Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna’daki çatışmaları sonlandırma adına bir planı değerlendirmek üzere bugün Florida’da bir araya geliyor. Ancak, iki taraf arasında önemli konular üzerinde ciddi görüş ayrılıklarının bulunması, Rusya’nın son gerçekleştirdiği hava saldırıları ile birlikte toplantının öncesinde gerginliği artırmış durumda. Rusya, cumartesi günü başta Kiev olmak üzere, Ukrayna’nın pek çok bölgesine yüzlerce füze ve insansız hava aracıyla saldırıda bulundu. Bu saldırılar sonucunda, başkentte elektrik ve ısıtma sistemlerinde kesintiler meydana geldi. Zelenski, bu saldırıları ABD’nin arabuluculuğuyla yürütülen barış çabalarına Moskova’nın bir tepkisi olarak değerlendirdi.

FLORİDA’DA KRİTİK TOPLANTI

Zelenski, Trump ile Florida’daki görüşmesinde, doğudaki tartışmalı Donbas bölgesinin durumu, Zaporijya Nükleer Santrali ve diğer önemli maddeleri gündeme getireceğini söyledi. Ukrayna heyetiyle birlikte cumartesi akşamı Florida’ya ulaştıklarını duyuran Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Serhiy Kyslytsya, sosyal medya üzerinden “İyi akşamlar Florida” mesajını paylaştı. Moskova, Donbas’ın tamamının Ukrayna tarafından terk edilmesini talep ederken, Kiev hâlâ kontrolündeki bölgelerden çekilmeyi reddediyor. Rus yetkililerin ABD destekli sondan öneriye itiraz etmesi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in pazar günkü görüşmelerde bir anlaşmayı kabul edip etmeyeceği konusunda şüphe yaratıyor.

GÖRÜŞMELERDE ÇEKİŞMELER SÜRECEK

Zelenski, yaptığı açıklamada, Ukrayna güçlerinin Donbas’tan tamamen çekilmesini öngören ABD teklifini yumuşatmayı umduğunu belirtti. Eğer bu mümkün olmazsa, haftalar süren müzakereler sonucunda hazırlanan 20 maddelik planın referanduma sunulabileceğini ifade etti. ABD’li yetkililer, bu yaklaşımı, Ukrayna’nın toprak tavizlerini tamamen dışlamadığını gösteren bir işaret olarak değerlendiriyor. Zelenski, referandum için Rusya’nın en az 60 günlük bir ateşkesi kabul etmesi gerektiğini vurguladı. Kamuoyu yoklamaları ise Ukraynalı seçmenlerin plana mesafeli olabileceğinin sinyallerini veriyor. Pazar günü saat 18.00’de planlanan yüz yüze görüşme, haftalar süren yoğun diplomatik temasların ardından gerçekleşecek.

TOPRAK MESELESİ KRİTİK ENGEL

Kiev ile Washington birçok konuda anlaşma sağlasa da, Zelenski 20 maddelik planın yüzde 90’ının tamamlandığını açıkladı. Ancak, Rusya’ya herhangi bir toprak devrinin yapılıp yapılmayacağı hala netleşmiş değil. Moskova, Donbas’ın tamamının kendisine verilmesini talep ederken, Kiev mevcut cephe hatlarının dondurulmasını savunuyor. ABD ise, uzlaşma sağlanması durumunda Ukrayna’nın ilgili bölgeden çekilmesi halinde bir serbest ekonomik bölgenin kurulmasını öneriyor; fakat bu yapının nasıl işleyeceği konusunda belirsizlik sürüyor. Zelenski ve Avrupa’da destekçileri, Trump’ın Ukrayna aleyhine bir anlaşmaya yanaşmasından ve savaşın yarattığı yükün Avrupa’ya kalmasından endişe duyuyor.

SAVAŞ SONRASI DÖNEM İÇİN GARANTİLER

Rusya, 2014’te ilhak ettiği Kırım’ın tamamını kontrol ediyor ve yaklaşık dört yıl süren savaşta Ukrayna topraklarının yüzde 12’sini ele geçirdiğini iddia ediyor. Putin, 19 Aralık’ta yaptığı açıklamada, barışın Ukrayna’nın Donbas, Zaporijya ve Herson’dan çekilmesi ve NATO üyeliği hedefinden vazgeçmesi şartına bağlı olduğunu belirtmişti. Ukraynalı yetkililer ve Avrupalı liderler, savaşçıları Moskova’nın emperyalist amaçları doğrultusunda toprak gaspı olarak görüyor ve Rusya’nın taleplerinin kabul edilmesi halinde NATO ülkelerinin gelecekte de hedef alınabileceği uyarısında bulunuyor. 20 maddelik plan, ABD’nin özel temsilcisi ile dengeli bir metin oluşturulacak şekilde yapılan müzakerelerden türetilmiş.

KANADA VE AVRUPA’DAN DESTEK

Zelenski, Kanada’nın Halifax kentinde Kanada Başbakanı Mark Carney ile yaptığı görüşmenin ardından, son hava saldırılarının Putin’in barış isteğini sorgulattığını belirtti. Carney, Ukrayna’ya 2,5 milyar Kanada doları tutarında ek ekonomik destek sağlama sözü verdi. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupalı liderlerle yaptığı açıklamada, hedeflerinin Ukrayna’nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü koruyan, “adil ve kalıcı bir barış” olduğunu vurguladı. Zelenski, Trump ile gerçekleştireceği görüşmenin ardından Avrupalı liderlerle yeniden bir araya geleceğini ifade etti.