BÜYÜK İNSANLIK DRAMI VE ANMA TÖRENLERİ

30 yıl önce Bosna Hersek’te meydana gelen büyük bir insanlık trajedisi, 1992-1995 yılları arasındaki savaşta yaşanan ve “Avrupa’da 2. Dünya Savaşı’nın ardından görülen en büyük insanlık trajedisi” olarak adlandırılan Srebrenitsa soykırımı ile hatırlanıyor. Sırp güçleri tarafından öldürülen ve kemik kalıntılarına uzun yıllar sonra ulaşılan kurbanlar için bu yıl da anma törenleri düzenlenecek.

DEFNEDİLECEK KURBANLAR

Bosna Hersek Kayıp Kişiler Enstitüsünden edinilen bilgilere göre, 11 Temmuz’daki 30. yıl anma törenlerinde Potoçari Anıt Mezarlığı’nda defnedilecek 7 kurbandan en gençleri, öldürüldüklerinde 19 yaşında olan Senajid Avdic ve Hariz Mujic. Ayrıca, bu yıl toprağa verilecek tek kadın ve en yaşlı kurban olan Fata Bektic ise öldüğü zaman 67 yaşındaydı. Toprağa verilecek 7 kişinin isimleri şöyle: “Senajid Avdic, Hariz Mujic, Fata Bektic, Hasib Omerovic, Sejdalija Alic, Rifet Gabeljic, Amir Mujcic.”

ARTABİLECEK CENAZE SAYISI

Yetkililer, bu yıl defnedilecek cesetlerin, daha önce defnedilen kurbanların akrabaları olduğunu ve yakınlarının yanına gömüleceğini bildirdi. Bosna Hersek Kayıp Kişiler Enstitüsünden yapılan açıklamada, kimlikleri tespit edilen diğer cenazelerin defnedilebilmesi için kurban yakınlarının onayının beklendiği belirtildi ve sayının artabileceği kaydedildi.

SREBRENİSTA’DA GERÇEKLEŞEN OLAYLAR

Srebrenitsa, 11 Temmuz 1995’te Ratko Mladic komutasındaki Sırp birlikleri tarafından işgal edildi. İşgal sonrası Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, Sırplara teslim edildi. Kadın ve çocukların, Boşnak askerlerin kontrolündeki bölgeye ulaşmasına izin veren Sırplar, en az 8 bin 372 Boşnak erkeği ormanlar, fabrikalar ve depolarda katlettikten sonra toplu mezarlara gömdü.

SOYKIRIM TANIMLAMASI VE CENAZE İŞLEMLERİ

Hollanda’nın Lahey kentindeki Uluslararası Adalet Divanı, 2007’de verdiği kararda, eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesinden (ICTY) gelen kanıtlar doğrultusunda, Srebrenitsa ve çevresinde yaşananları “soykırım” olarak tanıdı. Savaş sonrası kayıpları bulmak amacıyla başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda kemik kalıntılarına ulaşan kurbanların kimlik tespiti yapıldıktan sonra her yıl 11 Temmuz’da Potoçari Anıt Mezarlığı’nda düzenlenen törenle defnediliyor.

ULANILAMAYAN NAŞLAR

Potoçari Anıt Mezarlığı’nda bugüne kadar 6 bin 765 kurban toprağa verildi ve 250 kurban, ailelerin talebi doğrultusunda yerel mezarlıklarda defnedildi. Srebrenitsa Soykırımı’nda hayatını kaybeden ve kalıntılarına ulaşılamamış 1000’den fazla kişi bulunuyor. Srebrenitsa soykırımı kurbanlarından kemikleri bulunan ve kimliği tespit edilenlerin cenazeleri, 77’si toplu mezar olmak üzere 150 farklı noktadan çıkarılmıştır.