ÖZEL MUAYENEHANELER ÜZERİNDE YAPILAN ANALİZLER

Hazine ve Maliye Bakanlığı, yapay zeka destekli bir sistemle, özel muayenehanesi bulunan 28 bin 931 doktoru taradı. Bu süreçte sisteme dahil olan doktorlar gönüllü uyum sayesinde 2,1 milyar liralık matrah artışı gerçekleştirdi. Gönüllü uyuma katılmayan doktorlar hakkında inceleme süreçleri başlatılacak.

ANALİZ ÇALIŞMASI VE RİSK DEĞERLENDİRMESİ

Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından gerçekleştirilen bu çalışma, serbest meslek grubunun en yüksek potansiyele sahip doktorlar üzerinde yoğunlaştı. Özel muayenehanesi olan 28 bin 931 doktor için “Doktorluk Faaliyetinde Bulunan Serbest Meslek Erbaplarına İlişkin Analiz Çalışması” yürütüldü. Bu süreçte, yapay zeka ve makine öğrenmesi algoritmaları kullanılarak risk senaryoları oluşturuldu ve mükelleflerin risk düzeyleri değerlendirildi. Sonuçlar doğrultusunda 3 bin 663 doktor vergi uyumu açısından “yüksek riskli” olarak belirlendi. Ancak bu durum, mükelleflere doğrudan ceza uygulanmasını sağlamadı. Bunun yerine, önleyici denetim ve gönüllü uyum yaklaşımı benimsendi; doktorlara vergi mevzuatı hakkında bilgi verildi.

PİŞMANLIK HÜKÜMLERİNDEN YARARLANMA

Riskli olarak tanımlanan 3 bin 663 doktordan 1701’i pişmanlık hükümlerinden yararlanarak gelir vergisi beyannamesi sundu ve bu beyanlar kapsamında 1,7 milyar lira matrah bildirildi. Beyan edilen tutar üzerinden yapılan hesaplamalar, mükellef başına ortalama matrahın uyum öncesine göre 5 kat arttığını gösterdi. Aralık 2023 dönemine ait KDV beyannameleri üzerine yapılan analiz, kanuni süresi içinde beyan edilen teslim ve hizmet tutarının yalnızca yaklaşık 9 milyon lira olduğunu, ancak aynı dönemde 2025 yılı içinde verilen düzeltme beyannameleri ile miktarın 358 milyon liraya ulaştığını ortaya koydu. Bu durum, ilk etapta yapılan beyanların önemli ölçüde eksik olduğunu fakat ardından gelen denetim ve bilgilendirme süreci ile düzeltmelerin yüksek olduğunu göstermekte.

İNCELEME SÜREÇLERİ BAŞLATILACAK

Gönüllü uyuma katılmayan doktorlar için inceleme süreçleri başlatılacak. Gönüllü uyuma davet edilip yanıt vermeyen veya açıklamaları kabul edilmeyen doktorlar hakkında vergi inceleme süreci yürütülecek. Bu süreçte, doktorların mali bilgileri ve giderlerinin vergi mevzuatına uygunluğu incelenecek. Ayrıca, Sağlık Bakanlığının ilgili birimlerinden bu doktorların muayene ve ameliyat bilgileri talep edilecek.

MODELIN YAYGINLAŞTIRILMASI GEREKEN BİR KONU

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, gönüllü uyumun vergi sistemindeki önemine dikkat çekerek, “Kayıt dışılıkla mücadelemizi sadece ceza ve yaptırımlarla değil, aynı zamanda mükelleflerimizi bilgilendirerek, yönlendirerek sürdürüyoruz. Bu çalışmayla gördük ki, önleyici denetim modeli sayesinde milyonlarca liralık gelir gönüllü olarak beyan edildi. Bu, sadece gelir artışı değil, aynı zamanda vergi adaletine olan güvenin göstergesidir.” şeklinde konuştu. Gönüllü uyumun sürdürülebilir kamu maliyesi için vazgeçilmez olduğunu belirten Şimşek, “Vergi sistemimize güvenen, zamanında ve doğru beyanda bulunan tüm mükelleflerimize teşekkür ediyoruz. Bu modeli yaygınlaştırarak kayıt dışılıkla mücadelemizi kararlılıkla sürdüreceğiz.” dedi.