AFAD, GÜNCELLENMİŞ DEPREM TEHLİKE HARİTASINI AÇIKLADI

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Türkiye’nin güncellenmiş Deprem Tehlike Haritası’nı halkla paylaştı. 2019 yılında yürürlüğe giren bu harita, Türkiye’de tespit edilen 485 diri fay segmentini ayrıntılı bir şekilde ortaya koyuyor. Haritada yer alan renk skalası, açık sarıdan koyu kırmızıya doğru değişerek, yer ivmesinin düşükten yükseğe artışını ve buna bağlı olarak deprem tehlikesinin seviyesini gözler önüne seriyor. Vatandaşlar, bu haritaya e-Devlet platformu üzerinden rahatlıkla ulaşabiliyor. AFAD’ın 6 Mayıs 2025 tarihinde sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda, Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nın Ocak 2019’da yürürlüğe girdiği belirtildi. Harita, üniversiteler ve kamu kurumlarından uzman araştırmacıların iş birliğiyle, çok paydaşlı bir yaklaşımla hazırlandı. AFAD, haritanın bir bölgenin deprem tehlikesini en büyük yer ivmesi (PGA – Peak Ground Acceleration) cinsinden gösterdiğini vurguladı; bu da, deprem sırasında zeminin ne kadar sarsılabileceğini ifade eden bir ölçü.

485 DİRİ FAY SEGMENTİ BELİRLENDİ

AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, paylaşılan bilgilendirme videosunda Türkiye Diri Fay Haritası’nın Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafından en son 2013 yılında güncellendiğini açıkladı. Bu haritaya göre, Türkiye’de toplam 485 diri fay segmenti mevcut. Diri faylar, son 10 bin yıl içinde deprem üretmiş veya potansiyeli olan faylar olarak tanımlanıyor. Tatar, yeni deprem verileri ve araştırmalarla bu haritaların sürekli güncellendiğini ifade etti.

RENKLERİN ANLAMLARI VE TEHLİKE DÜZEYLERİ

AFAD’ın açıklamalarına göre, haritada kullanılan renk skalası (açık sarıdan koyu kırmızıya) deprem tehlikesinin seviyesini yansıtıyor: Açık sarı, düşük yer ivmesini ve dolayısıyla daha düşük deprem tehlikesini ifade ediyor; koyu kırmızı ise yüksek yer ivmesini ve ciddi deprem tehlikesini gösteriyor. Bu renk geçişi, 475 yıl dönüş periyodunda maksimum yatay yer ivmesini temsil ediyor. Harita, risk haritası değil, tehlike haritası; yani binaların dayanıklılığı, nüfus yoğunluğu veya ekonomik kayıplar gibi risk faktörlerini içermiyor. Risk haritası oluşturmak için ek analizler gerekiyor.

DEPREM RİSKİ TAŞIYAN BÖLGELER

Türkiye, Alp-Himalaya Sismik Kuşağı üzerinde bulunuyor ve topraklarının %92’si deprem riski taşıyor. AFAD ve MTA verilerine göre, 24 il doğrudan aktif fay hatları üzerinde yer alıyor: Aksaray, Aydın, Balıkesir, Bingöl, Bolu, Burdur, Bursa, Denizli, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Hakkari, Hatay, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Kütahya, Manisa, Muğla, Osmaniye, Sakarya ve Tokat.

BAŞLICA FAY HATLARI

Türkiye’deki başlıca fay hatları arasında Kuzey Anadolu Fayı (NAF) yer alıyor; bu fay Saros Körfezi’nden Van Gölü’ne kadar uzanır ve 1999 İzmit (M7.6) gibi büyük depremler üretir. Doğu Anadolu Fayı (EAF), Hatay’dan Erzincan’a kadar uzanıyor ve 2023 Kahramanmaraş (M7.7 ve M7.6) depremlerine neden olmuştur. Batı Anadolu Fayı (WAF), Ege Bölgesi’nde normal faylarla genişleme yaratan ve İzmir ile Manisa’da aktif olan bir faya sahiptir.