Van Ticaret ve Sanayi Odası (VATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Zahir Kandaşoğlu, kuş gribi vakası nedeni ile İran’ın Esendere ve Gürbulak sınır kapılarını kapattığını söyledi. İran’ın bu tutumu ise en çok Van’dan günlük ticaret yapan yaklaşık 80 araçlık minibüsçü esnafını etkiledi. 2005 yılında Yüzüncü Yıl Üniversitesi’ndeki yolsuzluklarla Türkiye gündemine oturan Van, 2006 yılının ilk günlerinde de kuş gribi ile konuşulmaya başladı.
VATSO Başkanı Zahir Kandaşoğlu, kuş gribi vakalarının görülmesiyle birlikte İran’ın sınır kapılarını kapattığını belirterek, bunun sonucunda büyük bir ekonomik kayıp yaşadıklarını ifade etti. Bilim adamlarının hastalığın normalde İran’da görülmesinin daha mantıklı olacağı yönde açıklamalar yaptığını ifade eden Kandaşoğlu, İran’ın kuş gribi tedirginliği nedeniyle kapıları kapatmasının üzüntü verici olduğunu vurguladı.
Sınır kapılarının, doğu illeri için kurtuluş kapıları olduğunu dile getiren Kandaşoğlu, “Köy muhtarları, belediye başkanları, askeri birlikler, kaymakamlar, kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum örgütleri Van’ın kuş gribi olayından bir an önce kurtulması için üzerine düşeni yapması gerekir. Tarım Köy İşleri Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı standartlarına uygun olmayan, köylerde, kasabalarda, mahallelerde açıkta veya kümeslerde kanatlı hayvan yetiştiriciliğine son vermeliyiz. Özellikle turizm sezonu gelmeden bu kentte yaşayan herkes olaya sahip çıkmalı ve ilimizde kuş gribi vakasını bitirmeliyiz” diye konuştu.
KUŞ GRİBİ, BESLENME ALIŞKANLIĞINDA DEĞİŞİM MEYDANA GETİRDİ
Başkan Kandaşoğlu, kuş gribi vakasından etkilenen tüketicinin beslenme alışkanlığında da değişim meydana geldiğini kaydetti. Milli gelirden alınan payın düşük olması nedeniyle kırmızı et fiyatının bir anda 8,00 YTL’den 12,00 YTL’ye çıktığını belirten Kandaşoğlu, “Halen ilimizde bulunan konaklama tesisleri kuş gribi ile birlikte büyük bir boşalma yaşamış, otellerde konaklayanların sayısı sıfır düzeyindedir. Yine zorunlu ziyaretlerin dışında dışarıdan ilimize insan hareketi yok denecek düzeye inmiştir. Bu durum tüm yaşamı olumsuz etkilemeye devam etmektedir” dedi.
Bu arada, Van’da yumurta tavukçuluğu yapan 4 firmanın günlük 250 bin yumurta üretimi 27 Aralık tarihinden bu yana stoklanıyor. Stok olanağı bulunmayan firmalar üretimlerini ya ücretsiz dağıtıyor ya da imha ediyor.
Van’daki dört firmaya ait kümeslerde 250 bin kanatlı hayvan olduğunu hatırlatan Kandaşoğlu, “Kanatlı beyaz et üretimi yapan ülke genelindeki tüm büyük firmaların Van’da ana dağıtıcı bayileri bulunuyor. Bu firmalar çevre 4 il ve 30’a yakın ilçeye 150 araç ile kanatlı beyaz et sevkiyatı yapıyor. Halen bu firmalarımızın stoklarında bin 50 ton civarında kanatlı et bulunmaktadır. Tüm bu firmalar büyük ölçüde ödeme güçlüğü çekmekte ve pazar olanakları yok denecek düzeye gelmiştir” diye konuştu.
Van’ın acilen afet bölgesi ilan edilmesi gerektiğini dile getiren Kandaşoğlu, şu önlemlerin alınmasını istedi: “Et ve yumurta tüketimini eski düzeyine getirecek reklâm çalışmaları arttırılmalıdır. Canlı hayvan sevkıyatının önüne geçilmesi ve özellikle yumurta üreticilerinin elinde bulunan yaşlı hayvanların itlaf edilmesi gerekmektedir. Satıcı ve yetiştiricilerin kredi, vergi, SSK, Bağ-Kur borçlarının faizlerden arındırılarak ertelenmesi, sektörün istihdam yaratıcı etkisinin düşmemesi için geçici de olsa istihdam desteğinin sağlanması gerekmektedir.”
Van Gümrük Müdürlüğü yetkilileri ise, kuş gribinin söylentilerinin artmasının ardından tedirgin olan İran tarafından giriş çıkışları yasakladığını söyledi. Yetkililer, sınır kapılarında 4 günden beri giriş çıkışların tamamen durduğunu vurguladı.
