Doku kültürü ile kopyalanan bitkiler yurt dışına ihraç ediliyor

Antalya Serbest Bölge’de bulunan Vitro şirketi, kurduğu laboratuarda 4 bin 200 çeşit bitkinin kopyasını yapıyor. Şirketin Genel Müdürü Hasan Yaşar, laboratuar ortamında kopyalanan bitkilerin tamamını yurt dışına sattıklarını söylüyor. Sipariş üzerine çalıştıklarını ifade eden Yaşar, geçen yıl 4,5 milyon adet kopyalanmış bitki ihraç ettiklerini belirtiyor. Üstelik kopya bitkilerden elde edilen sebze ve meyvede verim yüzde 40 oranında daha fazla.
Avrupa’da 20 yıl önce başlayan bitki kopyalama, Türkiye’de yeni yeni başlıyor. İzmir ve Adana bölgelerinde küçük çapta yatırımların olduğu belirtiliyor. Bitki kopyalama, Türkiye’de henüz ticari amaçlı kullanılmıyor. Daha çok üniversiteler araştırma yapmak için deneylerde kullanıyor. Kopya bitkilerin yurtdışında yoğun ilgi gördüğünü anlatan Genel Müdür Yaşar, “Laboratuar ortamında kopyalanan kiviyi Yeni Zelanda ve Avustralya’ya, çiçek ve salon bitkilerini Kenya, İsrail, İngiltere, Hollanda, Almanya, Fransa ve diğer Avrupa ülkelerine gönderiyoruz. Amerika ise daha çok peyzaj bitkileri istiyor. Teknoloji ülkesi Japonya bizden büyük miktarda kopya ürün alıyor. Doku ihraç ettiğimiz ülke sayısı 20’yi aştı.” şeklinde konuşuyor.
Kopyalanmış bitkilerin diğerlerine oranla yüzde 40 daha verimli olduğunu belirten Yaşar, “Bitkilerin anaçları yurtdışından geliyor, bizde onu doku kültürü ile çoğaltarak geri yurtdışına satıyoruz.” diyor. Doku kültürü kullanılarak çoğaltılan bitkiler, diğerlerine göre, daha kaliteli ve gösterişli oluyor. Dayanma süresi 3 katına çıkıyor. Doku kültürü, tarım sektöründe kaliteli ve sağlıklı ürün yetiştirmek için büyük önem taşıyor. Yaşar, Hollanda ve İspanya’da doku kültürünün tarımda büyük paya sahip olduğunu aktarıyor. Genel Müdür’ün verdiği bilgilere göre, doku kültürü önümüzdeki 10 yıl içinde bütün dünyada popüler hale gelecek.
Kopyaladıkları muzu cazip olmamasına rağmen iç piyasaya vermeye başladıklarını söyleyen Yaşar, “Hollanda ortaklı laboratuarlarımızda, 1997 yılından beri bitki kopyalıyoruz. Tesisimiz 20 milyon bitki kopyalama kapasitesine sahip. 3 milyon Avro’luk yatırım yaptık.” bilgilerini veriyor.
Türkiye’nin tarım teknolojilerini teşvik etmemesinden yakınan Yaşar, Türkiye ve Hollanda’nın tarım teknolojilerine verdiği değeri “Hollanda ilerisini düşünerek bu tür projelere destek veriyor. Hollanda en büyük geliri tarım teknolojilerinden sağlıyor. Konuyu Hollandalı yetkililere iletince geri ödemesiz teşvik verdiler. Türkiye’de yaptığımız yatırımın finansmanını Hollanda sağlıyor. Türkiye’de böyle bir durum söz konusu değil. Ben kopyaladığım bitkileri yurt içine satmak istediğimde büyük sorunlarla karşılaşıyorum.” ifadeleriyle anlatıyor.