TÜBİTAK 2204-A kapsamında gerçekleştirilen projede, Fadime ile Efe Kadir türküsünün gerçek geçmişi ve ilk sözleri, birinci elden kaynaklardan faydalanılarak toplandı. Araştırmanın amacı, halk kültürünün önemli unsurlarından biri olan türkülerde zamanla meydana gelen söz ve anlam değişimlerini incelemek oldu. Bu doğrultuda, Al Fadimem türküsünün karakterleri Kadir Kilci ve Fadime Bostan ile aynı dönemde yaşamış akraba ve komşularla yapılan görüşmeler, çalışmanın temelini oluşturdu.

TÜRKÜNÜN HİKAYESİ

Görüşmelere dayanarak, Efe Kadir’in yoksul ve yetim durumda olması sebebiyle düğün yapma imkânının bulunmadığı aktarıldı. Bu durum üzerine Fadime’yi kaçırma kararı aldı. Fadime de gönüllü olarak bu duruma razı oldu. Kaçtıktan sonra, Fadime’nin yaşı büyük olmasına rağmen resmi kayıtlarda daha küçük gösterebildiği ifade edildi. Ailesinin şikâyeti hakkında Efe Kadir tutuklandı ve cezaevine konuldu. Fadime ise ailesi tarafından başka biriyle evlendirildi. Bu ayrılık, Efe Kadir’in cezaevinde bestelediği türkülerde somut bir şekilde yansıtıldı; “Al Fadimem” de bu türküler arasında yer aldı.

SES KAYDI BULGULARI

Araştırmadan çıkan en ilgi çekici sonuçlardan biri, Efe Kadir’in sesinin yer aldığı bir kasetin ortaya çıkmasıydı. 1985 yılında Belçika’da yaşayan oğlu Hasan Kilci tarafından kaydedilen bu ses kaydında, Efe Kadir’in türkünün dört kıtasını kendisi seslendirdiği anlaşıldı. Kayıt, Ali Kalkan, Veli Kilci ve aile üyeleri tarafından korunuyordu. Bu projenin kapsamında, bu kayıt türkünün ilk sözlerine ulaşmada başvurulan birincil kaynak olarak kullanıldı. Saha çalışmaları neticesinde, günümüzde bilinen sözlerden farklı olan ve daha önce herhangi bir kayda geçmemiş kıtalar derlendi. Böylece “Al Fadimem” türküsünün kuşaklar boyunca aktarılırken geçirdiği değişim somut verilerle ortaya konmuş oldu.