Hindistan-Pakistan arası gerilim yükseliyor. Hindistan, füzelerle Pakistan’ın 9 bölgesini hedef almış durumda. Hindistan’dan gelen açıklamada, “Sindoor Operasyonu başlattık, 9 bölgeyi hedef aldık” ifadesi yer alıyor. Bunun ardından Pakistan’dan “Karşılık verilecek” yanıtı gelmesi, iki ülke arasında savaş ihtimalini artırmış durumda. Bölge gerilimi artarken, savaşın nedenleri merak ediliyor.

KEŞMİR SORUNU 78 YILDIR ÇÖZÜLEMİYOR

İki ülkenin ilişkilerindeki en büyük sorun, 78 yıldır çözülemeyen ‘Keşmir Sorunu’. Keşmir, Afganistan, Tacikistan, Pakistan, Hindistan ve Çin’le komşu olan bir bölge olarak stratejik bir öneme sahip.

OLAYLAR 1947’DE BAŞLADI

Hindistan ile Pakistan arasındaki gerilim, iki ülkenin bağımsızlıklarını kazandığı 1947 yılında başlamıştır. Ağustos 1947’de iki ayrı devlet olarak bağımsızlık ilan eden Pakistan ve Hindistan, Müslüman nüfusun yoğun olduğu yerleri Pakistan’a, Hindu nüfusun yoğun olduğu yerleri ise Hindistan’a bırakmayı tercih etti. Ancak Keşmir halkı, nüfusunun yüzde 90’ı Müslüman olmasına rağmen, dönemin prensi Maharaja Hari Singh Hindistan ile birleşme kararı aldı.

KEŞMİR HALKINDAN KARŞI DURUŞ

Maharaja’nın bu kararı, Keşmir halkı arasında büyük bir tepkiye sebep oldu ve iki ülke arasındaki sorunların başlamasına zemin hazırladı. Keşmir halkı, Hindistan ile birleşme kararına karşı durup protestolar düzenlemeye başladı. Maharaja, isyanı bastırmak için Hindistan’dan yardım istedi ve bu talep doğrultusunda Hindistan bölgeye asker gönderdi. Böylece, iki ülke arasındaki ilk çatışma 22 Ekim 1947’de Keşmir yüzünden patlak verdi.

BM ARABULUCU OLDU

İlk savaş, Birleşmiş Milletler’in arabuluculuğuyla 1 Ocak 1949’da sona erdi. BM, taraflar arasında bir ateşkes sağlarken, 21 Nisan 1948’de bölge halkına hangi ülkeye katılmak istediklerine dair bir referandum yapılmasını önermişti. Ancak Hindistan, referanduma karşı çıkarak askerlerini geri çekmedi ve Keşmir’i “Cammu Keşmir” adıyla kendine bağladı.

SAVAŞLAR VE ANLAŞMALAR

Hindistan ile Pakistan arasında Keşmir nedeniyle 1965, 1971 ve 1999 yıllarında da savaşlar yaşandı. 1971’de Hindistan’ın Pakistan ile yaptığı savaşın ardından Doğu Pakistan, bağımsızlığını ilan ederek bugünkü Bangladeş’i oluşturdu. 1972’de imzalanan Şimla Antlaşması ile “Sınır Kontrol Hattı” oluşturuldu.

GERGİNLİKLER YENİDEN TIRMANDI

1980’li yılların sonunda Cammu Keşmir’de başlayan kitlesel protestolar, etkinliklerini artırdı ve Hindistan, bölgedeki güvenlik önlemlerini artırdı. 1999’da yaşanan Kargil Savaşı da taraflar için gerilimi daha da artırdı.

SINIRLI ÇATIŞMA VE BOMBALI SALDIRI

Hindistan ile Pakistan arasındaki gerilim, 14 Şubat 2019’da, Hindistan polis teşkilatının milis gücüne yapılan bombalı saldırı ile tekrar tırmandı. Hindistan, bu saldırıyı Pakistan’a bağladı. 26 Şubat 2019’da Hindistan, hedef aldığı Pakistan topraklarındaki terör unsurlarına hava saldırısı düzenledi.

HİNDİSTAN’IN STATÜ DEĞİŞİKLİĞİ

5 Ağustos 2019’da Hindistan, Cammu Keşmir’e özel statü tanıyan anayasanın 370’inci maddesini iptal etti ve bölgeyi merkezle bağlantılı iki yönetim birimine ayırdı.

CAMMU KEŞMİR’DE YENİ YÖNETİM OLDU

Cammu Keşmir’de 10 yıl aradan sonra yapılan seçimlerde, Hindistan Ulusal Kongresi (INC) ve Cammu-Keşmir Ulusal Konferans Partisi ittifakı 90 sandalyeden 48’ini kazanarak yönetimi elde etti. Yeni yönetim, bölge statüsünün geri getirilmesi için çalışmalar yürütüyor. Bununla birlikte Bharatiya Janata Partisi (BJP) lideri Başbakan Narendra Modi, bu özel statünün geri getirilmeyeceğini belirtiyor.

KEŞMİR DAYANIŞMA GÜNÜ

Pakistan, 1989’dan bu yana 5 Şubat’ı “Keşmir Dayanışma Günü” olarak ilan ediyor. Bu gün, dünya kamuoyunun dikkatini Keşmir sorununa çekmek ve bu kapsamda çatışmalarda hayatını kaybedenlere saygı duruşunda bulunmak amacı taşıyor. Keşmir’deki çatışmalar sonucunda on binlerce sivil, direnişçi ve güvenlik görevlisi yaşamını yitirdi.