Çagri’nin efsane yönetmeni Ürdün’deki terörde öldü

Önceki gün Amman’da bir otele düzenlenen terör saldirisinda yaralanan Suriyeli ünlü yönetmen Mustafa Akad (70), dün sabah hayata veda etti. Ayni saldirida kizini da kaybeden Akad, yaptigi filmlerle milyonlarca Müslüman’a sinemayi sevdirmisti. Akad’in basyapiti olan 1976 tarihli “Çagri” (The Message) filmi, Islam dünyasinin kült filmlerinden biri oldu. Yine Akad’a ait olan ve Islamiyet’in dogusunu konu alan “Er-Risale” adli filmin, ünlü oyuncular Anthony Quinn ve Irene Papas ile zenginlesmis versiyonu olan “Çagri”, hâlâ Islam tarihi hakkinda yapilmis en nitelikli yapim olma özelligini koruyor. Tüm Islam cografyasinda özellikle dinî günlerde pek çok televizyon tarafindan gösterilen film, dünya kamuoyunda Islamiyet’e karsi önyargili yaklasimlari da büyük ölçüde kirdi. Akad, bir söylesisinde, konusuyla oldugu kadar müzigiyle de belleklerde yer eden “Çagri”nin, birçok insanin Müslüman olusuna vesile oldugunu dile getirmisti. Yönetmen’in, bir baska önemli filmi “Çöl Aslani”nda (Lion of the desert) ise sömürgecilige direnen Libya halk kahramani Ömer Muhtar’in özgürlük mücadelesini anlatmisti. Kültür-Sanat

[AKAD IÇIN NE DEDILER?]

Mustafa Akad’in ölümü çok trajik

Atilla Dorsay (sinema elestirmeni): Ortadogu’nun sayili iyi yönetmenlerinden biri öldü. Bu ölüm o kadar trajik ki, son 20 yilda Müslümanligi en iyi tanitan, anlatan ve biz dahil dünya televizyonlarinda sürekli gösterilen bir filmi yaratan Müslüman bir yönetmen, Islâm adina yola çiktigini öne süren bir örgüt tarafindan ve ikisinin de anavatani olan ülkede öldürüldü. Bence bu, çikis noktalari ve amaçlari ne olursa olsun sonuç olarak adina ‘terör’ dedigimiz korkunç, kanli, akil ve insanlik disi olayi adeta suçüstü yakalayan son dönemin en önemli gelismelerinden biri. Herkesin ve özellikle tüm Müslümanlarin üzerinde düsünmesi gereken önemli bir olay.

Akad’in üç projesi daha vardi

Ihsan Kabil (Euroimages Türkiye Temsilcisi): Vefat haberine çok üzüldüm. Dünya sinemasina iki filmiyle iki kiymetli eser kazandirmisti. Akad, bir anlamda Müslümanlar arasinda genel suurun tesis edilmesine yol açti. Iki film hem aktüel, siyasî, tarihî ve iktisadî yönleri agir basan hem de insanin dünya üzerinde varolusunun vurgulandigi, iç dünya tezahürlerinin çok incelikli anlatildigi eserlerdi. Hatta bu, Ömer Muhtar’da, Çagri’dan daha çok hissedilir. 90’li yillarin basinda Türkiye’ye geldi. Istanbul’un fethi ile ilgili bir film yapmak istedi. Plato meselesi çözülemedigi için bu proje akim kalmisti. Selahaddin Eyyübi, Fatih Sultan Mehmet ve Endülüs üzerine yapmayi düsündügü üç projesi daha vardi; ama ömrü yetmedi. Akad’in bu üç projesi de özellikle 11 Eylül sonrasinda Müslümanlara karsi olusan yanlis düsünceyi ortadan kaldirma açisindan kayda degerdi.

Müslümanlara ‘sinema önemli’ dedi

Mesut Uçakan (yönetmen): Akad’in önemli projelerinden biri Istanbul’un fethiydi, olmadi. Iki filmiyle Müslümanlari sinemanin da önemli oldugu gerçegi ile yüzlestirdi. Yeryüzünde sürekli olarak ezik ve maglubiyet psikolojisi içinde yasayan Müslümanlarin aslinda güçlerini dogru yönlendirdiklerinde nasil basarili olacaklarini Akad, filmleriyle gösterdi. Akad’a, Bati sinemasinda da hak ettigi deger verilmemistir. Hollywood, yillarca Akad’a ilgisiz kaldi. Dünya sinemasina yeni Mustafa Akad’lar gerekiyor.

Projelerinin hayata geçmemesi kayip

Sefer Turan (gazeteci): Uzun bir röportaj yaptik ve yayinladik. Duygu yüklü bir insandi. ‘Çagri filmi projesi nereden çikti?’ diye sordugumda, “Çocugum olmustu, ‘Ben bu çocuga dinini nasil ögretecegim?’ diye sordugumda kendi sorumlulugumu hatirladim ve yola öyle çiktim.” demisti. Selahaddin Eyyübi ve Istanbul’un fethi projelerini hayata geçiremeden vefat etmesi bence büyük kayip. Allah rahmet eylesin.

Gelenegi sinema estetigi ile bulusturdu

Ayse Sasa (yazar): Çagri ve Ömer Muhtar birer saheserdi. Vefatina çok üzüldüm. Yaptigi filmlerle, gelenegin sinema estetigi ile bulusmasina büyük hizmeti oldu. Islâm medeniyetinin dünyaya tanitilmasi adina üstlendigi vazife önemliydi.