HİNDİSTAN-PAKİSTAN GERİLİMİ ARTIYOR

Hindistan ile Pakistan arasında gerilim yükseldi. Hindistan, füzelerle Pakistan’ın 9 bölgesini hedef aldı. Hindistan’dan yapılan açıklamada “Sindoor Operasyonu başlattık, 9 bölgeyi hedef aldık” denildi. Bunun üzerine Pakistan’dan da “Karşılık verilecek” yanıtı gelince, iki ülke arasında savaş tehlikesi belirmeye başladı. Bölgedeki durum giderek alevlenirken, savaşın nedeni ise merak ediliyor.

ÇÖZÜLEMEYEN KEŞMİR SORUNU

İki ülkedeki gerginliğin temel sebebi, 78 yıldır çözülemeyen ‘Keşmir Sorunu’. Afganistan, Tacikistan, Pakistan, Hindistan ve Çin ile komşu olan Keşmir bölgesi, jeopolitik açıdan önemli bir konumda bulunuyor. Hindistan ve Pakistan arasındaki çatışmalar 1947’de başladı. İngiliz sömürgesinden kurtulan Hint Yarımadası’nda iki ülke, Ağustos 1947’de bağımsızlıklarını ilan etti. Müslüman nüfusun yoğun olduğu yerler Pakistan’a, Hindu nüfusun yoğun olduğu yerler Hindistan’a verildi. Ancak, nüfusunun yüzde 90’ı Müslüman olan Keşmir halkı, Pakistan’a katılmak isterken, dönemin prensi Maharaja Hari Singh, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.

MÜSLÜMAN HALKIN TEPKİSİ

Müslüman Keşmir halkı, Hindistan ile birleşme kararına karşı çıktı. Artan protestolar sonucunda Maharaja, isyanı bastırmak için Hindistan’dan yardım talep etti. Yeni Delhi yönetimi, isyanı bastırmak için asker göndermesi sonucunda, 22 Ekim 1947’de bu durum, iki ülke arasında ilk savaşı başlattı. Birleşmiş Milletler arabuluculuğunda varılan anlaşmayla savaş 1 Ocak 1949’da sona erdi. BM, tarafların kendi aralarında bir ateşkes sağlaması ve bölgedeki halkın hangi ülkeye katılmak istediği konusunda bir referandum yapılması çağrısında bulundu. Ancak Hindistan, bu referanduma itiraz ederken askerlerini geri çekmedi ve bölgeyi kendine bağladı.

GEÇMİŞTE YAŞANAN SAVAŞLAR

Hindistan ile Pakistan, Keşmir meselesi dolayısıyla 1965, 1971 ve 1999 yıllarında da birbirleriyle savaştı. 1971’deki savaşın ardından Doğu Pakistan, Bangladeş adını alarak bağımsızlığını ilan etti ve 1972’de imzalanan Şimla Anlaşması ile yeni bir kontrol hattı oluşturuldu. Ancak 1980’lerin sonuna gelindiğinde, Hindistan’ın kontrolündeki Cammu Keşmir bölgesinde kitlesel halk ayaklanmaları başladı. 1999’da Kargil bölgesinde yaşanan sınır ihlalleri ardından Kargil Savaşı zamanı iki ülke nükleer savaş eşiğine geldi.

SON GELİŞMELER

Hindistan ile Pakistan arasındaki gerilim, 14 Şubat 2019’da yaşanan bir bombalı saldırıyla yeniden alevlendi. Hindistan, saldırıyı düzenleyenlerin Pakistan’dan olduğunu söyledi. 26 Şubat 2019’da Hindistan, “Keşmir Kontrol Hattı’nın Pakistan tarafında bulunan terör örgütü hedeflerine” hava saldırısı düzenledi. Pakistan da ertesi gün hava sahasını ihlal eden Hindistan’a ait 2 savaş uçağını düşürdü. Hindistan, 5 Ağustos 2019’da ise Cammu Keşmir’in özel statüsünü iptal etti ve bölgeyi ikiye böldü.

CAMMU KEŞMİR’DE YENİ POLİTİKA

Cammu Keşmir’deki milletvekili seçimleri 18 Eylül, 25 Eylül ve 1 Ekim 2024 tarihlerinde gerçekleştirildi. Seçim sonuçlarına göre, Cammu-Keşmir’in özel statüsü geri getirme sözü veren ittifak, 90 sandalyeden 48’ini kazanarak çoğunluğu elde etti. Ancak Hindistan Ulusal Kongresi (INC) ve Cammu-Keşmir Ulusal Konferans Partisi’nin bu girişimine karşı Bharatiya Janata Partisi (BJP) lideri Narendra Modi hükümeti, özel statünün geri getirilmeyeceğini savunuyor.

KEŞMİR DAYANIŞMA GÜNÜ

Pakistan, 1989 yılında 5 Şubat’ı “Keşmir Dayanışma Günü” olarak ilan etti. Bu gün, dünya kamuoyunun dikkatini çekmek ve Cammu Keşmir’deki halkın mücadelelerine destek olmak için belirlenmiştir. Keşmir’de yıllar süren çatışmalarda on binlerce sivil, direnişçi ve güvenlik görevlisi yaşamını yitirmiştir.