ADALLETİN MERHAMETİ
Yüksel, ceza adaletinin devletin gücünü değil, adaletle harmanlanmış merhametini gösterdiğini vurguladı. Etkili bir ceza infaz sisteminin, toplumun suç ve suçlulardan korunmasının yanı sıra hükümlülerin yeniden suç işlemelerini engelleyeceğini ve rehabilitasyon süreçlerini güçlendireceğini belirtti. Dünyada cezalandırıcı anlayıştan, insan odaklı, onarıcı ve ıslah edici adalet anlayışına doğru bir dönüşüm yaşandığına dikkat çeken Yüksel, bu teklifin 4. Yargı Reformu Strateji Belgesi’ndeki “Ceza Adaleti Sisteminin Etkinliğinin Artırılması” amacı çerçevesinde hazırlandığını ifade etti. “Kanun teklifinin temel hedefi, toplumda oluşan cezasızlık algısını ortadan kaldırmak, hukuk devleti prensiplerini güçlendirmek ve ceza adalet sistemimizin etkinliğini ve caydırıcılığını artırmaktır.” diye ekleyen Yüksel, ayrıca hükümlülerin yeniden suç işleme risklerinin azaltılması, sosyal hayata hazırlanabilmeleri, tahliye şartlarına uyumlarının kolaylaşması ve toplumsal kurallara uyma becerilerinin geliştirilmesi hedeflendiğini anlattı.
DÜZENLEME DETAYLARI
Teklifin 30 maddeden oluştuğunu hatırlatan Yüksel, düzenlemeler aracılığıyla 10 kanunda değişiklik yapıldığını dile getirdi. Denetimli serbestlik sisteminin daha ölçülü ve etkili hale getirileceğine dikkat çeken Yüksel, cezanın en az onda birinin ve en az 5 gününün ceza infaz kurumunda geçirilmesinin zorunlu olduğunu bildirdi. Bu düzenlemeyle, cezanın caydırıcı ve ıslah edici niteliğinin pekiştirileceğini ve toplumun adalet duygusunun güçlendirileceğini ifade etti. Ayrıca, ikinci kez tekerrür hükümleri uygulanan hükümlülere koşullu salıverilme hakkı tanınacağını belirtti. Çocuk hükümlüler için eğitici ve onarıcı infaz sisteminin benimsenileceğini vurgulayan Yüksel, bu teklifte çocuk hükümlülerin cezalarının infazına yönelik düzenlemelerin de yer aldığını bildirdi. “Cezanın ıslah edici amacının gerçekleşmesi amaçlanmaktadır” dedi.
ADALET SİSTEMİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER
Teklifin ilk imza sahiplerinden AK Parti Samsun Milletvekili Orhan Kırcalı, adalet sistemlerinin değişim gösterdiğini belirtti. Yargı alanında yapılan köklü değişiklikleri vurgulayan Kırcalı, hedeflerinin adalet duygusunu güçlendirmek, beklentilere yanıt vermek ve hukuka güveni pekiştirmek olduğunu ifade etti. Teklifin 4. Yargı Reformu Strateji Belgesi esas alınarak hazırlandığını vurgulayan Kırcalı, “Teklifte, cezasızlık algısının önüne geçilmesi, cezanın ıslah amacının gerçekleştirilmesi bakımından düzenlemeler yer almaktadır.” diye konuştu. Hapis cezası alan tüm hükümlülerin, aldıkları cezayla orantılı bir süre ceza infaz kurumunda kalmalarının sağlanarak caydırıcılığın artırılması hedefleniyor. Ayrıca, çocukların ve kadınların lehine özel infaz usullerinin kapsamının genişletileceği müjdelendi.
Kırcalı’nın konuşmasının ardından Komisyon Başkanı Yüksel, muhalefet milletvekillerinin talebi üzerine bir usul tartışması başlattı. CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, teklifin Anayasa’ya aykırı olduğunu savundu. “Düşman ceza hukuku uygulandığını” öne süren Emir, İstanbul Büyükşehir Belediyesine yönelik soruşturmaları eleştirdi. İstanbul merkezli dört ayrı yolsuzluk soruşturmasını hatırlatan Emir, eski milletvekillerinin ve belediye başkanlarının gözaltına alındığını belirtti. Emir, kamuoyunda “Kovid-19 düzenlemesi” olarak bilinen düzenlemenin kapsamının genişletilmesine yönelik hükmün teklifte yer almadığını ifade ederek, bu konuda olumlu adım beklediklerini aktardı ve teklifin geri çekilmesini talep etti.
TEKLİFİN GÖRÜŞMELERİ
Emir’in açıklamalarının ardından Komisyon Başkanı Cüneyt Yüksel, Emir’in “Düşman hukuku” tanımlamasını kabul etmediğini ifade ederek, “Türkiye hukuk devletidir. Hukuk herkes içindir. Türkiye’de düşman hukuku yoktur. Her birey yasalar karşısında eşittir.” dedi. Yeni Yol Partisi Ankara Milletvekili İdris Şahin, 10. Yargı Paketi’nin kamuoyunda büyük beklentiler oluşturduğunu ifade etti. Şahin, “Baştan sona yeni bir infaz yasası yazalım. Yamalı bohçaya dönmüş bir infaz kanunumuz var.” ifadesini kullandı. DEM Parti Hakkari Milletvekili Onur Düşünmez, teklifte mağduriyetleri gideren düzenlemeler bulunmadığını savundu. Teklifin “torba kanun teklifi” niteliğinde olduğunu öne süren Düşünmez, teklifin geri çekilmesi gerektiğini dile getirdi. İYİ Parti Afyonkarahisar Milletvekili Hakan Şeref Olgun da, teklifin geri çekilmesini ve düzenlemeler üzerinde yeniden çalışılmasını istedi. Ardından, teklifin tümü üzerindeki görüşmelere geçildi.