Trump, başkanlık dönemine rekor seviyede bir borsa ve güçlü bir ekonomi ile başlamıştı. 19 Şubat 2025’te Miami’de yaptığı konuşmada, “Donald J. Trump liderliğindeki Amerika’dan daha iyi bir yer yok.” diyerek ekonomik büyüme vaat etti. Ancak, Mart ayının başlarında Meksika ve Kanada’ya uygulanan yüzde 25 tarifeler, piyasalarda ilk dalgalanmaları başlattı. 2 Nisan’daki global tarifeler ise piyasalarda önemli bir çöküşe yol açtı. Cambridge Üniversitesi Queens’ College Başkanı Mohamed El-Erian, “Pandemi gibi dışsal bir şok olmadan bu kadar hızlı bir satış, dikkat çekici bir paradigma değişimi.” diyerek durumu değerlendirdi. Ekonomistler, tarifelerin enflasyonu artırarak şirketler ve tüketicilere maliyet yüklemekle birlikte stagflasyon riskini de artıracağını belirtti. Goldman Sachs, tarifelerin S&P 500 kârlarını yüzde 2-3 oranında azaltacağını öngördü.

TERS DÖNÜŞ: YERLİ VE YABANCI PİYASALARDAKİ REAKSİYON

Genelde kriz dönemlerinde ABD tahvilleri ve doları güvenli liman olarak güçlenir. Ancak tarifelerin açıklanmasından birkaç gün önce, 30 yıllık ABD tahvillerinin getirisi yüzde 4,3’ten yüzde 5’in üzerine çıkarak olağan dışı bir sıçrama gösterdi. Dolar endeksi, Trump’ın ilk 100 gününde yüzde 9 değer kaybederek tarihsel olarak zorlu bir başlangıç yaşadı. Wall Street, bu gelişmeleri algoritmik satışlar ve yatırımcıların ABD varlıklarından uzaklaşması olarak değerlendirdi. BNP Paribas ekonomisti James Egelhof, “ABD’nin rezerv para birimi statüsü ve tahvillerin güvenli liman rolü tartışmaya açıldı.” dedi. Oxford Economics, yabancı yatırımcıların Mart’tan bu yana 60 milyar dolarlık ABD hissesi sattığını bildirdi.

TARAMA VE YENİDEN DEĞERLENDİRME

Piyasalardaki çöküş, Trump’ı 9 Nisan 2025’te Çin dışındaki tüm ülkeler için tarifeleri 90 gün ertelemeye zorladı. Bu gelişme sonrasında S&P 500, yüzde 9,5 değer kazanarak 2008’den beri en iyi gününü yaşadı. Dow Jones yaklaşık 3.000 puan yükselirken, Nasdaq yüzde 12,2 kazanç sağladı. Ancak bu yükseliş, kalıcı değil sadece geçici bir rahatlama olarak değerlendirildi. Tallbacken Capital’den Michael Purves, “Çok istikrarsız bir tablo var.” diyerek belirsizliğin devam ettiğini ifade etti.

KÜRESEL ETKİLER VE YATIRIMCI DAVRANIŞLARI

Trump’ın tarifeleri sadece ABD’yi değil, dünya piyasalarını da olumsuz yönde etkiledi. Çin, ABD mallarına yüzde 34 ek tarifeyle misilleme yaptı, Avrupa Birliği de karşı tedbirler aldı. FTSE 100, yüzde 4,9 düşüşle son beş yılın en kötü gününü geçirdi ve Nikkei 225 yüzde 2,77 kayıpla kapandı. Brent petrol ise, yüzde 6,5 düşerek varil başına 65,58 dolara geriledi. Uluslararası Para Fonu (IMF), Trump’ın ticaret savaşının küresel büyümeyi tehdit ettiğini duyururken, JP Morgan tarifelerin ABD büyümesini 2 puan azaltacağını tahmin etti. Goldman Sachs, uzun vadeli ekonomik hasar riskine dikkat çekti. Yatırımcılar ise belirsizlik içinde portföylerini korumak amacıyla güvenli liman arayışına girdi. Japon yeni ve İsviçre frangı, dolar karşısında değer kazandı. Altın, rekor seviyelere yakın bir seyre girdi. Lazard CEO’su Evan Russo, portföylerde ABD dışı varlıklar için bir geçiş trendi gözlemlediklerini belirtti.