Avrupa Birliği dışındaki ülke vatandaşları, Schengen bölgesine giriş yaparken pasaport kontrolünü geride bırakıp, yüz tanıma ve parmak izi sistemleriyle kimlik doğrulama sürecine geçiyor. AB’nin yeni Giriş/Çıkış Sistemi (Entry/Exit System – EES), 12 Ekim Pazar günü itibarıyla yürürlüğe girecek ve Schengen alanındaki 29 ülkede uygulanacak. Sistem, 10 Nisan 2026’da tamamıyla faaliyete geçecek. Türkiye dahil birçok ülke vatandaşı, Avrupa seyahatlerinde sınır geçişlerini dijital olarak kendileri gerçekleştirebilecek. EES, Avrupa Birliği’nin dış sınır güvenliğini artırmayı ve sahte kimliklerle girişleri azaltmayı hedefliyor.

GÜVENLİK VE GEÇİŞ HIZI

AB Göç ve Entegrasyon Bakanı Kaare Dybvad Bek, bu sistemin sınır güvenliğini artıracağını ve geçiş işlemlerini hızlandıracağını vurguladı. Frontex Sözcüsü Chris Borowski ise yolcuların bekleme sürelerini azaltmak amacıyla bir mobil uygulama üzerinde çalışıldığını açıkladı. Uygulamanın ilk etapta Yunanistan, İtalya, İsveç, Portekiz ve Macaristan gibi ülkelerde kullanılacağı belirtildi. Yeni sistem aracılığıyla AB dışındaki yolcular, havaalanı, tren istasyonu ya da kara sınır kapılarındaki dijital ekranlar üzerinden kimlik ve biyometrik bilgilerini kaydedecek.

KİMLİK DOĞRULAMA SÜRECI

Pasaport bilgilerine ek olarak, yüz tanıma ve parmak izi verileri de sisteme yüklenecek. 12 yaş altındaki çocuklardan parmak izi talep edilmeyecek. Toplanan verilerin 3 yıl boyunca saklanacağı, vize sürelerini aşanların bilgilerinin ise 5 yıl boyunca sistemde kalacağı ifade edildi. Böylece, AB’ye giriş yapanlar için pasaport kontrolü neredeyse tarih olacak; yüz taraması, Avrupa uçağına binmek için yeterli hale gelecek.

DİJİTAL İZİN PROJESİ

EES, AB vatandaşı olmayanların Schengen bölgesine giriş ve çıkışlarını dijital ortamda kayıt altına alacak. Uygulama, 25 AB üyesi ülke ile dört AB dışı ülkenin bulunduğu Schengen bölgesinde kısa süreli seyahat gerçekleştiren tüm yolcuları kapsıyor. ABD, Kanada, Avustralya ve Birleşik Krallık gibi kısa süreli vize muafiyeti olan kişiler de bu sisteme dahil edilecek. Ancak İrlanda, Güney Kıbrıs, AB’de ikamet izni olanlar ve belirli özel statüdeki bireyler uygulamadan muaf tutulacak.

GELECEKTEKİ ETKİLER VE YENİ VİZE PROGRAMI

Sığınmacılar açısından sistemin başlangıçta herhangi bir etkisi beklenmiyor; zira onların verileri mevcut durumda Eurodac adlı ayrı bir veri tabanında tutuluyor. Ancak uzmanlar, EES’in ilerleyen zamanda sığınmacı geçişlerini dolaylı yoldan zorlaştırabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. 2026 yılında EES’e ek olarak, Avrupa Seyahat Bilgi ve Yetkilendirme Sistemi (ETIAS) adıyla yeni bir dijital izin programının devreye girmesi planlanıyor. Bu sistemle, AB’ye kısa süreli ziyaret gerçekleştirilecek ülkelerin vatandaşları, Avrupa’ya giriş öncesinde çevrimiçi onay alarak seyahat edebilecek.