Balkanlar dün tarihî günlerinden birini yaşadı. 1999 NATO operasyonunun ardından Birleşmiş Milletler denetiminde olan Kosova bağımsızlığını ilan etti. Kosova parlamentosundaki olağanüstü oturuma katılan 109 milletvekili, Balkanlar'ın yeni ülkesini bağımsız yapan bildirgeyi açık oylamada oybirliğiyle ayakta alkışlayarak kabul etti. Sırp vekillerin katılmadığı oturumda bildirge milletvekilleri tarafından tek tek imzalandı.
Bağımsızlık bildirgesini okuyan Kosova Başbakanı Haşim Taçi, "Halkımızın liderleri olarak bu bildirgeyle Kosova'yı bağımsız ve egemen bir devlet ilan ediyoruz." dedi. Kosova Başkanı Fatmir Seydiu, Başbakan Taçi ve bağımsızlık bildirgesinde Kosovalılara ve tüm dünyaya özetle şu mesajlar verildi: "Kosova, demokratik ve çok etnik unsurlu bir cumhuriyet olacak. Sırplar dahil tüm azınlıkların hakları garanti altında olacak.
Hedefimiz, Avrupa Birliği ve NATO'ya tam entegre olmak. Yeni anayasa, BM Özel Temsilcisi Martti Ahtisaari'nin planı temelinde olacak. NATO'yu bölgedeki güvenlik görevini sürdürmeye davet ediyoruz. Sırbistan dahil komşu ülkelerle barış ve istikrar hedefli bir siyaset izleyeceğiz. Kosova, Yugoslavya'nın parçalanmasıyla ortaya çıkan kendine has bir durum, dolayısıyla başka sorunlara emsal teşkil edemez."
Devlet Başkanı Seydiu ve Başbakan Taçi, meclis oturumunun ardından basın toplantısı yaparak, bildirideki mesajları tekrarladı. Taçi ve Seydiu, daha sonra bağımsızlık anısına oluşturulan ve 'yenidoğum' anlamında büyük harflerle yazılmış anıtın açılışını yaparak, harflerin üzerine imza attı. Daha sonra anıtın üzeri halk tarafından imzalarla dolduruldu.
Bağımsızlık ilanıyla birlikte Kosovalı Arnavutlar başkent Priştine'yi bayram yerine çevirdi. Kosovalılar, 2 Temmuz 1990'da kendi örgütlenmeleriyle ilan ettikleri bağımsızlık kararının 18 yıl sonra bu kez uluslararası destekle hayata geçişini kutlamak için sabahın erken saatlerinden itibaren Priştine'ye akın etti. Zaman zaman şiddetli esen rüzgâr ve ayaza aldırış etmeden Mother Teresa Caddesi'ni doldurdu. Yeni kabul edilen bayraklarının yanı sıra Arnavutluk bayrakları taşıyan Kosovalılar, 1999'daki NATO operasyonu sırasındaki rolünden dolayı Amerika'ya minnettarlıklarının göstergesi olarak ABD bayraklarını da ihmal etmedi. Kalabalıkta, Alman, İngiliz ve Türk bayrakları da dikkat çekti.
Kutlamalarda, Kosova'nın değişik kentlerinden gelenlerin yanı sıra Arnavutluk, Türkiye ve Makedonya'da yaşayan Arnavutlar Priştine sokaklarında boy gösterdi. Tarihî bağımsızlık törenlerine, Arnavutluk eski Kralı Zogu'nun torunu II. Lek Dukagjini de katıldı. Priştine sokaklarındaki coşkulu kutlamalar sırasında halka bedava yiyecek ve içecek ikram edildi. Kutlamalar için hazırlanan rekor büyüklükteki pasta da katılımcılar tarafından tüketildi.
1999 yılındaki NATO operasyonundan beri Birleşmiş Milletler'in idaresinde bulunan bölgenin nihai statüsünü belirlemek için geçtiğimiz yıl yapılan görüşmeler sonuçsuz kalmış, bunun üzerine Kosova, tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan edeceğini açıklamıştı.
Sırplar, ABD elçiliğini taşladı
Kosova'nın bağımsızlık kararı dünyada yankılandı. Kararı olumlu karşıladığını duyuran ilk devlet Arnavutluk olurken ABD, bağımsızlık ilanını "not ettiğini" bildirdi. Washington, Kosova hükümetinin azınlıklar konusundaki taahhüdünü memnuniyetle karşıladığını belirtirken, gelişmeyi Avrupalı ortaklarıyla görüştüğünü kaydetti. AB, Kosova'nın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra Balkanlar'da sükunet tavsiyesinde bulundu. AB ülkeleri Kosova'yı tanıma konusundaki tavırlarını bugün Brüksel'de yapılacak toplantının ardından duyuracak.
NATO, Kosova'da güvenliği sağlamaya devam edeceğini belirterek, taraflara itidal çağrısı yaparken, Ankara da Kosova'nın bağımsızlığına ilişkin kararı saygı ile karşıladı. Ankara, 48 saat içinde Kosova'yı tanımayı planlıyor. Sırbistan'dan ise tepki deldi. Cumhurbaşkanı Boris Tadiç, Kosova'nın bağımsızlığını hiçbir zaman kabul etmeyeceklerini duyururken, Başbakan Voyislav Koştunitsa da kararı kınayarak, Kosova'nın "sahte devlet" olduğunu söyledi.
Koştunitsa, Amerikan Başkanı George W. Bush'u Kosova'nın bağımsızlığına verdiği destekten ötürü ağır şekilde suçladı. Belgrad'da bir grup Sırp, Amerikan elçilik binasını taşlarken, Kosova'nın kuzeyinde Sırplarla Arnavutlar arasında bölünen Mitroviça kentinde ise can kaybına yol açmayan bir patlama meydana geldi. Belgrad'ın müttefiki Rusya da Kosova'nın tek yanlı bağımsızlık ilan etmesini kınadı ve bağımsızlıktan vazgeçilmesini istedi. Moskova, BM Güvenlik Konseyi'ni de acil toplantıya çağırdı.
Bayrağını alan, kutlama için sokağa koştu
Türkiye saati ile 16.00'da Kosova'nın resmen bağımsızlığını ilan etmesinin ardından bu tarihî günü kutlamak için Kosova halkı sokaklara döküldü. Priştine, korna ve davul sesleriyle çınladı. Arnavutluk bayrağının rengi olan kırmızı-siyaha bürünen Kosova'da kutlamalar bir hafta sürecek. Parlamento Başkanı Yakup Krasniçi, Avrupa'nın 49. ülkesinde çok etnikli yapıya saygılı olunacağına dikkat çekerek, "Kosova bağımsız, egemen ve demokratik bir ülkedir. 17 Şubat'ta milletvekilleri bu iradeyi ortaya koymuştur." dedi.