Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, 3 Mayıs 2025’te Kiev’de düzenlediği basın toplantısında, ABD Başkanı Donald Trump ile 26 Nisan 2025’te Vatikan’daki Papa Francis’in cenaze töreni sırasında yaptığı görüşmeyi değerlendirdi. Zelenski, bu görüşmenin iki lider arasındaki en etkili ve anlamlı buluşma olduğuna dikkat çekerek, “Belki en kısa olanıydı, ama en anlamlıydı. Vatikan’daki görüşmeden sonra Trump’ın her şeye biraz daha farklı bakmaya başladığından eminim” şeklinde ifade etti. Bu görüşme, ABD-Ukrayna ilişkilerinde yeni bir sayfa açarken, 30 Nisan’da imzalanan Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nın temelini oluşturdu.

vatikan görüşmesi ve trump’ın bakış açısı

Zelenski, Vatikan’daki görüşmede Trump ile Rusya’ya yönelik yaptırımların artırılmasını konuştuklarını ve Trump’ın yanıtlarının “çok etkili” olduğunu belirtti. Detay vermekten kaçınan Zelenski, bu görüşmenin Trump’ın Ukrayna-Rusya Savaşı’na bakış açısını değiştirdiğini düşündürdü. Sosyal medya platformu X’te sporlan alan yorumlarda, Zelenski’nin “Trump ile şimdiye kadarki en iyi görüşmeyi yaptık” ifadesi geniş yankı buldu. Bir X kullanıcısı, görüşmenin “Trump’ın Rusya’ya karşı daha sert bir tavır almasını sağladığını” öne sürdü.

abd-ukrayna ekonomik ortaklık anlaşması

Zelenski, 30 Nisan 2025’te Washington’da imzalanan Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nın her iki ülke için tarihi bir adım olduğunu vurguladı. Anlaşma, Ukrayna’nın nadir toprak elementleri ve diğer doğal kaynaklarının geliştirilmesini içeriyor. Beyaz Saray’a göre, anlaşma çerçevesinde doğal kaynak projelerinden elde edilen gelirlerin %50’si, ABD-Ukrayna Yeniden Yapılandırma Yatırım Fonu’na aktarılacak. Bu fon, 3 Ukraynalı ve 3 Amerikalı üyenin eşit temsille yöneteceği bir yönetim kurulu tarafından idare edilecek. Zelenski, anlaşmanın Ukrayna’nın güvenliği açısından kritik olduğunu, çünkü nadir toprak elementlerinin bir kısmının çatışmaların sürdüğü Donetsk bölgesindeki Pokrovsk yönünde yer aldığını vurguladı. Anlaşma, Ukrayna Parlamentosu’na onay için sunuldu ve Zelenski, milletvekillerinden destek beklediklerini dile getirdi. Ayrıca, bu anlaşma sayesinde ABD’nin 2025 ve 2026 için onayladığı 15’er milyar dolarlık yardımların tamamının bu yıl alınabileceğini söyledi.

rusya’nın ateşkes ilanı ve zelenski’nin tepkisi

Zelenski, Rusya’nın 8-11 Mayıs 2025’te, 2. Dünya Savaşı’nın 80. yıl dönümü için açıkladığı geçici ateşkes konusuna değindi. Moskova’nın bu adımı, 9 Mayıs’taki geçit töreninin güvenliği için “tiyatro sahnesi” olarak nitelendirildi. Rusya’nın törene katılacak yabancı temsilciler için güvenlik garantisi verdiğini belirten Zelenski, Ukrayna’nın buna karşılık hiçbir garanti sunmadığını ifade etti: “Rusya’nın bu tarihlerde ne yapacağını bilmiyoruz. Onların topraklarında olanlardan sorumlu olamayız.”

güvenlik garantileri ve güçlü ordu vurgusu

Zelenski, Ukrayna’nın güvenliği için en önemli unsurun güçlü bir ordu olduğuna dikkat çekti. “Güçlü ordu, kendini savunabilen ordudur. Bu, güvenlik garantileri açısından bir numaradır.” Ayrıca, müttefik ülkelerle birlikte yabancı askerlerin Ukrayna’ya konuşlandırılması için görüşmeler yaptıklarını ve Kiev’de bir güvenlik danışmanları toplantısı düzenlemeyi planladıklarını açıkladı. Zelenski, ABD’nin anlaşma kapsamında güvenlik garantisi sunmadığını, fakat ekonomik ortaklığın dolaylı olarak güvenliğe katkı sağlayacağını belirtti.

trump-zelenski gerginliğinden uzlaşmaya

Vatikan görüşmesi, Trump ile Zelenski arasında 28 Şubat 2025’te Beyaz Saray’da yaşanan gergin tartışmanın ardından gerçekleşti. Oval Ofis’te canlı yayında gerçekleşen tartışmada Trump, Zelenski’yi “saygısızlıkla” ve “III. Dünya Savaşı’nı riske atmakla” suçlamış, mineral anlaşması iptal edilmişti. Zelenski, tartışmadan üzüntü duyduğunu belirtmiş ve 4 Mart’ta Trump’a bir mektup göndererek barış müzakerelerine hazır olduğunu iletmişti. Vatikan’daki görüşme, bu gerginliği yumuşatarak anlaşmanın imzalanmasına zemin hazırladı. Trump, anlaşmanın Rusya’yı “engelleyebileceğini” ve Ukrayna için bir “güvenlik garantisi” olabileceğini belirtti.