Polonya’da Seçimi Karol Nawrocki Kazandı

POLONYA’DA SEÇİMLERDE TARİHİ BİR SONUÇ

Polonya’da düzenlenen ikinci tur cumhurbaşkanlığı seçimlerinde muhafazakâr tarihçi Karol Nawrocki, az bir farkla zafer elde etti. Bu seçim, yalnızca iki aday arasındaki rekabetle sınırlı kalmayıp, Polonya’nın Avrupa Birliği ile ilişkisini, ülkenin geleceğini ve Donald Trump’ın ikinci döneminin etkilerini de kapsayan bir referandum niteliği taşıdı. Geçtiğimiz ay, ABD Başkanı Trump Nawrocki’yi Beyaz Saray’a davet ederek destek verdi. ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise Polonyalılara, “Trump’la birlikte çalışabilecek lider” diyerek Nawrocki’ye oy çağrısında bulundu. Seçim gecesi, Trzaskowski öncelikle zafer ilan etti, ancak oy sayımı ilerledikçe durum Nawrocki’nin lehine döndü. İlk turda yalnızca az bir farkla önde olan Trzaskowski (%31,4’e karşı %29,5) ikinci turda aşırı sağ partilere oy veren seçmenlerin Nawrocki’yi tercih etmesiyle kaybetti.

CUMHURBAŞKANLIĞININ ETKİSİ

Washington Post’un analizine göre, Polonya’daki cumhurbaşkanlığı görevi sembolik bir nitelik taşırken, aynı zamanda yasaları veto etme ve dış politikada belirleyici olma yetkisine sahip. Bu nedenle, seçimin sonucu Başbakan Donald Tusk liderliğindeki merkez sağ hükümetin geleceği bakımından dönüştürücü bir etkiye sahip. Avrupa Dış İlişkiler Konseyi Varşova Ofisi Direktörü Piotr Buras, “Eğer bu siyasi proje cumhurbaşkanından destek görmezse hükümet erken seçimle karşı karşıya kalabilir” değerlendirmesinde bulundu.

Nawrocki’nin zaferi, Polonya’nın daha milliyetçi ve Avrupa Birliği’ne mesafeli bir yaklaşım benimseyebileceğine işaret ediyor. O, Avrupa entegrasyonuna eleştirel bir bakış açısıyla “önce Polonya” söylemiyle kampanya yürüttü. Ayrıca, Ukrayna’nın NATO üyeliğine karşı olduğu yönünde bir taahhütname imzaladı. Rusya karşıtı sert tutumu ile Avrupa’daki bazı sağcı liderlerden ayrılık gösterdi. Rakibi Rafał Trzaskowski ise kadın hakları, hukukun üstünlüğü ve LGBTQ+ bireylerin haklarının korunması gibi konuları savundu. Daha önceki seçimde mevcut Cumhurbaşkanı Andrzej Duda’ya karşı kaybetmişti.

KAMUOYU REAKSİYONU VE KUŞAK DIFFERANSI

Seçim, Polonya’daki kuşaklar arası bölünmeyi de net bir şekilde ortaya koydu. Genç seçmenlerin önemli bir bölümü Trzaskowski’yi desteklerken, 60 yaş üstü seçmenlerin çoğunluğu Nawrocki’ye yöneldi. Bazı seçmenler, Avrupa Birliği’nin çevre düzenlemeleri ve sınır politikalarına eleştirilerde bulunarak, AB’ye bağlılığın gözden geçirilmesi gerektiğini dile getirdi. Uzmanlar, seçim sonucunun çok yakın olması nedeniyle kaybeden tarafın meşruiyetini sorgulama olasılığına dikkat çekiyor. Sussex Üniversitesi’nden Polonya uzmanı Aleks Szczerbiak, “Polonya çok kutuplaşmış durumda. Bu kadar yakın geçen bir seçimde sonuçların kabul edilmemesi riski var” uyarısında bulundu.