”Konut Finansman Sistemine Iliskin Çesitli Kanunlarda Degisiklik Yapilmasi Hakkinda Kanun Tasarisi”na göre, faiz oraninin sabit belirlenmesi halinde sözlesmede, baslangiçta belirlenen oran her iki tarafin rizasi disinda degistirilemeyecek.
Faizin degisken olarak belirlenmesi durumunda ise baslangiçta sözlesmede belirlenen oran; dönemsel geri ödeme tutari yine baslangiçta sözlesmede belirlenecek azami dönemsel geri ödeme tutarini asmamak kosuluyla ve yine sözlesmede belirtilecek genel kabul görmüs ve yaygin olarak kullanilan bir endeks baz alinarak
degistirilebilecek. Oranlarin degisken olarak belirlenmesi halinde, bu yöntemin muhtemel etkileri konusunda tüketicilerin bilgilendirilmeleri sart olacak. Bu amaçla kullanilacak endeksler, Merkez Bankasi,
tüketicilerin bilgilendirme yöntemlerine iliskin usul ve esaslar ise Bakanlik tarafindan belirlenecek.
-ERKEN ÖDEME INDIRIMI-
Tüketici, borçlandigi toplam miktari önceden ödeyebilecegi gibi ayni zamanda bir ya da birden çok ödemeyi vadesinden önce yapabilecek. Her iki durumda da krediyi veren kurulus, vadesinden önce ödenen taksitler için gerekli faiz indirimini yapacak.
-SABIT FAIZDE ERKEN ÖDEME ÜCRETI-
Faiz oraninin sabit olarak belirlenmesi halinde, sözlesmede yer verilmek suretiyle, bir ya da birden fazla ödemenin vadesinden önce yapilmasi durumunda kredi veren kurulus tarafindan tüketiciden erken ödeme ücreti talep edebilecek.
Tüketici, borcun tamamini degil de bir bölümünü ödemesi durumunda kalan miktar üzerinden bir ödeme daha yapacak. Bu ödeme, kalan miktara en fazla yüzde 2 oraninda yansitilabilecek. Oranlarin degisken olarak belirlenmesi halinde tüketiciden erken ödeme ücreti talep edilemeyecek.
TBMM Baskanligi’na sunulan, kamuoyunda ”Mortgage” olarak bilenen ”Uzun Dönemli Konut Edindirme”ye (UDKE)
iliskin tasariya göre, konut finansmani fonlari ile varlik finansmani fonlarinin kazançlari, kurumlar vergisi ve gelir vergisi stopajindan istisna olacak.
”Konut Finansman Sistemine Iliskin Çesitli Kanunlarda Degisiklik Yapilmasi Hakkinda Kanun Tasarisi” ile Türkiye Degerleme Uzmanlari Birligi statüsünün olusturulmasina iliskin esaslar belirleniyor. Tasari ile bu birligin statüsünün, kanun yürürlüge girdigi tarihten
itibaren 3 yil içinde yürürlüge konulacagi hükmü getiriliyor.
Geçici madde ile de kanunun yürürlüge girmesinden önce verilen konut kredi ve finansal krediler, sözlesme tarihi dikkate alinmaksizin konut finansmani kapsamina aliniyor.
Tasariya göre, finansal kiralama sirketleri kanunun yürürlük tarihinden itibaren iki yil içinde, konut finansmani faaliyetinde bulunamayacak. Tasari ile Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanunda konut finansmani
kullanan tüketicileri korumak amaciyla tanimlar arasina Konut Finansmani Kurulusu eklendi. Böylelikle konut finansmani faaliyetini yürüten kuruluslar, Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanunla ilgili hükümlere de tabi hale geliyor.
-AYIPLI MAL-
Ayni kanunun ayipli mal hususunu düzenleyen maddesinde yapilan degisiklikle konut finansmani kurulusu imalatçi-üretici, satici, bayi, acente, ithalatçi ile ayipli maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarindan dolayi tüketiciye karsi teslim tarihinden
itibaren 1 yil süreyle, kullandirdigi kredi miktari kadar müteselsilen sorumlu olacak.
