THOMAS FRIEDMAN’IN DEĞERLENDİRMELERİ
New York Times (NYT) köşe yazarı Thomas Friedman, “Bu İsrail hükümeti bizim müttefikimiz değil” başlıklı yazısında, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun kendi çıkarlarını, İsrail’in ve ABD’nin çıkarlarının önüne koyduğunu belirtiyor. Friedman, ABD Başkanı Donald Trump’a hitap ederek, Netanyahu ile görüşmeyi planlamamasının “hayati bir gerçeği anlamaya başladığını” gösterdiğini ifade ediyor. Friedman, mevcut İsrail hükümetinin “ABD’nin bölgedeki temel çıkarlarını tehdit edecek şekilde” hareket ettiğini ve “Netanyahu bizim dostumuz değil” ifadesini kullanıyor.
İSRAİL HÜKÜMETİNİN POLİTİKALARI
Friedman, Netanyahu’nun Trump’ı aptal olarak gördüğünü belirtiyor ve ABD’nin Hamas, İran ve Husilerle yürüttüğü müzakereler çerçevesinde, Trump’ın Netanyahu’ya, “kendisini satın alamayacağını” gösterdiğini aktarıyor. Friedman, “aşırı milliyetçi, mesihçi” olarak tanımladığı mevcut İsrail hükümetinin, Arap komşularıyla barış içinde yaşamanın faydalarını göz ardı ettiğini vurguluyor. Netanyahu hükümetinin önceliklerinin “Batı Şeria’nın ilhakı, Gazze’deki Filistinlilerin sürülmesi ve yerleşimlerin yeniden kurulması” olduğuna dikkat çekiyor.
ABD-ARAP-İSRAİL İTTİFAKINA ELEŞTİRİ
Friedman, mevcut ABD-Arap-İsrail ittifakının, 1973 yılında eski Başkan Richard Nixon ve Dışişleri Bakanı Henry Kissinger tarafından Rusya’yı bölgede engellemek amacıyla kurulduğunu kaydediyor. Bu yapının, o günden beri ABD’nin jeopolitik ve ekonomik çıkarlarına hizmet ettiğini belirtiyor. Ayrıca Friedman, Netanyahu’nun bu yapıyı tehdit eden bir yaklaşım geliştirdiğini ve bunun iki devletli çözüme yönelik çabaları engellediğini ifade ediyor.
GELECEKTEKİ ETKİLER VE NETANYAHU’NUN STRATEJİLERİ
Friedman, eski Başkan Joe Biden yönetiminin İran’a karşı denge sağlayarak Suudi Arabistan ile güvenlik anlaşmasını Kongre’den geçirecek diyalog başlattığını ifade ediyor. Ancak Netanyahu, “kabinesindeki Yahudi üstünlükçülerin hükümeti devireceklerini” söylemesi üzerine bu talebi reddediyor. Friedman, Netanyahu’nun Gazze’ye yeniden girmeye hazırlanmasının kesin bir askeri işgal planının parçası olduğunu belirtiyor ve bunun daha fazla savaş suçu suçlaması oluşturabileceğini vurguluyor.
İNSANİ SONUÇLAR VE GÖRÜŞLER
Friedman, İsrail ordusunun Gazze’de daha agresif bir strateji izleyebileceğine, bu durumun sivil altyapının tahrip olmasına yol açabileceğine dair bir analiz sunuyor. Harel’in bu stratejinin, insani yardım sıkıntısına ve kitlesel ölümlere neden olacağını köşesine ekliyor. Friedman, bu durumun sadece İsrail için değil, ABD’nin Orta Doğu’daki müttefikleri için de ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirtiyor.
SONUÇ VE UYARI
Friedman, “Sayın Başkan, Orta Doğu konusunda iyi ve bağımsız içgüdüleriniz var, bunları izleyin” diyerek bir uyarıda bulunuyor. Ayrıca, bölgedeki güvenlik entegrasyonunun artmasını sağlamanın, İran ve Çin’e karşı stratejik kazanımlar sağlama potansiyeli taşıdığı değerlendirmesinde bulunuyor. Friedman, “Acı gerçeğe hazırlıklı olmalısınız: Yahudi torunlarınız, dışlanmış bir devlet olarak büyüyen ilk nesil olacak” diyerek sonlandırıyor.