Önceki gün Ammanda bir otele düzenlenen terör saldirisinda yaralanan Suriyeli ünlü yönetmen Mustafa Akad (70), dün sabah hayata veda etti. Ayni saldirida kizini da kaybeden Akad, yaptigi filmlerle milyonlarca Müslümana sinemayi sevdirmisti. Akadin basyapiti olan 1976 tarihli Çagri (The Message) filmi, Islam dünyasinin kült filmlerinden biri oldu. Yine Akada ait olan ve Islamiyetin dogusunu konu alan Er-Risale adli filmin, ünlü oyuncular Anthony Quinn ve Irene Papas ile zenginlesmis versiyonu olan Çagri, hâlâ Islam tarihi hakkinda yapilmis en nitelikli yapim olma özelligini koruyor. Tüm Islam cografyasinda özellikle dinî günlerde pek çok televizyon tarafindan gösterilen film, dünya kamuoyunda Islamiyete karsi önyargili yaklasimlari da büyük ölçüde kirdi. Akad, bir söylesisinde, konusuyla oldugu kadar müzigiyle de belleklerde yer eden Çagrinin, birçok insanin Müslüman olusuna vesile oldugunu dile getirmisti. Yönetmenin, bir baska önemli filmi Çöl Aslaninda (Lion of the desert) ise sömürgecilige direnen Libya halk kahramani Ömer Muhtarin özgürlük mücadelesini anlatmisti. Kültür-Sanat
[AKAD IÇIN NE DEDILER?]
Mustafa Akadin ölümü çok trajik
Atilla Dorsay (sinema elestirmeni): Ortadogunun sayili iyi yönetmenlerinden biri öldü. Bu ölüm o kadar trajik ki, son 20 yilda Müslümanligi en iyi tanitan, anlatan ve biz dahil dünya televizyonlarinda sürekli gösterilen bir filmi yaratan Müslüman bir yönetmen, Islâm adina yola çiktigini öne süren bir örgüt tarafindan ve ikisinin de anavatani olan ülkede öldürüldü. Bence bu, çikis noktalari ve amaçlari ne olursa olsun sonuç olarak adina terör dedigimiz korkunç, kanli, akil ve insanlik disi olayi adeta suçüstü yakalayan son dönemin en önemli gelismelerinden biri. Herkesin ve özellikle tüm Müslümanlarin üzerinde düsünmesi gereken önemli bir olay.
Akadin üç projesi daha vardi
Ihsan Kabil (Euroimages Türkiye Temsilcisi): Vefat haberine çok üzüldüm. Dünya sinemasina iki filmiyle iki kiymetli eser kazandirmisti. Akad, bir anlamda Müslümanlar arasinda genel suurun tesis edilmesine yol açti. Iki film hem aktüel, siyasî, tarihî ve iktisadî yönleri agir basan hem de insanin dünya üzerinde varolusunun vurgulandigi, iç dünya tezahürlerinin çok incelikli anlatildigi eserlerdi. Hatta bu, Ömer Muhtarda, Çagridan daha çok hissedilir. 90li yillarin basinda Türkiyeye geldi. Istanbulun fethi ile ilgili bir film yapmak istedi. Plato meselesi çözülemedigi için bu proje akim kalmisti. Selahaddin Eyyübi, Fatih Sultan Mehmet ve Endülüs üzerine yapmayi düsündügü üç projesi daha vardi; ama ömrü yetmedi. Akadin bu üç projesi de özellikle 11 Eylül sonrasinda Müslümanlara karsi olusan yanlis düsünceyi ortadan kaldirma açisindan kayda degerdi.
Müslümanlara sinema önemli dedi
Mesut Uçakan (yönetmen): Akadin önemli projelerinden biri Istanbulun fethiydi, olmadi. Iki filmiyle Müslümanlari sinemanin da önemli oldugu gerçegi ile yüzlestirdi. Yeryüzünde sürekli olarak ezik ve maglubiyet psikolojisi içinde yasayan Müslümanlarin aslinda güçlerini dogru yönlendirdiklerinde nasil basarili olacaklarini Akad, filmleriyle gösterdi. Akada, Bati sinemasinda da hak ettigi deger verilmemistir. Hollywood, yillarca Akada ilgisiz kaldi. Dünya sinemasina yeni Mustafa Akadlar gerekiyor.
Projelerinin hayata geçmemesi kayip
Sefer Turan (gazeteci): Uzun bir röportaj yaptik ve yayinladik. Duygu yüklü bir insandi. Çagri filmi projesi nereden çikti? diye sordugumda, Çocugum olmustu, Ben bu çocuga dinini nasil ögretecegim? diye sordugumda kendi sorumlulugumu hatirladim ve yola öyle çiktim. demisti. Selahaddin Eyyübi ve Istanbulun fethi projelerini hayata geçiremeden vefat etmesi bence büyük kayip. Allah rahmet eylesin.
Gelenegi sinema estetigi ile bulusturdu
Ayse Sasa (yazar): Çagri ve Ömer Muhtar birer saheserdi. Vefatina çok üzüldüm. Yaptigi filmlerle, gelenegin sinema estetigi ile bulusmasina büyük hizmeti oldu. Islâm medeniyetinin dünyaya tanitilmasi adina üstlendigi vazife önemliydi.