Konut finasmani kuruluslari, tüketicilere sözlesme öncesinde kredi veya finansal kiralama islemleriyle ilgili genel bilgiler vermek ve tüketiciye teklif ettikleri kredi sözlesmesinin kosullarini içeren sözlesme öncesi bilgi formu vermek zorunda olacak. Verilecek genel bilgilerin kapsami ve formun standartlari Bakanlikça belirlenecek.
-TEMERRÜDE DÜSME DURUMU-
Borçlunun temerrüde düsmesi halinde konut finansmani kurulusu, borçluya temerrüt tarihinden itibaren 5 is günü içinde iadeli taahhütlü posta yoluyla bildirimde bulunmakla yükümlü olacak. Kredi kurulusu, geri ödemelerin yapilmamasi halinde kalan borcun tümünün ödenmesi talep hakkini sakli tutmussa bu hak, ancak birbirini izleyen en az iki ödemede temerrüde düsme halinde kullanilabilecek.
Finans saglayan kurulusun bu hakkini kullanabilmesi için en az 1 ay süre vererek muacceliyet uyarisinda bulunmasi gerekecek. Kullanilan finansmanin teminati olarak sahsi teminat verildigi hallerde, konut finansman kurulusu asil borçluya ve diger teminatlara basvurmadan, kefilden borcun ödemesini isteyemeyecek.
Tasari ile kredi kuruluslarinin ödemeleri bir kiymetli evraka baglamalari ya da kiymetli evrak kabul etmek suretiyle teminat altina almasi yasaklaniyor.
-SÖZLESMELERDE NELER YER ALACAK-
Sözlesmelerde, kredi tutari, ipotek tesis edilen konuta iliskin bilgiler, yillik faiz orani, toplam borcun ana para, faiz ve diger giderler itibariyle dagilimi, degisken faiz ödemeli olan sözlesmelerde baz alinacak endeks gibi bilgiler yer alacak.
Ayrica, ödeme plani, istenecek teminatlar, temerrüde düsülmesi durumunda kredi sözlesmeleri için akdi faiz oraninin yüzde 30 fazlasini geçmeyecek sekilde gecikme faizi ve varsa konuta ait sigorta bilgileri gibi bilgiler de sözlesmelerde yer bulacak.
-FON KAZANÇLARI-
Konut finansmani fonlari ile varlik finansmani fonlarinin kazançlari, kurumlar vergisi ve gelir vergisi stopajindan istisna olacak. Tasari ile ipotek ve konut finansmani kuruluslari tarafindan ihraç edilen ipotekli sermaye piyasasi araçlarindan elde edilecek gelirler
üzerinden yapilacak vergi tevkifatinin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi kapsaminda belirlenmesi öngörülüyor. Bu maddeye göre tevkifat orani yüzde 25 olmakla birlikte, ayni madde uyarinca Bakanlar Kurulu
bunu sifira indirme ya da bir katina kadar artirmaya yetkili bulunuyor.
Konut ve varlik finansman fonlarinin da portföy isletmeciligi kazançlari üzerinden yüzde 15 vergi tevkifati yapilmasi öngörülüyor. Bir baska degisiklikle ipotek finansmani kuruluslarinin da kuruluslari sirasinda çikardiklari hisse senetlerinden veya
sermayelerini artirdiklari sirada emisyon primlerinden elde ettikleri gelirlerinin, banka ve sigorta muameleleri vergisinden muaf olmasi öngörülüyor.
Tasari ile konut finansmani kuruluslarinin konut finansmani islemleriyle ilgili düzenlenen kagitlar ile söz konusu fonlarin kurulus dahil her türlü islemleri ile ilgili olarak düzenlenen ve damga vergisi bu kuruluslar veya fonlar tarafindan ödenmesi gereken
kagitlar, damga vergisinden muaf tutuluyor.
