TBMM Baskanligi’na sunulan Banka Kartlari ve Kredi Kartlari Kanunu Tasarisi’na göre, bir kisiye 2 yil
için taninacak kredi kartlari limiti, aylik ortalama gelirinin 2 katini asamayacak.
Tasariya göre, kredi karti limiti belirlerken esas alinacak kartin imza hanesi, kart hamili tarafindan imzalanacak. Kart hamilinin yaptigi islemler nedeniyle sözlesmede yer almayan faiz, komisyon veya masraf gibi adlar altinda hiçbir sekilde ve surette ödeme talep
edilemeyecek ve kart hamilinin hesabindan kesinti yapilamayacak.
Temerrüt hali de dahil olmak üzere, kart uygulamasindan dogan borçlarda bilesik faiz uygulanmayacak. Gecikme faiz orani, akdi faiz oraninin yüzde 30 fazlasini geçemeyecek.
Kart hamilinin risk durumlarinin izlenmesi, degerlendirilmesi, kontrolü ve müsteri hizmetlerinin yerine getirilmesi amaciyla yapilacak bilgi alisverisi veya kartlarin kullanimindan dogan borç ve alacaklarin takas ve mahsup islemleri, kart çikaran kuruluslarin
aralarinda akdedecekleri yazili sözlesmeler çerçevesinde, kendi aralarinda veya en az 5 kart çikaran kurulus tarafindan kurulacak sirketler vasitasiyla gerçeklestirilecek.
Gerçege aykiri olarak harcama belgesi, nakit ödeme belgesi ya da alacak belgesi düzenlemek veya bu belgelerde ne suretle olursa olsun tahrifat yapmak suretiyle kendisine veya baskasina yarar saglayanlar,
2 yildan 5 yila kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasiyla cezalandirilacak.
Tasariya göre, kartli sistem kurma, kart çikarma, üye isyerleri ile anlasma yapma, bilgi alisverisi, takas ve mahsuplasma faaliyetinde bulunmak isteyen kuruluslara, Bankacilik Denetleme ve Düzenleme Kurulu’ndan (BDDK) izin alma sarti getiriliyor. Merkezi yurtdisinda
bulunan kartli sistem kuruluslarinin, Türkiye’de sube ya da kredi karti sistemi kurmamak, kart çikarmamak ve üye isyeri anlasmasi yapmamak kaydiyla temsilcilik açmalari, BDDK’nin iznine tabi olacak.
BDDK, faaliyet izni verilen kuruluslarin bu iznini, en az 5 üyenin ayni yöndeki oyuyla kaldirabilecek.
-KURULUSLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERI-
Kart çikaran kuruluslar, talepte bulunmayan veya sözlesme imzalamayan kisiler adina hiçbir sekilde ve surette kart veremeyecek. Bu kuruluslarca genel müdürlük veya sube haricinde kredi karti talebi toplanabilecek yerler, BDDK’nin uygun görüsü alinarak, Türkiye
Bankalar Birligi ve Türkiye Katilim Bankalari Birligi tarafindan müsterek belirlenecek.
Asgari tutarin, son ödeme tarihini takip eden 3 ay içinde ödenmemesi durumunda, kart hamiline yapilacak bildirimden itibaren bir aylik sürede bu tutarin ödenmemesi ya da banka karti ile kredi karti kullanimindan dolayi adli cezalarin uygulanmasi halinde ilgili kart çikaran kuruluslarca kart hamiline verilen kredi kartlari iptal edilecek ve borcun tamami ödeninceye kadar yeni kredi karti düzenlenemeyecek.
Kart çikaran kuruluslar, kartlarin kullanilmasinda bir kod numarasi, sifre ya da kimligi belirleyici baska bir yöntem kullanilmasi gerekiyorsa bu tür bilgilerin gizli kalmasi amaciyla gerekli önlemleri almak ve harcama ve alacak belgesinin müsteri nüshasi üzerinde ve yazismalarda kart numarasinin açikça yer almasini
engellemekle yükümlü olacak.
Kart çikaran kuruluslar, banka karti ve kredi kartlarinin asil kart hamiline teslim edilmesini saglayacak önlemleri almak, resit olmayan ek kart hamilleri adina düzenlenen kartlarin asil kart hamillerine teslimini saglamakla yükümlü olacak.
