DEPREM SONRASI GAYRİMENKUL PİYASASINDAKİ HAREKETLİLİK

23 Nisan’da gerçekleşen 6,2 büyüklüğündeki Marmara Depremi, Çatalca, Silivri, Arnavutköy, Tekirdağ, Çorlu ve Marmara Ereğlisi gibi bölgelerde arsa ve tarla fiyatlarının hızla yükselmesine neden oldu. Ancak uzmanlar, imara kapalı olan arazilerin ‘imarlı’ gibi piyasaya sürülmesine dair ciddi dolandırıcılık vakalarına karşı vatandaşları uyarıyor. Marmara Denizi’nde meydana gelen deprem, sadece sarsıntıyı değil, aynı zamanda gayrimenkul sektöründe de büyük bir hareketliliği beraberinde getiriyor.

FİYAT ARTIŞLARI VE DOLANDIRICILIK ENDİŞESİ

Deprem öncesinde Silivri’de 450 metrekarelik imarlı bir arsa ortalama 2,5 milyon TL değerindeyken, deprem sonrası bu fiyat 4 milyon TL’ye yükselmiş durumda. Tekirdağ Çorlu’da ise 1.000 metrekarelik imarsız arazilerin fiyatı 1,5 milyon TL’den 2,5 milyon TL’ye çıkmış durumda. Depremin merkez üssüne yakın yerlerde fiyat artışlarının yoğunlaşması dikkat çekiyor. Emlakçılar, “tiny house” gibi yeni konut talepleri ile yoğun bir süreçten geçse de, bu durum piyasadaki dolandırıcılığı beraberinde getiriyor.

Silivri’de gayrimenkul danışmanı Ahmet Göyneli, “Telefonlarımız susmuyor. Kimisi imarlı arsa alıp ev yapmak, kimisi tarla alıp tiny house yerleştirmek istiyor. Ama her arazi uygun değil. Vatandaşların çok dikkatli olması lazım” diyor.

DOLANDIRICILARIN TACTİKLERİ

Artan arsa talebi, dolandırıcıların fırsat peşine düşmesine neden oldu. Gayrimenkul hukukçusu Avukat Ebru Yılmaz, “İmara kapalı araziler, ‘imar var’ ya da ‘yakında imar gelecek’ diye satılıyor. Belediyeler resmi bir açıklama yapmadan bu tür vaatlere inanmak, hayal kırıklığına yol açar. İmar planları yıllarca çıkmayabilir” diyerek vatandaşı uyarıyor. Tekirdağ’ın Çeşmeli gibi yerleşime kapalı alanlarda çok sayıda yüksek fiyatlı satış bildirimi geliyor.

Gayrimenkul değerleme uzmanı Burak Taban, 2005 yılında Marmara Ereğlisi’nde bir vatandaşın bu tür bir dolandırıcılıkla karşılaştığını, “İmar gelecek” vaadi ile 2 dönüm arazi aldığını ancak 20 yıl geçmesine rağmen imar izninin çıkmadığını belirterek bunun insanların umutlarıyla oynamak olduğunu ifade ediyor.

TINY HOUSE TRENDİ VE YASAL KISITLAMALAR

Son dönemde popüler hale gelen “tiny house” trendi, arsa talebini daha da artırdı. Ancak şehir planlayıcıları, bu alanda ciddi bir bilgi eksikliği olduğuna dikkat çekiyor. “Tiny house’un sabitlenmesi yasak, tekerlekli ve taşınabilir olmalı. Ayrıca altyapı hizmeti olmayan arazilere yerleştirilemez. Alıcılar bu detayları araştırmadan hareket etmemeli” uyarısı yapılıyor.

VATANDAŞLAR NELERE DİKKAT ETMELİ?

Uzmanlar, arsa ve tarla alırken şu hususlara dikkat edilmesini öneriyor:

– **Tapu Kontrolü:** Tapunun niteliği (arsa, tarla, bağ vb.) ve hisseli olup olmadığı kontrol edilmeli.

– **İmar Sorgulaması:** Belediyeden resmi imar durum belgesi alınmalı.

– **Kadastro Bilgileri:** Parselin sınırları ve konumu kadastro müdürlüğünden doğrulanmalı.

– **Altyapı Durumu:** Yol, elektrik, su ve kanalizasyon gibi altyapı hizmetleri araştırılmalı.

– **Doğal Afet Riski:** Deprem ve heyelan riski olan bölgeler için zemin etüdü yaptırılmalı.

– **Tarım Kanunu:** Tarla alımlarında bölünmezlik ve kullanım kısıtlamalarına dikkat edilmeli.

– **Resmi Sözleşme:** Noter onaylı sözleşme veya tapu devri yapılmalı, el yazısı senetlerden kaçınılmalı.

– **Vergi ve Haciz:** Arsanın vergi borcu veya haciz durumu tapu müdürlüğünden kontrol edilmeli.

– **Bölgesel Gelişim:** Çevrede planlanan projeler ve altyapı yatırımları araştırılmalı.

Bu hususlara dikkat eden alıcılar, dolandırıcılık ve suistimallere karşı kendilerini koruyabilir.