Suriye’de Zor Hayatlar Yaşanıyor

SURİYE’DEKİ ZOR KOŞULLAR

Suriye’de Esad rejiminin devrilmesiyle birlikte halk büyük zorluklar içinde yaşıyor. Yüzde 90’ı yoksulluk sınırının altında yaşayan halk, uluslararası yardım kuruluşlarına göre mevcut koşulların hızla iyileşmesi beklenmiyor. 2013 yılında Suriye’den kaçıp Almanya’ya sığınan Lama Ahmad, burada hızla uyum sağlamayı başarmış. Şu an Brandenburg eyaletinde bir belediyede çalışmanın yanı sıra çocuk hakları ve fırsat eşitliği için aktivist olarak da çalışmalara katılıyor. Ancak Ahmad, ülkesinin yeniden inşasına katkı sağlamak için Suriye’ye dönüp dönmemeyi ciddi şekilde düşünmeye başlıyor. İç savaş sırasında büyük tahribat yaşayan Suriye’de halk, yoksullukla birlikte pek çok zorlukla karşılaşmakta.

Yardım kuruluşu Caritas International’ın Almanya Yöneticisi Oliver Müller, Suriye nüfusunun yüzde 90’ının yoksul, yüzde 40’ının ise zor koşullarda yaşadığını ifade ediyor. Ülkenin büyük bölümünde ısınma sorunu ile suyu olmayan yıkılmış evler bulunuyor. Müller, “Elektrik günde sadece iki saat veriliyor. Ayrıca beslenme yetersizliği sorunu da mevcut” diyerek, ülkedeki kötü yaşam şartlarına işaret ediyor. Ayrıca, doktorların ve sağlık personelinin yüzde 70’inin ülkeyi terk ettiğini, 13 yaşındaki çocukların ise hayatları boyunca hiç okula gitmediğini belirtiyor. Suriye’de insani yardım alanında çalışan meslektaşlarından olumlu haberler almadığını söyleyen Müller, “Hayatta kalmalarını sağlamak için çok şey yapılması gerekiyor ve iyimser bir tahminle bile bunun çok uzun süreceğini düşünüyorum” diyor.

GEÇİCİ HÜKÜMETİN SORUNLARI

Suriyeli eski diplomat Lama Ahmad, Ocak ayında geçiş dönemi cumhurbaşkanı olarak ilan edilen İslamcı milis Hayat Tahrir Şam (HTŞ) ve lideri Ahmed Şara’nın öncülüğündeki isyancı gruplardan büyük beklentilere girmemek gerektiğini düşünüyor. “Gerçekçi olmak gerek,” diyor Ahmad. Suriye geçiş yönetiminin çaba gösterdiğini ancak birçok hata yaptığını vurgulayan Ahmad, “Ülke yönetme konusunda deneyimi de olmayan askeri bir grup söz konusu” şeklinde açıklamalarda bulunuyor.

YAPTIRIMLARIN ZORLAYICI ETKİSİ

Suriye’nin sorunlarından biri de yaptırımlar. Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği tarafından uygulanan yaptırımlar birçok alanda hala geçerliliğini koruyor. Caritas International’ın Almanya Yöneticisi Müller, “Küçük işletmeler bile herhangi bir yaptırım listesinde yer aldıkları için üretim için gerekli parçalara ulaşmakta zorlanıyor” diyor. Yaptırımlar kapsamında mali kaynak transferinin de zor olduğuna değinen Müller, Suriye’ye para aktarmanın çok karmaşık ve uzun bir süreç olduğunu ifade ediyor. Alman bankalarının da hata yapma korkusuyla Suriye’ye para havalesine pek yanaşmadığını ekliyor.

YAPTIRIMLARA DİKKAT

Almanya Dışişleri Bakanlığı’nın Orta Doğu Özel Temsilcisi Tobias Tunkel, yaptırımların karmaşık bir konu olduğunu belirtiyor. Avrupa Birliği’nde yaptırımların kaldırılması için 27 üye ülkenin onayı gerektiğini hatırlatarak, “Yaptırımların toptan kaldırılması tavsiye edilmedi,” diyor. Ayrıca, geçici hükümete olan güvenin de sınırlı olduğu ve yine olumsuz gelişmeler yaşanması durumunda yaptırımların hızlıca devreye alınacağına dikkat çekiyor.

ŞİDDET OLAYLARI VE GÜVENSİZLİK

Mart ayında Alevilerin yoğun olduğu kıyı kentlerindeki çatışmalarda binden fazla kişinin yaşamını yitirdiği olaylar, geçiş yönetimine olan güvensizliğin artmasına yol açtı. Almanya’da Olaf Scholz liderliğindeki hükümet, Suriye’de tüm Suriyeliler için özgürlük, güven ve fırsat sağlanması halinde yardımda bulunmayı taahhüt etti.

YENİ HÜKÜMETİN TUTUMU

Yeni kurulacak federal hükümette Dışişleri Bakanlığı’nın Hristiyan Demokrat Birlik’e geçmesi bekleniyor. Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu Özel Temsilcisi Tunkel, yeni hükümetin Suriye’ye yönelik yüksek düzeyde bir angajmanı sürdüreceğinden emin olduğunu ifade ediyor. Caritas International’ın Almanya Yöneticisi Müller, yeni hükümetin de Suriye’ye yardımları koşullara bağlayacağı görüşünde.

Almanya’nın Suriye’nin yeniden inşasına katkısı konusunda belirsizlikler sürüyor. Suriye’nin yeniden inşasının en az 250 milyar dolara mal olacağı tahmin ediliyor. Almanya’nın bu konuda ne kadar katkıda bulunabileceği ise yanıtsız kalmaya devam ediyor. Tunkel, federal hükümetin görevinin sadece mali kaynak sağlamak değil, aynı zamanda Suriye’deki yaşam koşullarını iyileştirecek çerçeveyi oluşturmak olduğunu belirtiyor.

GİT VE GÖR ZİYARETLERİ

Müller, Almanya’nın mali destek vermesinin yararlı olacağını düşünüyor. Ülkedeki durumun iyileştirilmesi için başlangıç finansmanının sağlanmasının önemli olduğunu ifade eden Müller, böylece birçok sığınmacının ve özel yatırımcıların ülkenin yeniden inşasına katkı sağlamak için geri döneceğine inanıyor. Ancak Suriye’deki mevcut durum nedeniyle geri dönüşlerin “belirsizliğe doğru bir yolculuk olacağı” düşünülüyor. Almanya’nın, gönüllü geri dönüş için daha esnek bir çizgi izlemesi gerektiği de Tunkel tarafından vurgulanıyor.