-KREDI KARTI LIMITI-
Kart çikaran kuruluslar, kredi karti almak isteyenlerin yasaklilik veya engel durumu, ekonomik ve sosyal durumu, aylik veya yillik ortalama geliri, diger kart çikaran kuruluslarca bu kisilere tahsis edilen kredi karti limiti, bir model veya skorlama sistemi sonuçlari,
müsterini tani ilkeleri ile temin edilecek bilgileri dikkate alarak, yapacaklari degerlendirmeye istinaden kullanim limiti tespit etmek zorunda olacak.
Kuruluslar, kart hamillerinin limitlerinin artirilmamasi yönündeki taleplerini dikkate alacak. Kart çikaran kuruluslar tarafindan bir gerçek kisiye 2 yil için
taninacak kredi kartlari limiti, aylik ortalama gelirinin 2 katini asamayacak. Kartin limiti, bin YTL’ye kadar limitler hariç olmak üzere, aylik veya yillik ortalama gelir düzeyi kart hamili tarafindan beyan edilen ve ilgili kuruluslarca teyit edilen gelirler üzerinden tespit edilecek.
Kart sahibinin talebi üzerine, üçüncü kisiler adina asil karta bagli ve asil kart limitini asmamak kaydi ile ek kredi karti düzenlenebilecek.
-HESAP ÖZETI-
BDDK tarafindan belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde, kredi karti hesap özeti düzenlenmesi, yazili veya kart hamilinin talebi üzerine elektronik ortam veya baska etkin yollarla bildirilmesi zorunlu olacak.
Kart çikaran kuruluslar, kart ve ek kart hamillerinin kart kullanimiyla ilgili yapacaklari sikayet ve itiraz basvurularini, basvuru tarihinden itibaren 20 gün içinde hamilin basvuru yöntemi kullanilarak ve gerekçeli bir sekilde cevaplandirmak zorunda olacak.
Kredi karti ile yapilan islemlere, son ödeme tarihinden itibaren 10 gün içinde, kart çikaran kurulusa basvurmak suretiyle itiraz edilebilecek. Kredi karti hamili, basvuruda hesap özetinin hangi unsurlarina itiraz ettigini gerekçesiyle belirtecek. Süresi içinde itiraz edilmeyen hesap özeti kesinlesecek. Hesap özetinin
kesinlesmesi, genel hükümlere göre dava hakkini ortadan kaldirmayacak.
-KARTIN SIGORTALANMASI-
Kartin ya da sifrelerin kaybolmasi veya çalinmasi halinde kart sahibi, yapacagi bildirimden önceki 24 saat içinde gerçeklesen hukuka aykiri kullanimdan dogan zararlardan 150 YTL ile sinirli olmak üzere sorumlu olacak. Hukuka aykiri kullanimin, hamilin agir ihmaline veya kastina dayanmasi veya bildirimin yapilmamasi halinde bu sinir uygulanmayacak.
Kart çikaran kurulus, yapilacak talep ve ilgili sigorta prim bedelinin ödenmesi kosuluyla kart hamilinin 150 YTL tutarindaki sorumlulugunun sigortalanmasini saglamakla yükümlü olacak.
-KART SAHIPLERININ YÜKÜMLÜLÜKLERI-
Kartin imza hanesi, kart sahibi tarafindan imzalanacak. Üye isyerinin talep etmesi durumunda kart hamili, kartin kullanimi sirasinda kimlik belgesi ibraz edecek. Harcama belgesi düzenlenmeksizin çesitli iletisim araçlari yoluyla veya siparis formu vasitasiyla yapilan mal ve hizmet alimlarindaki hukuka aykiri kullanimlardan kaynaklanan zararlardan kart sahibi sorumlu tutulamayacak.
Kart hamili, kartinin sifresini ve bilgilerinin baskalari tarafindan kullanilmasina engel olacak önlemler almak, kartin kaybolmasi, çalinmasi veya iradesi disinda gerçeklesmis herhangi bir islemi ögrenmesi halinde, kart çikaran kurulusu derhal haberdar etmek zorunda olacak.
-KARTIN KONTROL VE KABULÜ-
Üye isyerleri, kart hamillerinin yapmis olduklari mal ve hizmet alimlarinin bedelini, banka karti ya da kredi karti ile ödeme taleplerini kabul etmek zorunda olacaklar. Bu zorunluluk, indirim dönemlerinde de geçerli olacak.
Üye isyerleri, kart hamilinden kartin kullanilmasi dolayisiyla komisyon veya benzeri bir isim altinda ilave bir öemede bulunmasini isteyemeyecek. Buna aykiri davranilmasi halinde, üye isyeri anlasmasi yapan kuruluslar tarafindan üye isyeri sözlesmesi feshedilecek ve bir yil süreyle yeni bir sözlesme yapilamayacak.
