EUROVISION ŞARKI YARIŞMASI İPTAL RİSKİYLE KARŞI KARŞIYA

İsrail’in katılımı nedeniyle birçok ülkenin boykot tehdidinde bulunduğu 2025 Eurovision Şarkı Yarışması, iptal edilme riskiyle karşı karşıya kalıyor. İsviçre’nin Basel kentinde gerçekleştirilen ve 160 milyondan fazla kişinin izlediği yarışmanın finali, Avusturya’nın zaferiyle sonuçlanırken, İsrail’in katılımı büyük bir krize yol açtı. “İspanya, Hollanda, İrlanda ve İzlanda’nın da bulunduğu bir dizi ülke, İsrail’in yarışmaya katılması halinde çekilme tehdidinde bulundu.” Tepkilerin arka planında ise, “İsrail’in Gazze’de sürdürdüğü soykırım niteliğindeki askeri harekât” bulunuyor. Avrupa Yayın Birliği (EBU), ülkelere katılım durumlarını bildirmeleri için aralık ortasına kadar süre tanıdı. Ancak, uzlaşma sağlanamaması durumunda, yarışmanın iptal edilmesi olasılığı gündemde.

İSPANYA BOYKOT KARARINI ALDI

Yarışmanın önemli mali destekçilerinden biri olan ve “büyük beşli” olarak adlandırılan Birleşik Krallık, İspanya, Fransa, Almanya ve İtalya’dan İspanya, boykot kararını açıkladı. İspanyol yayın kuruluşu RTVE’nin yönetim kurulu, “İsrail men edilmezse yarışmayı boykot edeceğini” bildirdi. Hollanda, İrlanda, İzlanda ve Slovenya da benzer uyarılarda bulunurken, Belçika, İsveç ve Finlandiya’nın da çekilmeyi değerlendirdiği duyuruluyor. İspanya Kültür Bakanı Ernest Urtasun, “İspanya, İsrail’in Eurovision’a katılmaması için elinden gelen her şeyi yapmalı. Avrupa buna karşılık veremezse, ülkemiz gerekeni yapmalı” dedi. Öte yandan, İsrail Kültür ve Spor Bakanı Miki Zohar ise bu açıklamayı “utanç verici ve ikiyüzlü” olarak tanımlayarak, Eurovision’un özünde “birlik ruhu” taşıdığını savundu. EBU, yayıncıların kaygılarını dikkate aldıklarını ve İsrail’in katılımıyla ilgili tartışmalara açık olduklarını bildirdi. Ancak, “büyük beşli” üyelerinden Almanya ve İtalya’nın İsrail’i desteklemesi, durumu karmaşık hale getiriyor.

FİNANSMAN MODELLERİ HATTA ÇÖKEBİLİR

Eski EBU iletişim ekibi üyesi ve “Dr Eurovision” lakaplı Paul Jordan, “Böyle bir toplu boykot tehdidi daha önce hiç olmamıştı,” diye belirtti. Jordan, “Büyük beşliden bir ülkenin yarışmaya katılmaması, finansman modelinin çözülmesine yol açabilir. Kamu yayıncılarının karşı karşıya olduğu ekonomik zorluklar göz önüne alındığında, bu finansal modelin yeniden değerlendirilmesi gerekebilir” ifadelerini kullandı. 1956’da savaş sonrası Avrupa’yı birleştirmek amacıyla kurulan yarışma, zamanla müzikal ve kültürel çeşitliliğin kutlandığı bir etkinlik haline geldi.

İSRAİL KUŞATMASIYLA BAĞLANTILI PROTESTOLAR

İsrail kamu yayın kurumu KAN, “siyaseten tarafsız” kabul edildiği ve yarışma kurallarına uyduğu gerekçesiyle Gazze savaşına rağmen son iki yıldır yarışmaya katılabildi. EBU, 2022’de Ukrayna’yı işgal eden Rusya’yı katılımının “yarışmanın itibarını zedeleyeceği” gerekçesiyle men etmişti. 2021’de Belarus, seçim sonrası yaşanan kriz nedeniyle diskalifiye edilmiştir. Bu yıl, İsrail’i temsil eden Yuval Raphael’in yarışma katılımı, 7 Ekim 2023’teki müzik festivalindeki saldırıdan kurtulmuş olması nedeniyle siyasi bir hamle olarak değerlendirildi. “Yarışma öncesi binlerce Filistin taraftarı Basel sokaklarında protesto gösterileri düzenledi.” Eurovision tarihçisi Dean Vuletic, “Politika her zaman vardı. Ülkeler yarışmayı siyasi mesaj iletmek için kullandı,” derken, “Ancak son yıllarda, EBU’nun siyasi kararlar almak zorunda kaldığı bir dönem yaşanıyor,” diye ekledi.