DEPREMİN NEDENİ VE ETKİLERİ

Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nden Doç. Dr. Muhammet Bahadır, Amasya’nın Taşova ilçesinde 13 Nisan’da meydana gelen 4,6 büyüklüğündeki depremin Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde gerçekleştiğini aktardı. Bahadır, Türkiye’nin en aktif fay hatlarından birinin üzerinde olduğunu vurgulayarak, “Deprem dirençli şehirler oluşturmak zorundayız, deprem dirençli yerleşmeler kurmak zorundayız ve bunu da devlet millet el ele yapmak zorundayız” dedi. Ayrıca, bu fay hattı boyunca sıkça küçük ve orta ölçekli depremler meydana geldiğini, bunun doğal bir süreç olduğunu belirtti. Ancak bu depremlerin büyüklüğünün yıkıcı etkiler oluşturabileceğini hatırlattı.

ENERJİ BOŞALTIMI VE RİSK SEVİYESİ

Bahadır, fay hatlarının düzenli aralıklarla enerji boşalttığını ifade etti ve bunun kronolojik ipuçları sunduğunu, fakat kesin zamanlamanın tahmin edilemeyeceğini dile getirdi. “Kuzey Anadolu Fayı zaman zaman 7 ve üzeri çok büyük depremler üretmektedir” diyen Bahadır, geçmişte yaşanan büyük depremleri de hatırlattı. 1943 yılında yaşanan büyük depremin, Orta Karadeniz bölgesinde ciddi hasarlara yol açtığını belirtti. Ayrıca, Ladik ve çevresindeki fay hattında artan riskin altını çizerken, Kahramanmaraş’ta yaşanan depremlerin ardından bölgesel enerji boşalmasının yaşandığını ve diğer bölgelerde de risklerin yüksek olduğunu dile getirdi.

ZEMİN SORUNLARI VE ETKİLERİ

Samsun, Amasya ve Tokat’ta yüksek nüfuslu alanların deprem tehdidi taşıdığına dikkat çeken Bahadır, özellikle Atakum ilçesinin zemin yapısının ciddi endişeler yarattığını ifade etti. “Samsun, Amasya, Tokat çevreleri özellikle yoğun nüfuslanmış alanlar. Kuzey Anadolu Fay hattı üzerindeki bir depremden bu il merkezleri de çok ciddi derecede etkilenecektir” diyen Bahadır, Atakum’un şehirleşme alanının yüzde 80’inin alüvyon zemin üzerine kurulu olduğunu vurguladı. Bu bölgelerde yüksek kat izni verilen binaların bulunduğunu belirterek, bu yapıların zemin açısından sağlam olmadığını ve sıvılaşma problemi yaşayan alanların büyük bir depremin ardından ciddi hasarlar doğurabileceğini söyledi.

DEPREME HAZIRLIK VE ÖNLEMLER

Bahadır, depreme hazırlığın her zamankinden daha hayati olduğunu, müteahhitlerin projelerine uygun binalar inşa etmek zorunda olduğunu belirtti. Belediyelerin projeleri denetlemesi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın süreci takip etmesi gerektiğini söyleyen Bahadır, bu tür önlemler alındığında depremin sebep olacağı hasarın azalacağını ve insanlarının depremle yaşamayı öğrenmiş olacağını ekledi.