Tasariyla, üye isyerleri, mal ve hizmet bedeli karsiligini banka karti ve kredi karti ile ödemek isteyen kisilerin imza gerektiren islemlerde imza kontrolünü yapmak, kartin tahrifata ugrayip ugramadigini kontrol etmek ve üye isyeri anlasmasi yapan kuruluslarca
kendilerine ulastirilan bilgiler çerçevesinde kartin geçerliligini tespit etmekle yükümlü olacak. Gerekli durumlarda kart üzerinde yer alan kimlik belgesi ibrazini talep etmek ve harcama belgesi üzerindeki
bilgilerle kredi karti üzerindeki bilgileri karsilastirarak kontrol edecek. Bu kontrollerin yapilmamasindan dogan zararlardan üye isyerleri sorumlu olacak.
Banka Kartlari ve Kredi Kartlari Kanunu Tasarisi’na göre, ayni kart ile ayni ödeme islemi için birden
fazla harcama belgesi düzenlenemeyecek.
TBMM Baskanligi’na sunulan tasariya göre, üye isyerleri, banka ve kredi karti ile islem gösteren isaretleri, isyerinin girisinde ve kart hamilleri tarafindan kolayca görülebilecek bir yere koyacak; sözlesmeleri herhangi bir nedenle sona erdigi takdirde de bu isaretleri kaldiracak. Üye isyerleri, teknik bir nedenle geçici bir
süreyle islem yapilmadigi hallerde kart hamillerini uyaracak.
Üye isyerleri, tek bir kredi karti ile yapilacak harcama
tutarinin, belirlenen islem limitini asmasi halinde kart çikaran kurulustan kartin kabulü için yetki almakla yükümlü tutulmussa harcamanin tamami için yetki alacak.
Ayni kart ile ayni ödeme islemi için birden fazla harcama belgesi düzenlenemeyecek. Bu hükme aykiri davranilmasi halinde üye isyerleri, satilan hizmet veya mal bedelini üye isyeri anlasmasi yapan kurulustan
talep edemeyecek.
Isyerleri, kartin kullanimi sonucunda kart ve kart hamili ile ilgili edindikleri bilgileri, kanunla yetkili kilinan kisi, kurum ve kurulus hariç olmak üzere kart hamilinin yazili rizasini almadan baskasina açiklayamayacak, saklayamayacak, kopyalayamayacak.
-SÖZLESME DEGISIKLIKLERI-
Kart çikaran kuruluslar ile kart hamilleri arasinda sözlesme imzalanacak. Sözlesme hükümleri ve kartin kullanimi hakkinda kart hamiline ayrintili bilgi verilecek.
Sözlesmede belirtilen asgari tutar, dönem borcunun yüzde 10’undan asagi olamayacak. Hesap özetinde yer alan asgari ödeme tutari son ödeme tarihinde ödenmedigi takdirde, kart hamili ödenmeyen tutar için sözlesmede öngörülen gecikme faizi disinda bir yükümlülük altina
sokulmayacak.
Kart hamilinin yaptigi islemler nedeniyle sözlesmede yer almayan faiz, komisyon veya masraf gibi adlar altinda hiçbir sekil ve suretle ödeme talep edilmeyecek ve kart hamilinin hesabindan kesinti yapilmayacak. Sözlesmede, kart hamilinin haklarini zedeleyici ve kart çikaran kurulus lehine tek tarafli haksiz sart saglayan hükümlere yer verilmeyecek.
Kart hamilinin borcu kefile bildirilmedikçe, kefil için temerrüt durumunun olusmayacagi sözlesmede gösterilecek. Sözlesme hükümlerinde, kefilin sorumlulugunu artirici nitelikteki degisikliklere ve kartin kullanim limitinin yükseltilmesine iliskin olarak kefilin ilave sartlara dair sorumlulugunun baslamasi için kefilin yazili onayi
alinacak.
-FAIZ HESAPLAMASI-
Sözlesmede yapilan degisiklikler kart hamiline bildirilecek. Faiz oranindaki artis, 30 gün öncesinden kart hamiline duyurulacak. Bir hesap dönemine iliskin toplam borç tutari veya hesap bakiyesi üzerinden, o döneme iliskin hesap özetinin düzenlendigi hesap kesim
tarihinden önceki bir tarih itibariyle faiz yürütülebilmesine iliskin kayitlar hükümsüz olacak.
