TL MEVDUAT FAİZLERİ HIZLA YÜKSELİYOR
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2 Mayıs haftasına dair finansal istatistikleri yayımladı ve TL mevduat faizlerindeki hızlı artış dikkat çekiyor. 1-3 aylık ortalama bileşik TL mevduat faizi, yüzde 57.90’a ulaşarak son dört ayın en yüksek seviyesine tırmandı. Son 1.5 ay içerisinde 8 puanlık bir artış yaşanırken, bu durumun, Merkez Bankası’nın piyasadaki dalgalanmaları azaltma çabalarının ve faiz artırımlarının bir tepkisi olduğu düşünülüyor. Bu artışın arkasındaki dinamikler neler ve vatandaşlar için ne ifade ediyor?
MEVDUAT FAİZLERİ REKOR SEVİYELERE ULAŞTI
TCMB verilerine göre, 7 Mart haftasında yüzde 51.45 seviyesinde olan 1-3 aylık bileşik TL mevduat faizi, 14 Mart’ta yüzde 49.91’e gerileyerek son bir yılın en düşük seviyesini gördü. Ancak bu düşüş kısa sürdü. Hürriyet’in haberine göre, Merkez Bankası’nın TL’yi güçlendirmek için attığı adımlardan sonra bankalar arasında mevduat faizi rekabeti yeniden başladı. Bazı bankalar, yeni müşterilere yüzde 52’ye varan faiz oranları sunarken, X platformunda bileşik getirilerde yüzde 60’ı aşan oranlar gözlemleniyor. Örneğin, 100.000 TL’lik 1 aylık vadeli mevduatta 3.700 TL faiz geliri elde edilebiliyor.
OLAĞANÜSTÜ PPK TOPLANTISI PİYASALARI ETKİLEDİ
Mevduat faizlerindeki bu hızlı artışın ardında, TCMB’nin mart ve nisan aylarındaki adımları yatıyor. 19 Mart’ta iç siyasette gelişmelerin piyasalardaki dalgalanmalara neden olması üzerine TCMB, 20 Mart’ta olağanüstü PPK toplantısı gerçekleştirdi. Bu toplantıda, gecelik borç verme faizi yüzde 44’ten yüzde 46’ya yükseltilirken, politika faizi yüzde 42.5 seviyesinde sabit tutuldu. Ayrıca, piyasadaki dalgalanmayı azaltmak amacıyla TL ve döviz likiditesine yönelik ek önlemler de alındı.
NİSAN’DA FAİZ ARTIŞI HIZ KAZANDI
17 Nisan’daki PPK toplantısında ise TCMB, politika faizini 350 baz puan artırarak yüzde 46’ya çıkardı. Gecelik borç verme faizi yüzde 49’a, borçlanma faizi ise yüzde 44.5’e yükseltildi. Bu karar, TL talebini artırmayı ve döviz kurlarındaki dalgalanmayı azaltmayı hedefliyordu. Ekonomist Mahfi Eğilmez, X’te yaptığı paylaşımda, TCMB’nin bu hamlesini “doğru yönde bir adım” olarak ifade ederken, politika faizinin artırılmasının itibar kaybını önleyeceğini belirtti.
KAMPANYALAR VATANDAŞI DESTEKLİYOR
Merkez Bankası’nın faiz artırımları, bankaların mevduat faiz oranlarını yukarı çekmesine sebep oldu. Ancak, TCMB’nin ortalama faiz oranı yüzde 57.90 olmasına rağmen, bireysel yatırımcılar genellikle daha düşük oranlarla karşılaşıyor. Yine de, bazı bankaların “hoş geldin faizi” kampanyalarıyla yüzde 52’ye kadar oranlar sunduğu gözlemleniyor. X’te paylaşılan bir örneğe göre, 1 milyon TL’lik 1 aylık vadeli mevduat ile 37.000 TL gelir elde edilebiliyor. Bu durum, TL mevduatını daha cazip hale getirirken, vatandaşların tasarruflarını değerlendirme arzusunu artırıyor.
HAZİRAN PPK TOPLANTISI ÖNEMLİ
TCMB’nin bir sonraki Para Politikası Kurulu toplantısı 19 Haziran 2025’te gerçekleşecek ve bu toplantı, faiz politikalarının geleceği açısından kritik öneme sahip. Ekonomistler, enflasyon beklentileri ve küresel gelişmelerin TCMB’nin alacağı kararları şekillendireceğini tahmin ediyor. 2025 yıl sonu politika faizi beklentisi yüzde 28.50 olarak öngörülüyor. Ancak, enflasyonun geçtiğimiz şubat ayında yüzde 39’a gerilemiş olması ve TCMB’nin yüzde 21’lik yıl sonu enflasyon hedefi, faiz indirimlerinin hızını kısıtlayabilir.
ENFLASYON VE TL TALEBİ ARASINDAKİ DENGE
Merkez Bankası, sıkı para politikasıyla enflasyonda kalıcı bir düşüş ve fiyat istikrarı elde etmeyi amaçlıyor. Şubat 2025’te yıllık enflasyonun yüzde 39’a gerilemesi, dezenflasyon sürecinin güçlendiğini gösteriyor. Ancak, hizmet enflasyonundaki sertlik ve fiyatlama davranışlarındaki riskler devam ediyor. TCMB, TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını yüzde 58.6’ya çıkarırken, Kur Korumalı Mevduat’ın (KKM) payını yüzde 6.2’ye düşürdü.