Türkiye'nin iki hafta önce Suriye sınırında Türk hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağını düşürmesinin ardından Rus Rosatom şirketinin kuruluşu olan Akkuyu NGS Mersin Akkuyu Nükleer Santrali Projesi'nde sahadaki inşaat çalışmalarını durdurdu.

Konu hakkında bilgi sahibi üst düzey kaynaklar, iki ülke arasındaki uluslararası anlaşmada yer alan ağır tazminat hükümleri nedeniyle Rusya'nın anlaşmayı fesihten kaçındığını belirtiyorlar.

Türkiye ile Rusya arasındaki mutabakat kapsamında Rusya, dört üniteden oluşacak toplam 4,800 MW kurulu güce sahip Akkuyu Nükleer Santralini 20 milyar dolarlık yatırımla yapacak.

TÜRKİYE'DEKİ İLK SANTRAL OLACAK

Bu santral Türkiye'nin ilk nükleer santrali olacak.

Konu hakkında bilgi sahibi üst düzey bir yetkili, "Rus jetinin düşürülmesinden sonra proje büyük bir belirsizliğe girdi. Ancak Rus şirket projeye şu ana kadar 3.5 milyar dolar civarında bir yatırım yaptı. Sözleşme hükümlerinde tek taraflı fesihte ağır tazminat koşulları var. O nedenle Ruslar şu anda fesih konusunda adım atamıyor" dedi.

Türkiye ile Rusya arasında, jetin düşürüldüğü 24 Kasım'dan bu yana karşılıklı ağır suçlamalar devam ederken, Rusya'nın gündeme getirdiği Türk Akımı Doğalgaz Projesi askıya alındı.

Bunun yanı sıra Rusya 1 Ocak'tan geçerli olacak şekilde Türkiye'ye karşı bazı yaptırımlar uygulayacağını açıkladı.

Projeye yakın bir kaynak, "Projedeki belirsizlik nedeniyle inşaat sahasında herhangi bir faaliyet yürütülemiyor. Ağır tazminat koşulları da proje sözleşmesinin feshinin önünde büyük engel" dedi.

Yetkililer ve kaynaklar, sözleşmedeki fesih hükümlerinin ne kadarlık bir tazminatı içerdiğine dair herhangi bir bilgi vermedi.

DAHA ÖNCE ÖZEL BİR DEĞERLENDİRME YAPILMAMIŞTI
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, "Yaşanan olaydan sonra mevcut tüm projeler yakından incelenecektir" demiş ancak Akkuyu Projesi'ne özel bir değerlendirme yapamayacağını açıklamıştı.

Projenin bir belirsizliğe girdiğini ve beklenen gecikmenin artık daha da ileri bir tarihi kapsayabileceğini kaydeden üst düzey bir yetkili, "Kriz ne kadar sürer bilemiyoruz. Rusya projeden çekilmek de isteyebilir. Ama 2022'de santralin devreye alınması artık kolay olmayabilir" dedi.

Kasım ayı ortasında Antalya'daki G20 Zirvesi'nde Reuters'ın sorularını yanıtlayan Enerji Bakanı Ali Rıza Alaboyun, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in gerçekleştirdiği görüşmede Akkuyu Santrali'nin yapımı konusunda kararlılığın karşılıklı olarak beyan edildiğini ve santralin 2022 yılında devreye gireceğini düşündüğünü söylemişti.

"Rusya projeye devam edemezse diğer seçenekler değerlendirilir. Bu projeyi isteyen ve dünyanın önde gelen başka aday ülkeleri var" diyen aynı yetkili, "Türkiye'nin üçüncü nükleer santral için çalışmaları sürüyor. Bu ortam elbette bu konuda ısrarlı olan Rusya'yı artık seçenek olmaktan uzaklaştırıyor" dedi.

Türkiye'nin ikinci nükleer santralini Japonya-Fransa konsorsiyumu 22 milyar dolar yatırımla Sinop'a yapıyor.

Üçüncü nükleer santral için çalışmalar devam ederken ABD, Japonya, Güney Kore, Çin ve Rusya bu projeyi yapmak isteyen ülkeler arasında sayılıyor.