Dönem borcunun bir kisminin ödenmesi halinde kalan hesap bakiyesi üzerinden faiz hesaplanacak. Kalan hesap bakiyesine, asgari tutar ve üzerinde ödeme yapilmasi durumunda akdi faiz, asgari tutarin altinda ödeme yapilmasi durumunda ise gecikme faizi uygulanacak. Temerrüt hali de dahil olmak üzere, kart uygulamasindan dogan borçlarda bilesik faiz uygulanmayacak.
Gecikme faiz orani, akdi faiz oraninin yüzde 30 fazlasini geçemeyecek; hesap kesim tarihi ile son ödeme tarihi arasinda en az 10 gün olacak.
Kart hamilinin risk durumlarinin izlenmesi, degerlendirilmesi, kontrolü ve müsteri hizmetlerinin yerine getirilmesi amaciyla yapilacak bilgi alisverisi veya kartlarin kullanimindan dogan borç ve alacaklarin takas ve mahsup islemleri, kart çikaran kuruluslarin
aralarinda akdedecekleri yazili sözlesmeler çerçevesinde, kendi aralarinda veya en az 5 kart çikaran kurulus tarafindan kurulacak sirketler vasitasiyla gerçeklestirilecek.
-SIRLARIN SAKLANMASI-
BDDK üyeleri ve kurum çalisanlari, görevleri sirasinda kart hamili, kefil ve kuruluslara ait ögrendikleri sirlari kanunen açikça yetkili olanlardan baskasina açiklayamayacak ve kendi yararina kullanamayacak.
Kart çikaran kurulus ile kart hamili arasinda olusabilecek herhangi bir uyusmazlik halinde, islemin hatasiz bir sekilde kaydedildigi, hesaba intikal ettirildigi ve herhangi bir teknik yetersizlik veya ariza halinin bulunmadigini ispat etme yükümlülügü
kart çikaran kurulusa ait olacak.
Yasaya göre kartli sistem kurma, kart çikarma veya üye isyerleri ile anlasma yapma yetkisi olanlar disinda hiçbir gerçek veya tüzel kisi, aslen veya feran meslek edinerek, kartli sistem kuramayacak; kart çikaramayacak veya üye isyerleri ile anlasma yapamayacak; ticaret
unvanlari ve her türlü belgeleri ile ilan ve reklamlarinda bu islerle ugrastiklari izlenimini yaratacak hiçbir kelime veya tabiri kullanamayacak.
-CEZALAR-
Tasariya göre, borcunu ödemeyenin kredi kartini iptal etmeyen kuruluslar ile yasaklilik veya engel durumu, ekonomik ve sosyal durumu, aylik veya yillik ortalama geliri dikkate alinmadan kart veren kurumlara, 2 bin ila 10 bin YTL idari para cezasi verilecek.
Kisinin aylik gelirinin 2 katindan fazla limitte kart veren kuruma, 5 bin YTL’den az olmamak üzere, aykirilik olusturan tutarin yüzde 1’i tutarinda ceza verilecek.
Hesap özetini kart sahibine ulastirmayan, kart sahiplerinin kart kullanimiyla ilgili sikayet ve itirazlarini 20 gün içinde cevaplamayan kuruluslara 2 bin YTL’den 10 bin YTL arasinda ceza kesilecek.
”Yapilan düzenlemelere uymak, belirlenen sinirlamalari ve standart oranlari hesaplamak, tutturmak ve idame ettirmek ve bunlara iliskin olarak BDDK tarafindan istenen tedbirleri belirlenen sürelerde almak ve uygulamak” hükümlerine aykiri davranan kurumlara, 10 bin YTL’den 50 bin YTL’ye kadar ceza uygulanacak.
Kredi karti sözlesmesi hükümleri ve kartin kullanimi hakkinda kart hamiline ayrintili bilgi vermeyen ve kartini iptal ettirmek isteyenin sözlesmesini feshetmeyen kurumlara, 2 bin YTL’den 10 bin YTL’ye kadar,
iç kontrol, risk yönetimi ve iç denetim sistemleri, muhasebe ve finansal raporlama birimi kurmayan, her türlü kayit, bilgi, belge, yapi ve sistemlerini denetime uygun ve hazir hale getirmeyen kurumlara 10 bin YTL’den 50 bin YTL’ye kadar ceza verilebilecek.
BDDK tarafindan alinan karar, çikarilan yönetmelik ve tebliglere ve yapilan düzenlemelere uyulmamasi halinde 2 bin YTL’den 10 bin YTL’ye kadar veya aykirilik teskil eden tutarin yüzde 1’i oraninda ceza uygulanacak.
