Kaçakçılığa karşı boya kontrolü

Sınırlardaki kaçakçılıkla mücadeleye ağırlık veren Ulaştırma Bakanlığı, sert önlemler aldı.

Şirket unvanı boya ile yazılı olmayan otobüslere yurtdışına çıkış yasağı geldi.

Kapıkule Sınır Kapısı’ndaki rüşvet operasyonunun ardından uluslararası yolcu taşımacılığı yapan otobüsleri mercek altına alan Ulaştırma Bakanlığı ilginç sonuçlara ulaştı. Bazı otobüslerin taşımacılıktan çok sigara, içki ve mazot kaçakçılığı için kullanıldığı ortaya çıktı. Kaçakçıların yakalandıklarında ceza almamak için sınırı geçtikten hemen sonra otobüsün üzerindeki unvan belirten logoyu çıkarıp başka firmalara ait logoları yapıştırdığı belirlendi. Otobüslerin yolcu gibi gösterilen ve 400 kilometre seyahat için 6 YTL bilet ücreti kesilen 5-10 kişiyle sınırdan günde üç dört kez giriş çıkış yaptığı tespit edildi. Bakanlık, istismarların önüne geçebilmek için sert önlemler aldı. B2 ve B3 uluslararası taşımacılık yetki belgelerinin verilmesi işlemi durduruldu. Koltuklarının yarısını doldurmayan otobüsün yurtdışına çıkışına izin verilmemesi kararlaştırıldı. Ayrıca otobüslerin Türkiye ve yurtdışında farklı logo kullanmalarını önlemek amacıyla ‘boya’ zorunluluğu getirildi. Sınır kapılarındaki kontrollerde logosu boyalı değil de etiketli olduğu tespit edilen araçların yurtdışına çıkışı engellenecek.

Sınırlardaki kaçakçılık ile mücadeleye girişen bakanlık, bu çerçevede uluslararası yolcu taşımacılığı yapan 181 firmayı kapsayan bir dizi düzenleme yaptı. Buna göre otobüsün ait olduğu şirkete ait logo, amblem ve benzeri işaretleri otobüs üzerine boya ile yazdırmayan firmalara 28 Şubat’tan beri yurtdışına çıkış izni verilmiyor. Bakanlık, düzenlemeye ilişkin yayınladığı metinde boya zorunluluğunun, otobüslerin üzerindeki kısa unvanların kolaylıkla değiştirilebilen etiketlerle yapıştırılmasından dolayı getirildiğini belirtti. Uluslararası taşımacılık yapan otobüslerden bazılarının ise yakalandığında ceza almamak için Türkiye’de farklı yurtdışında farklı logo kullandığı tespit edildi. Logo sahtekârlığı, Bulgar makamlarının kaçakçılık yaptığı tespit edilen otobüslere ceza kesmesinden sonra ortaya çıktı. Bulgar makamlarının Türk yetkililerle kurduğu temas sonucu ceza uygulanan firmalara ait otobüslerin Türkiye’den hiç çıkış yapmadığı ortaya çıktı. Kaçakçıların otobüsün üzerindeki logo etiketini sınırdan çıktıktan sonra söktüğü, yerine başka firmalara ait logoyu yapıştırdığı anlaşıldı.

Geçen yıl sonunda Edirne Emniyet Müdürlüğü’nün Kapıkule Sınır Kapısı’nda gerçekleştirdiği rüşvet operasyonunda aralarında polis ve gümrük memurlarının da bulunduğu 72 kişi tutuklandı. Operasyonun ardından yıllardır kangren haline gelen sınırlardaki kaçakçılık sorunu tüm boyutlarıyla masaya yatırıldı. Sınır kapılarında sigara, içki gibi malların gümrüksüz satıldığı free shop’larda büyük istismarların yaşandığı tespit edildi. Kapılardan günde üç-dört defa giriş çıkış yapan bazı kişilerin free shop’lardan aldıkları sigara ve içkileri Türkiye’de üç katı fiyata sattıkları belirlendi. Aynı şekilde bazı yolcu otobüslerinin mazot depolarını büyütüp Bulgaristan’dan yüklü miktarda mazot kaçakçılığı yaptığı belirlendi. Bulgaristan’dan 70 kuruşa aldığı mazotu Türkiye’de 2 YTL’ye yakın bir fiyatla sattığı tespit edilen 47 otobüse 6 ay yurtdışına çıkma yasağı uygulandı. Tekirdağ’dan Bulgaristan’a yolcu taşıyan bir otobüste yapılan inceleme de Kara Ulaştırması görevlilerini şaşırttı. Otobüsün yolcu listesi incelendiğinde 400 kilometrelik gidiş-geliş seyahat için yolcu başına 6 YTL’den toplam 60 YTL bilet ücreti kesildiği görüldü. Kara Ulaştırması’ndan bir yetkili “İstanbul-İzmit arası 100 kilometre; ama bilet fiyatı 10 YTL. 400 kilometrelik yol için 10 kişiye 60 YTL bilet ücreti kesilmesi bu kişilerin ne amaçla yurtdışına çıkarıldığının kanıtıdır.” diyor. Bakanlık tedbir olarak otobüslere belirli bir doluluk oranına sahip olma şartını da getirdi. Buna göre yurtdışına tarifeli seferler yapan otobüsler koltuk sayısının en az dörtte birini, serbest taşımacılık yapan araçlar ise toplam koltuk sayısının en az yarısını doldurmak zorunda. Bu oranları sağlamayan araçlara çıkış izni verilmeyecek. İstismarı önleyebilmek için otomobil ve minibüslerin haftada birden fazla geçişine de sınırlama getirildi. Bakanlığın kaçakçılığa karşı aldığı bir diğer tedbir de 12 Şubat’ta uluslararası taşımacılık yetki belgesi verilmesini durdurmak oldu. Belgeler, uluslararası taşımacılık faaliyetlerinde ortaya çıkan tereddütlerin giderilmesini takiben yeniden verilmeye başlanacak.