NETANYAHU’NUN GAZZE STRATEJİSİNDE YENİ DÖNEM

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yaklaşık 18 aydır devam eden Gazze savaşını sona erdirmekten kaçınıyor. Bunun arkasındaki neden, koalisyon hükümetinin dağılma riski ve olası erken seçimlerde kaybetme ihtimali olarak gösteriliyor. Ancak İran’a yönelik saldırılar ve ABD’yi Tahran’ın nükleer tesislerini hedef almaya ikna etmesi, Netanyahu’yu daha güçlü bir konuma taşıyor. New York Times’ın analizine göre, İsrail toplumunda İran operasyonlarına yönelik destek artarken, Netanyahu’nun anketlerdeki desteği Ekim 2023’te en yüksek seviyeye ulaştı. Hükümeti düşse bile, Netanyahu’nun yeniden seçilme olasılığı “makul” olarak görülüyor. Bu durum, başbakanın koalisyon ortaklarının baskılarına rağmen Gazze konusunda daha esnek davranabilme umudunu artırıyor.

NETANYAHU’DAN GAZZE ÜZERİNE AÇIKLAMALAR

“Yıllardır olmadığı kadar güçlü bir konumda” olduğuna dikkat çeken Netanyahu’nun eski danışmanlarından siyaset analisti Mitchell Barak, “Bu kadar güçlüyken, o anlaşmayı yapabilir, Gazze savaşını bitirebilir ve hükümetinin çökmesinden ya da görevden alınmaktan korkmaz” diyor. Ancak Netanyahu, şu an için kamuoyuna Gazze konusunda fikrini değiştirdiğine dair herhangi bir sinyal vermiyor. Aylar boyunca Hamas’ın teslim olmadan savaşı sona erdirmeyi reddetti. Netanyahu’nun ofisi, bu şartların hâlâ geçerli olduğunu belirten bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Savaşı sona erdirmenin önündeki tek engel Hamas’tır. Tüm rehineleri serbest bırakmalı, teslim olmalı, Gazze üzerindeki kontrolünü bırakmalı ve çekilmelidir. Seçim onların” ifadeleri kullanıldı.

İRAN ÇATIŞMALARI SONRASI POLİTİK HAREKET

Netanyahu’nun analistleri ve müttefikleri, İran kampanyasındaki başarı sonrası artık rotasını değiştirmek için gerekli siyasi güce sahip olduğunu düşünüyor. Netanyahu’nun Gazze ateşkes görüşmelerindeki İsrailli temsilcilere daha geniş bir müzakere yetkisi verdiği bildiriliyor ki bu, onun daha açık bir tavır sergileyebileceğine işaret olarak görülüyor. Salı günü yapılan bir hükümet açıklamasında, İran’la yaşanan 12 günlük çatışma boyunca elde edilen başarılar sıralandı. Açıklamada, İsrail’in İran’ın nükleer programı tehditlerini bertaraf ettiği, balistik füze cephaneliğini etkisiz hale getirdiği ve liderlikle bağlantılı birçok hedefi yok ettiği kaydedildi.

OSMANLI İLE SEÇİM BASKISI

İsrail’de bu ayrıntılar, görünüşe göre daha az önem taşıyor. Başbakanın en sert muhalifleri bile, ABD Başkanı Trump’ı saldırıya ikna etmesini “cesur ve dahiyane” buluyor. İsrail basınında çıkan haberler, Netanyahu’nun yakında Gazze savaşını bitirebileceğini ve bu başarıyla ani bir seçim çağrısı yaparak kampanya yürütebileceğini öne sürüyor. Ancak, Netanyahu’nun koalisyon partnerlerinden gelen açıklamalar, Hamas ortadan kaldırılmadan bir anlaşmaya varma konusundaki dirençlerini sürdürüyor. Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, “Şimdi tüm gücümüzle yeniden Gazze’ye dönmeli, görevi tamamlamalı — Hamas’ı yok etmeli ve rehinelerimizi geri getirmeliyiz” diyor.

NETANYAHU’NUN STRATEJİSİ VE GELECEK PLANLARI

Analistlere göre, Netanyahu, İsrail parlamentosunun yaz tatiline girmeden önce Hamas ile bir anlaşma yapmayı erteleyebilir. Bu durum, milletvekillerinin hükümetin çökmesine yönelik oylama yapmasını yaz tatili sonuna kadar engelleyerek Netanyahu’ya iktidarda birkaç ay daha kalma fırsatı tanıyabilir. “İran’daki başarıları ona kesinlikle bir sonraki seçim için gereken siyasi krediyi veriyor ve artık hükümetinin düşmesini göze alabilir” diyen İsrailli siyasi yorumcu Tal Shalev, bununla birlikte Netanyahu’nun ne kadar hızlı bir seçim isteyeceğinden çok emin olunmadığını, bu sebeple Gazze’deki adımını yaz tatiline kadar erteleyebileceğini belirtiyor. Netanyahu, kalıcı ateşkes talebi konusunda daha esnek davranabilir, zira Hamas savaşın sona ermesini ve Gazze’de etkili bir güç olarak varlığını sürdürmek istiyor. Ancak, Netanyahu yalnızca geçici bir anlaşma istediğinden bu durum çetrefilli hale gelebilir.

7 Ekim 2023’te Hamas’ın gerçekleştirilen saldırıları, Netanyahu’nun “İsrail’in güvenliğini sağlayan lider” imajını zedeledi. Ancak, geçtiğimiz yıl İran’a ve Lübnan’daki müttefiki Hizbullah’a ağır darbeler indirerek güvenlik konusundaki sicilini yeniden güçlendirdi. “Netanyahu, 7 Ekim’in başarısızlığından olabildiğince uzaklaşmaya çalışıyor, bir sonraki seçime farklı bir hikaye ile gitmeyi umuyor” diyen Shalev, “İran kampanyası ona kesinlikle anlatacak yeni bir hikâye sundu” diyor. Ancak Netanyahu’nun bu zafer parıltısının gelecekteki durumunu ne kadar sürdürebileceği belirsiz.