Güneş tutulmasını izleyeyim derken gözünüzden olmayın

Türkiye günlerdir 29 Mart Çarşamba günü gerçekleşecek Güneş tutulmasının depremi tetikleyip tetiklemeyeceğini tartışa dursun, asıl uyarı, göz hekimlerinden geldi.

21. yüzyılın dördüncü tam Güneş tutulması, 29 Mart 2006 Çarşamba günü Türkiye’den saat 11.37 sularında görülmeye başlanacak. Antalya kıyılarında başlayacak tutulma, son olarak 15.25’te Ordu’da izlenebilecek. Tutulma, bu saatler arasında Antalya, Konya, Karaman, Aksaray, Nevşehir, Kırşehir, Kayseri, Yozgat, Sivas, Tokat, Amasya, Giresun ve Ordu illerinden geçen yaklaşık 183 kilometre genişliğindeki bir şeritten tam olarak görülebilecek. Bu doğaüstü olayı izlemek için yüz binlerce insan Güneş tutulmasının en iyi şekilde görülebileceği mekanlara koşturacak. Yusuf Durlu, özellikle çocuklarda, açık tenlilerde, retina bozukluğu olanlarda, katarakt ameliyatı geçirenlerde ve alkol ve ışığa karşı hassasiyeti artırıcı ilaç kullanan kişilerde tehlikenin daha da arttığını ifade ediyor. Çıplak gözle güneşi izlemenin göz retinasındaki ısıyı ortalama 4 derece artırdığını dile getiren Durlu, “Eğer güneşe bir de teleskop ya da dürbünle bakıyorsanız retinadaki ısı artışı 10-25 derece arasında yükseliyor. Bu da bakış süresine göre geçici ya da kalıcı körlüğe sebep olabiliyor.” değerlendirmesinde bulunuyor. TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG) Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Zeynel Tunca, tutulmayı izleyenlere koruyucu filtreli gözlük kullanmalarını tavsiye ediyor. Tunca, tutulmayı, güneş gözlüğü, isli cam, bilgisayar disketi, renkli negatif veya röntgen filmi kullanarak izlemenin ise tehlikeyi ortadan kaldırmadığını vurgulayarak, “Bunlar aksine göz bebeğinin genişlemesine sebep olacağı için daha fazla zararlı ışığın görme noktasına geçmesine neden oluyor. Bu da zararı artırıyor.” diyor.

Kapkaça karşı dikkat

Yusuf Durlu, güneşe çıplak gözle ya da koruyucu özelliği olmayan maddelerle bakmanın sarı nokta hastalığı adlı bir şikayete de yol açtığını hatırlatıyor. Hastalığın Güneş tutulmasına baktıktan hemen sonra ya da ilerleyen günlerde belirti verdiğini ifade ederek, “Güneş tutulmasını izledikten sonra görme renk algılamasında kayıp yaşıyorsanız, düz hatlı nesneleri eğri ya da kırık çizgili olarak görüyorsanız hemen doktora başvurun.” ifadesini kullanıyor. Bu hastalığın tam olarak tedavi edilemediğini kaydederek, erken teşhis halinde ilerlemesinin durdurulabildiğini sözlerine ekliyor.

29 Mart’ta tüm kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların Güneş tutulmasını izleme fırsatı bulacağını belirten Tunca güvenlik olaylarına dikkat çekiyor. Tunca, “O gün orada insanlar Güneş tutulmasını izlemek için dikkat kesilecekler. Böyle anları iyi değerlendirenler olabilir. Ceplerinize dikkat edin. Güvenliğinizi koruyun.” dedi. Türkiye’nin reklam konusunda çok geç kaldığını belirten Tunca, yurtdışındaki turizmcilerin 2,5 yıl önce çalışmalara başladığını, Turizm Bakanlığı’nın ise tanıtım çalışmalarına yeni start verdiğini anlatıyor. Tam Güneş tutulmasını birçok insan hayatında bir defa görebiliyor. Türkiye’de bir sonraki tutulma 54, Antalya’da ise 2 bin 663 yıl sonra gerçekleşecek.

Tutulma Türkiye’de 4 dakika sürecek

Güneş tutulması Brezilya’nın doğu kıyısında güneşin doğuşu ile başlayacak ve Atlas Okyanusu boyunca Sahra Çölü’nü geçerek Akdeniz’e ulaşacak. Antalya kıyılarından Türkiye’ye girecek olan tutulma gölgesi, saatte yaklaşık 3 bin 250 kilometre hızla Ordu iline uzanan 165 kilometre genişlikteki bir bölge üzerinde yoluna devam edecek, Gürcistan ve Kazakistan’dan geçip Moğolistan’da sona erecek.