İSTANBUL GÖRÜŞMELERİNDE YENİ DÖNEM

Rusya-Ukrayna savaşında, barış umutlarını arttıran İstanbul görüşmeleri yeni bir aşamaya ulaşmış durumda. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, 15 Mayıs’ta İstanbul’da düzenlenecek barış müzakerelerinde sadece Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geleceğini, Rus heyetinden başka herhangi bir temsilciyle görüşmeyeceğini net bir şekilde belirtti. Rusya’dan henüz Putin’in katılımı hakkında bir açıklama gelmezken, ABD Başkanı Donald Trump’ın “İstanbul’a gelebilirim” ifadesi, bu görüşmelerin küresel önemini bir kez daha kanıtlıyor.

ZELENSKİ’DEN ETKİLİ BİR MESAJ

Zelenski, İstanbul’daki ciddi görüşmeler öncesinde tavrını netleştirdi. Ukrayna lideri, “İstanbul’da sadece Putin ile görüşürüm. Rus heyetinden biriyle görüşmem” diyerek, müzakerelerin liderler düzeyinde gerçekleşmesini istedi. Bu açıklaması, 2022 Mart’ında yapılan görüşmelerde Putin’in yalnızca heyet göndermesi ve kendisinin katılmamasıyla tekrar aynı durumu kabul etmeyeceğini işaret ediyor.

POLİTİK BİR BELİRSİZLİK YAŞANIYOR

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 10 Mayıs’ta Moskova’da yaptığı açıklamada, 15 Mayıs’ta İstanbul’da ön koşulsuz doğrudan görüşmeler başlatmayı önerdi. Fakat, Putin’in bu görüşmelere katılıp katılmayacağı henüz netlik kazanmadı. Önceki İstanbul görüşmelerinde, Putin bir heyet göndermiş fakat kendisi katılmamıştı. Kremlin’den gelen son açıklamalarda, Putin’in önerisinin “barışçıl çözüm için ciddi bir niyet” taşıdığı vurgulandı, ancak katılımıyla ilgili güncel bir bilgi verilmedi.

TRUMP’TAN SÜRPRİZ BEYAN

ABD Başkanı Donald Trump, Orta Doğu gezisi öncesi Oval Ofis’te yaptığı basın toplantısında İstanbul görüşmelerine katılma olasılığını değerlendirdi. “O anda nerede olacağımı bilmiyorum. Orta Doğu’da bir yerde olacağım ama faydalı olacağını düşünürsem oraya (İstanbul’a) uçabilirim” diyerek, görüşmelere destek verdiğini belirtti. Trump, daha önce Truth Social’da yaptığı paylaşımda, “Rusya ve Ukrayna için büyük bir gün! Bu kan banyosunu bitirmek için her iki tarafla çalışacağım” ifadesiyle Zelenski’ye görüşmeleri “hemen kabul etme” çağrısı yapmıştı.

ATEŞKES VE AVRUPA’NIN TEPKİLERİ

Zelenski, müzakereler öncesinde 12 Mayıs’tan itibaren tam ve kalıcı bir ateşkes beklediklerini yineledi. Avrupa liderleri (İngiltere, Fransa, Almanya, Polonya), 10 Mayıs’ta Kiev’de Zelenski ile bir araya gelerek, Rusya’ya 30 günlük koşulsuz ateşkes çağrısında bulundu ve bu önerinin ABD tarafından desteklendiğini duyurdu. Ancak, Putin bu çağrıyı “ültimatom” olarak nitelendirip reddetti ve direkt görüşme önerisiyle karşılık verdi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Putin’in teklifini “ilk adım” olarak değerlendirse de bunun “yetersiz” olduğunu ve ateşkesin öncelik olması gerektiğini açıkladı.

TÜRKİYE’NİN ROLÜ GÜNDEMDEN DÜŞMÜYOR

Türkiye, Rusya-Ukrayna savaşı bağlamında barış müzakerelerine yönelik önemli bir arabulucu konumunda. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Putin ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde, İstanbul’daki müzakerelerin devamı için ülkesinin ev sahipliğine hazır olduğunu belirtti. Erdoğan, kapsamlı bir ateşkesin barış görüşmeleri için gerekli atmosferi sağlayacağını vurguladı. Putin de, Türkiye’nin 2022’deki görüşmelerdeki rolünü hatırlatarak, Erdoğan’dan sürece destek vermesini istedi.