KÜRESEL EMTİA FİYATLARINDA DÜŞÜŞ BEKLENTİSİ

Dünya Bankası’nın yayımladığı Emtia Piyasaları Görünüm Raporu’nun nisan sayısında, küresel emtia fiyatlarının 2026’da son altı yılın en düşük seviyesine düşmesinin öngörüldüğü belirtildi. Raporda, ekonomik büyümedeki zayıflamanın bol petrol arzıyla bir araya gelmesiyle birlikte, küresel emtia fiyatlarının 2020’den beri görülmemiş seviyelere düşmesi beklentisi aktarıldı. Bu düşüş, artan ticaret engellerinin kısa vadeli enflasyon risklerini hafifletebileceği, ancak her üç gelişmekte olan ekonomiden ikisinin ekonomik ilerleme beklentilerini de zayıflatabileceği vurgulandı. Küresel emtia fiyatlarının 2025’te yüzde 12,4 ve 2026’da yüzde 4,8 oranında düşmesi bekleniyor.

ENERJİ FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞ

Raporda, nominal olarak emtia fiyatlarının Kovid-19 salgını öncesinde kaydedilen seviyelerden hala yüksek kalacağı, ancak enflasyona göre düzeltilmiş fiyatların 2015 ile 2019 arasındaki ortalamanın altına inebileceği ifade edildi. 2023’ten itibaren küresel emtia fiyatlarının düşüş göstermesi, dünya genelinde enflasyonu baskılamaya yardımcı olduğu aktarılıyor. Enerji fiyatlarındaki düşüşün 2023 ve 2024 yıllarında enflasyonu azaltmaya katkı sağladığı, bu düşüş eğiliminin bu yıl daha da yoğunlaşacağı ve büyük ekonomilerdeki yüksek tarifelerin fiyat etkilerini hafifletebileceği kaydedildi. Enerji fiyatlarının bu yıl yüzde 17,4 oranında gerileyerek son beş yılın en düşük seviyesine inmesi ve 2026’da da yüzde 5,9 düşmesi bekleniyor. Brent tipi ham petrolün fiyatının 2023’te varil başına ortalama 64 dolara, 2026’da ise 60 dolara düşecek olması tahmin ediliyor. Küresel petrol arzının talebi günlük 700 bin varil aşması öngörülüyor ve elektrikli araçların yaygınlaşmasının petrol talebini sınırladığı ifade ediliyor. Çin’de geçen yıl satılan yeni araçların yüzde 40’ından fazlasının batarya ile çalışan veya hibrit araçlar olduğu, bunun 2021’deki payın neredeyse üç katı olduğu belirtiliyor.

GIDA FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞ ÖNGÖRÜSÜ

Raporda, gıda fiyatlarının da düşmesi bekleniyor. Fiyatların 2025’te yüzde 7, 2026’da ise yüzde 0,9 oranında gerilemesi tahmin ediliyor. Birleşmiş Milletler’in küresel çapta en çok etkilenen bölgelerde bu yıl akut gıda güvensizliğinin artacağını ve 170 milyon insanın etkileneceğini öngördüğü belirtiliyor. Gıda emtia fiyatlarının düşüşü, insani yardım fonlarının kısıldığı bir dönemde insani yardım çabalarına kısmi destek sağlayabilir.

ALTINDA ÖNGÖRÜLEN REKOR

Raporda, yatırımcılar için “güvenli liman” arayışında öne çıkan altının bu yıl yeni bir rekora ulaşmasının beklendiği ifade ediliyor. Altının fiyatının jeopolitik ve politik belirsizlik dönemlerinde sıklıkla artış gösterdiği, gelecek iki yıl boyunca altın fiyatlarının Kovid-19 salgınından önceki beş yıl ortalamasından yaklaşık yüzde 150 daha yüksek seyredeceği bildiriliyor. Ancak endüstriyel metallerin fiyatlarının, ticaret gerilimleri ve Çin’in emlak sektöründeki yavaşlama nedeniyle 2025-2026 döneminde düşmesi bekleniyor.