ELEKTRİK KESİNTİSİ AVRUPA’YI ETKİLEDİ

28 Nisan 2025 itibarıyla saat 12:30’da, İspanya’nın elektrik talebi aniden 26.695 MW’tan 12.425 MW’a düştü ve bu durum sonucu İspanya ve Portekiz’in tamamıyla Fransa ve Belçika’nın bazı bölgeleri karanlığa gömüldü. Başta Madrid, Barselona, Sevilla olmak üzere birçok kentte trafik ışıkları çalışmadı ve yollar kilitlendi. Havalimanlarında seferler aksadı, metro ve trenler durma noktasına geldi. İspanya’nın elektrik şebekesi operatörü Red Electrica, bu “tarihte benzeri görülmemiş” durumu 6 ila 10 saat süreceğini bildirdi. Aynı zamanda acil durum toplantıları sırasında, siber saldırı ihtimali gündeme geldi. Sosyal medya platformları X’te ise “Avrupa çöktü!” yorumları yapıldı.

RED ELECTRİCA’DAN AÇIKLAMALAR

Red Electrica’nın Operasyon Müdürü Eduardo Prieto, kesintinin nedenleri üzerinde çalıştıklarını belirtirken, sebep hakkında henüz net bir bilgi veremedi. İlk değerlendirmelere göre, kuzey ve güney bölgelerde güçlü elektrik restorasyonlarının başladığı, fakat tam normalleşmenin 6-10 saat alabileceği ifade ediliyor. Portekiz’in elektrik operatörü REN ise, tam normalleşmenin bir hafta sürebileceğini öne sürdü.

OLASI NEDENLER: SİBER SALDIRI VE DOĞAL AFET

Bu kesintinin nedeni belirsiz kalıyor; ancak birkaç ihtimal üzerinde duruluyor. İspanyol yetkililer, “siber saldırı göz ardı edilemiyor” dedi. Politico’ya konuşan bir yetkili, kesintinin kapsamının, kritik altyapıya yönelik hizmet reddi saldırısını düşündürdüğünü ifade etti. Ayrıca, Portekiz’in REN operatörü, İspanya’nın iç bölgelerindeki ani sıcaklık değişikliklerinin yüksek gerilim hatlarında atmosferik titreşimler oluşturduğunu iddia etti. Fransa’nın Alaric Dağı’ndaki yangının Perpignan-Narbonne hattına zarar verdiği de öne sürüldü.

AVRUPA ŞEBEKESİ SORUNU

Portekiz’in E-Redes operatörü, bu kesintinin Avrupa güç şebekesindeki dengesizlikten kaynaklanabileceğini belirtti. Voltaj dalgalanmalarının enterkonnekte sistemde zincirleme bir çöküşe yol açmış olabileceği ifade edildi.

AB VE HÜKÜMETLERDEN ACIK MÜDAHALE

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Red Electrica’nın Madrid’deki kontrol merkezine giderek bir kriz toplantısı düzenledi. Hükümet, “Vatandaşlar evde kalsın, trafik kaosundan sakının” şeklinde bir çağrıda bulundu. Portekiz Hükümeti de acil bir toplantı gerçekleştirdi. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Sanchez ile görüşerek, “AB, şebekenin stabilizasyonu için tüm çabaları koordine ediyor” dedi.

HAYAT FELÇ OLDU: ULAŞIM, HAVALİMANLARI VE İLETİŞİM SORUNLARI

Madrid, Barselona, Lizbon ve Porto’da metro hatları durdu, yolcu tahliyesi yapıldı. Madrid’de bir metro görevlisi, “Trenler aniden durdu, yolcular karanlıkta çıkarıldı” dedi. Havalimanlarında durum da aynı şekilde kritik; Madrid Barajas ve Barselona El Prat havalimanlarında seferler aksadı. Lizbon’da ise çoğu uçuş iptal edildi. TAP Airlines, “Havalimanlarına gelmeyin” şeklinde bir uyarı yaptı. Ayrıca, 5G ağları çöktü ve internet erişimi kesildi, ATM’ler ve elektronik ödemeler durdu.

GEÇMİŞTEKİ KESİNTİLER VE ALTYAPI SORUNLARI

İspanya ve Portekiz, geçmişte de enerji altyapısı sorunlarıyla karşılaşmıştı. 2024 yılı içerisindeki kesintiler, arızalar ve yüksek talep sebebiyle yaşanmıştı. 2022 Avrupa enerji krizi sonrası enerji fiyatları artmış, İber Yarımadası LNG ve yenilenebilir enerjiye yönelmişti. Ayrıca, 2006 İspanya kesintisi gibi geçmişteki önemli olaylar, gün yüzüne çıkmış olan altyapı zayıflıklarını göstermekteydi.