbakanı Tony Blair, son tekliflerini üye ülkelere ilettiklerini, kararı ülkelere bıraktıklarını kaydetti.
25 AB lideri, kulübün 2007-2013 bütçesinde anlaşma sağlamaya çalışıyor. Fransa, İngiltere’nin 1984’te elde ettiği ‘bütçeye katkı indiriminden’ taviz vermesini isterken, İngiltere de en fazla Fransa’nın istifade ettiği ortak tarım politikasının (CAP) ıslah edilmesini talep ediyor. Fransa, CAP’ın 2003’te zaten ıslah edildiğini savunarak, İngiltere’nin 1984’te indirim elde ettiği dönemde AB’nin en fakir ülkelerinden iken şu an en zenginleri arasında olduğunu gündeme getiriyor. İngiltere ise AB’nin dünyanın en rekabetçi ekonomilerden birine sahip olmak için tarım yerine yüksek teknolojiye, araştırma-geliştirmeye yatırım yapması gerektiğini savunuyor. Yeni üyeler ise hem kendilerine ödenecek miktarlarda indirime gidilmesine karşı çıkarken hem de fonlardan bir an evvel istifade etmek istiyor.
Türkiye için sönük zirve
Yaklaşık 850 milyar Euro’luk bütçede anlaşma sağlanamaması durumunda kulübe yeni üye olan ülkeler olumsuz etkilenecek. 10 yeni üye, 2007’de AB fonlarından alacakları para miktarlarına göre şimdiden proje hazırlamak zorunda. Bütçede uzlaşma geciktikçe bu ülkelerin fonlardan pay alma imkanları da azalacak. Türk yetkililer, genişleme konusunun aralık zirvesinde de yer almaması üzerine Brüksel’e gelmediler. Zirve nihai bildirisinde Türkiye yer almayacak. AB dışişleri bakanları, Türkiye’ye mesajlarını pazartesi günkü toplantıda vermiş ve Ankara’ya reformları sürdürme çağrısı yapmıştı. Bakanlar Kıbrıs’a ilişkin gelişmelerin 2006’da gözden geçirileceği uyarısını da yapmıştı.
