KİRA ARTIŞLARI GÜNDEMDE
Ev sahipleri ve kiracıları yakından etkileyen kiralardaki yükseliş, emlak piyasasını derinden etkiliyor. Kiralardaki artış, satılık ev fiyatlarını iki katına çıkarttı. Ayrıca, eski ve yeni kiracı arasındaki fark ise 5 katı buldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı ise yüzde 25 zam sınırının kaldırılmasının ardından yaşanan değişimleri takip ediyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, özellikle bu durumun kiralarda artışları yüzde 120’ye yaklaştırdığını açıkladı. İstanbul, İzmir ve Ankara’da kiralar ne kadar artış gösterdi? Ev sahipleri, yasal sınırın üzerinde zam talep edebiliyor mu? İşte bu konudaki detaylar.
KİRA ARTIRIMINDAKİ DEĞİŞİMLER
Bakan Mehmet Şimşek, yüzde 25 kira artış sınırının kaldırılmasının ardından fiyatlarda yaşanan değişimi canlı yayında dile getirdi. Şimşek, “Hizmet enflasyonu bütün dünyada atalet içeriyor, daha gecikmeli para politikasına tepki veriyor. Bir de bize münhasır bazı hususlar var. Kirada zamanında yüzde 25’lik üst limit getirilmiş. Biz temmuz ayı itibarıyla bunu kaldırdık. Kaldırınca yenilenen bütün kira sözleşmeleri son yıllardaki enflasyon farkını yansıtmaya çalışıyor. Yüzde 120’ye yakın kiralarda artış var” dedi. Eski ve yeni kiralar arasındaki fark ne kadar? Piyasadaki yeni kiralık dairelerde fiyat artışları yenilenen kiralara göre daha mı sınırlı kaldı? İstanbul, Ankara ve İzmir’deki fiyat artışlarıyla ilgili Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı önemli değerlendirmelerde bulundu.
KİRALARDAKİ YÜKSELİŞ
Özelmacıklı, son 1 yıldaki kira fiyatlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. “Son 1 yılda kira fiyatları satılık daire fiyatlarına göre yaklaşık 2 kat seviyelerinde arttı. Krediye erişimdeki sorunlar ve mal sahiplerinin yüzde 25 kira sınırının kaldırılmasının ardından kiraya verme isteklerinin artması gibi faktörler fiyatların yükselmesini sağladı.” Kiralık daireler bir ihtiyaç olduğundan talep artışının yaşandığını belirten Özelmacıklı, kentsel dönüşüm, üniversite öğrencilerinin barınma ihtiyacı ve deprem sonrası yeni yapılar gibi etkenlerin kiralık konut talebini artırdığını ifade etti.
FARKLAR VE YENİDEN GÖZDEN GEÇİRME
Özelmacıklı, yenilenen kira sözleşmelerinde yüzde 25’lik sınırlama sebebiyle 4-5 kat farkların oluştuğunu aktardı. Yenilenen kiraların enflasyonun üzerinde artış gösterdiğini belirten Özelmacıklı, kiracıların yüzde 80’inin bütçelerine uygun bir ev bulamayacaklarını düşündüğünü ifade etti. Yapılan araştırmalar, kiracıların yenilenen kira sözleşmelerinde enflasyonun çok üzerinde bir oranı kabul ettiklerini ortaya koyuyor.
GENEL KİRA FİYATLARI VE ARTIŞ ORANLARI
Ülke genelinde kiralık konut ilanlarının sayısında artış yaşanırken, ortalama kiralık konut metrekare fiyatları ağustos ayında 185 TL seviyelerine ulaştı. Türkiye genelinde son bir yılda kiralık konut ilanlarında artış oranı yüzde 47 olarak belirlendi. Ancak yenilenen kira sözleşmelerinde, Bakan Şimşek’in belirttiği gibi, artış yüzde 120’lere ulaştı. İstanbul’da yıllık kira artış oranı yüzde 46, Ankara’da yüzde 56, İzmir’de ise yüzde 65 oldu. İstanbul’da kiralık konut metrekare fiyatı 240 TL, Ankara’da 180 TL, İzmir’de ise 210 TL seviyelerinde.
YÜKSEK ZAM TALEPLERİ
Ev sahipleri, yasal sınırın üzerindeki zam taleplerini enflasyon ortalaması üzerinden yapabiliyor. Ancak kiracıların, kira kontratçılarına bağlı olarak üst sınır ödemeleri gerekiyor. Kira sözleşmesinde ne yazıyorsa, o geçerli oluyor. Mal sahipleri, kira artış oranlarını belirlerken, TÜFE’nin 12 aylık ortalamasını göz önünde bulundurmak zorunda. Hatta bu durumda kira tespit davaları, belirtilen yasal süre dolduktan sonra açılabiliyor.