ANLAŞMA İDDİALARI

İngiliz “The Critic” dergisinde yayımlanan bir makalede, British Museum ile Yunan hükümeti arasında Parthenon Heykellerinin Yunanistan’a uzun vadeli olarak ödünç verilmesi konusunda bir anlaşmaya varıldığı iddiası gündeme geldi. Yunan Kathimerini gazetesinin haberine göre, British Museum bu iddiaları net bir biçimde yalanladı. Ayrıca The Times gazetesinde yer alan benzer bir haberde, Londra ve Atina arasındaki görüşmelerin 2023 sonlarından itibaren duraklama dönemine girdiği belirtildi. Bu süreçte Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, konuyu dönemin Muhalefet Lideri ve şu anki Başbakan Keir Starmer’ın önünde gündeme getirmişti. İngiliz hükümeti, müzenin heykellerin mülkiyetini devretmesine izin verecek mevzuatta herhangi bir değişiklik yapma niyetinde olmadığını açıkça ifade etti. Parthenon Heykellerinin yönetiminin, bağımsız bir kuruluş olarak faaliyet gösteren British Museum’un mütevelli heyetinin sorumluluğunda olduğu vurgulandı.

GERİ DÖNÜŞ KAVRAMI

Tartışılan öneri, “karşılıklı ödünç” şeklinde ifade edildi. Bu yaklaşıma göre, mermerler uzun bir süre boyunca Yunanistan’a geri dönecek fakat mülkiyet değişmeyecek. Bunun karşılığında Yunan tarafı, önemli arkeolojik buluntuları Londra’daki periyodik sergiler için ödünç verecek. Bu strateji, bazı çevrelerde olası bir diplomatik gelişme olarak değerlendirilse de İngiltere’de muhalefet tepkisi doğuruyor. Muhafazakar lider Kemi Badenoch, heykellerin Yunanistan’a iadesini hiçbir zaman desteklemediğini dile getirirken, müze temsilcileri görüşmelerin henüz erken aşamada olduğunu ve nihai bir anlaşmadan uzak olduklarını belirtiyor.

YUNANISTAN’IN BEKLENTİLERİ

Görüşmelere katılan bir Yunan yetkiliye göre, kayda değer bir gelişme sağlanabilmesi için, olası bir anlaşmanın heykellerin bir kısmının kısa süreli sergiler için ya da 50 veya 100 yıllık resmi ödünçler şeklinde değil, uzun bir süre boyunca Atina’ya iadesini öngörmesi gerekiyor. Aynı yetkili, Yunan hükümetinin yalnızca sembolik bir geri dönüş değil, Parthenon Heykellerinin doğal ortamlarında bir araya getirilmesine yönelik kalıcı bir çözüm arayışında olduğunu vurguladı. Milattan önce 5. yüzyılda inşa edilen Parthenon Tapınağı’nı süsleyen heykellerin yaklaşık yarısı, 1801-1803 döneminde İngiliz diplomat Lord Elgin tarafından İngiltere’ye götürülmüştü.