Bahar Aylarında KKKA Vaka Artışı

Kış mevsimi ardından bahar aylarının gelmesiyle birlikte ani sıcaklık artışları, KKKA hastalığını bulaştıran kenelerin Sivas, Amasya, Tokat, Erzincan, Giresun ve Yozgat gibi birçok ilde yayılmasına neden oldu. Bu ay içerisinde Sivas’ta tedavi gören üç birey, Sivas’ın Koyulhisar ilçesinde bir bebek ve Tokat’ta bakım altında olan bir bebek yaşamını yitirdi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Seyit Ali Büyüktuna, KKKA hastalığı ile ilgili önemli soruları yanıtladı.

KKKA Hastalığı ve Bulaşma Yolları

KKKA, keneler aracılığıyla insanlara bulaşabilen ve bazı durumlarda ölümle sonuçlanabilen ciddi bir enfeksiyon hastalığıdır. Doğası gereği genelde ilkbahar ve yaz aylarında ortaya çıkıyor ve özellikle kırsal bölgelerde yaşayan ve hayvancılıkla uğraşan kişilerde görülüyor. Doç. Dr. Büyüktuna, “Hastalık genellikle kenelerin ısırması yoluyla bulaşır” diyor. Kenenin ciltle temasından sonra enfekte kan veya vücut sıvılarıyla da bulaşma söz konusu olabiliyor.

Kene Türleri ve Dağılımı

Dünya çapında 900 civarında kene türü bulunuyor, ama bunlardan yalnızca bazıları KKKA hastalığına neden olabiliyor. En riskli tür “Hyalomma” cinsi keneler. Ülkemizde vakalar, çoğunlukla İç Anadolu’daki Kelkit Vadisi, Orta Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde yoğunlaşıyor. İklim değişikliği nedeniyle bu kenelerin daha önceden görülmediği bölgelere yayılması riski artıyor.

KKKA’nın Belirtileri ve Tanı Süreci

KKKA hastalığının başlangıç belirtileri, birçok enfeksiyon hastalığıyla benzerlik gösteriyor. “Halsizlik, üşüme, titreme, yaygın vücut ağrısı, iştahsızlık, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları” hastaların çoğunda görülen ilk belirtiler arasında. Kene ısırmasından sonra belirtilerin ortaya çıkma süresi 1 ile 10 gün arasında değişiyor. Ayrıca bazı hastalarda bulantı, kusma ve ishal gibi ek bulgular ortaya çıkabiliyor.

Kene Bulaşma Noktaları ve Çıkarma Yöntemleri

Keneler en çok kulak arkası, koltuk altları, kasıklar ve diz arkası gibi bölgelerde tutunuyor. Doç. Dr. Büyüktuna, “Kene tutunduğunda vakit kaybetmeden kenenin vücuttan çıkartılması gerekiyor” diyerek uygun çıkarma yöntemlerini açıklıyor. Keneyi çıkartmak için çırplak elle dokunulmaması gerektiğini vurguluyor.

Grup Riskleri ve Koruyucu Önlemler

Tarım ve hayvancılıkla uğraşanlar, genel anlamda daha fazla risk altında bulunuyor. Kenelerden korunmak için açık renk giysiler tercih edilmeli, pantolon paçaları çorap içerisine sokulmalı. Doç. Dr. Büyüktuna, “Kenesavarlarla yüzde 100 koruyuculuk mümkün değil” diyor ve belirtilen tedbirlerin yeterince etkili olacağını ekliyor.

KKKA’nın Tedavi Yöntemleri ve Gelecek Çalışmalar

KKKA hastalığı için kesin bir tedavi bulunmuyor. Destek tedavisi uygulanıyor ve hasta izleme süreciyle kan tablosu takip ediliyor. Türkiye’de bu hastalık nedeniyle ölüm oranı yüzde 5 civarındayken, dünya genelinde bu oran daha yüksek. Aşı ve ilaç çalışmaları devam etmekte olsa da henüz onaylanmış bir aşı mevcut değil.

Cenaze İşlemleri ve Bulaşıcılık Önlemleri

KKKA, bulaşıcı bir hastalık ve hasta bakımında koruyucu ekipman kullanımı gerektiği belirtiliyor. Cenazelerde alınacak önlemler önem taşıyor; tabutun açılmasına müsaade edilmemesi gerektiği vurgulanıyor. Ayrıca, mezarın derinliği en az 2 metre olmalı.

KKKA Vaka Sayıları ve Durum Raporu

Dünyada her yıl 10 ile 15 bin arasında insan KKKA enfeksiyonuna yakalanıyor. Türkiye’de 2002 yılından itibaren toplam 17 bin 132 vaka tespit edildi ve bunlardan 819’u hayatını kaybetti. 2024 yılına kadar, hastanede tedavi gören KKKA hastalarının durumu takip ediliyor.