İSTİHBARAT DEĞERLENDİRMELERİ GÖRE SALDIRILARIN ETKİSİ SINIRLI KALDI

CNN ve New York Times’a ulaşan istihbarat incelemeleri, ABD’nin İran’ın Fordo, Natanz ve İsfahan’daki nükleer tesislerine düzenlediği hava saldırılarının, ülkenin nükleer programının ana unsurlarını tamamen yok edemediğini gösteriyor. Zenginleştirilmiş uranyum stokları ve santrifüjlerin büyük ölçüde sağlam kaldığı kaydedildi.

TRUMP YÖNETİMİ SÜREÇTEKİ İDAILARI REDDEDİYOR

ABD Başkanı Donald Trump ve özel temsilcisi Steve Witkoff, gerçekleştirilen saldırıların “tarihteki en başarılı askeri operasyonlardan biri” olduğu görüşündeler. Witkoff, Fordo tesisine 12 sığınak delici bomba gönderildiğini ve hedeflerin “tamamen yok edildiğini” öne sürdü. Ancak Pentagon’un raporları, Trump’ın bu açıklamalarıyla çelişiyor. Saldırıların hedefler üzerindeki etkisine dair analizler devam etmekte ve daha fazla istihbarat elde edildikçe bulgular değişebiliyor. Ancak erken bulgular, Trump’ın saldırıların İran’ın nükleer zenginleştirme tesislerini “tamamen ve bütünüyle yok ettiğine” dair tekrarladığı iddialarla çelişiyor. Savunma Bakanı Pete Hegseth de Pazar günü İran’ın nükleer emellerinin “yok edildiğini” söylese de, iki farklı kaynağa göre, İran’ın zenginleştirilmiş uranyum stokunun yok edilmediği ifade ediliyor. Bu kişilerden biri, santrifüjlerin büyük ölçüde sağlam olduğunu belirtti ve “ABD onları en fazla birkaç ay geciktirmiş olabilir” dedi.

BİRİNCİ ELDEN AÇIKLAMALAR YAPILDI

Beyaz Saray, değerlendirmenin varlığını kabul etti ancak içeriğine katılmadıklarını ifade etti. Beyaz Saray Basın Sekreteri Karoline Leavitt, CNN’e yaptığı açıklamada, “Bu iddia edilen değerlendirme tamamen yanlış ve ‘çok gizli’ olarak sınıflandırılmıştı, buna rağmen istihbarat camiasından düşük seviyeli, ezik bir kişi tarafından CNN’e sızdırıldı. Bu değerlendirmeyi sızdırmak, Başkan Trump’ı küçük düşürmek ve İran’ın nükleer programını hedef alan cesur savaş pilotlarımızı itibarsızlaştırmak için açık bir girişimdir” şeklinde konuştu. Ayrıca ABD ordusu, operasyonun planlandığı gibi gittiğini ve “ezici bir başarı” olduğunu duyurdu.

SAVUNMA STRATEJİLERİ VE TEKNOLOJİLER

İsrail, ABD operasyonundan önce İran’ın nükleer tesislerini vurmuştu fakat tamamen yok edebilmek için ABD’nin sığınak delici bombalarına ihtiyaç duyduğunu öne sürdü. ABD’ye ait B-2 bombardıman uçakları, Fordow Yakıt Zenginleştirme Tesisi ve Natanz Zenginleştirme Kompleksi’ne bir düzineden fazla bomba attı; ancak bu bombaların, tesislerdeki santrifüjleri ve yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyumu tamamen ortadan kaldırmadığı belirtiliyor. Hasar büyük ölçüde yer üstü yapılarla sınırlı kaldı, bu da hedeflerin enerji altyapısı ve uranyumu bir metal haline getirme sürecindeki tesislerde gerçekleşen hasarı kapsıyor. Hegseth, “Bombalı saldırımız İran’ın nükleer silah üretme kabiliyetini yok etti” diyerek savunmasını yaptı.

GİZLİ BİLGİLENDİRME TOPLANTILARININ İPTALİ

Salı sabahı Trump, saldırıların hasarına dair inancını tekrar vurguladı. “Bence tamamen yıkıldı” diyen Trump, “O pilotlar hedeflerini vurdu ve o hedefler yok edildi” şeklinde konuştu. İran’ın nükleer programını yeniden inşa etme ihtimali sorulduğunda, Trump “O yer kaya altındaydı. O yer yıkıldı” yanıtını verdi. Genelkurmay Başkanı Dan Caine, hasar değerlendirmesi sürerken, İran’ın nükleer kabiliyetleri hakkında yorum yapmak için “çok erken” olduğunu belirtse de, Temsilciler Meclisi ve Senato için planlanan gizli bilgilendirme toplantıları iptal edildi. Kaynaklara göre, tüm Senato’ya yönelik toplantı Perşembe’ye ertelendi.

DEMOCRAT TEMSİLCİDEN ELEŞTİRİLER

Demokrat Temsilci Pat Ryan, Trump’ın İran saldırılarıyla ilgili Meclis’e yapılacak gizli bilgilendirme toplantısını mazeretsiz bir şekilde iptal ettiğini belirtti. Ryan, ekibin bu palavrayı destekleyemeyeceğini düşündüğünü ifade etti. Uzun süredir, ABD’nin “Sığınak Delici” bombalarının, Fordow ve İsfahan gibi derin yeraltı korunaklarına sahip İran nükleer sahalarını tamamen yok edip edemeyeceği sorgulanıyor. Dikkat çekici olarak, ABD İsfahan’ı bu bombalar yerine denizaltıdan fırlatılan Tomahawk füzeleriyle vurdu. Bunun nedeni, bombanın İsfahan’ın alt katmanlarını geçemeyeceği düşüncesiydi. Ayrıca, İran’ın saldırıya uğramamış ve halen faal olan gizli nükleer tesislere sahip olduğu yönünde inançlar bulunuyor.