PİYASALARDAKİ ÇALKANTILAR

ABD Başkanı Donald Trump, Ocak 2025’te başlayacak ikinci başkanlık dönemine 72 gün içinde dünya ticaretini etkileyen gümrük vergileri ile adım attı. Özellikle Çin’e ağır tarifeler getiren Trump, Türkiye’yi yüzde 10’luk en düşük vergi oranıyla muaf tutarken, Avrupa Birliği’nde bu oranı yüzde 39, İngiltere’de ise yüzde 10 olarak belirledi. Ancak piyasalardaki çalkantı ve tepkiler nedeniyle Trump, Çin hariç tüm tarifeleri 90 gün erteledi. Bugün, ABD ve İngiltere arasında tarife indirimine yönelik bir anlaşma bekleniyor.

Trump’ın, “Kurtuluş Günü” adını verdiği tarife duyurusu, ABD’nin en büyük 500 şirketini içeren S&P 500 endeksini olumsuz yönde etkiledi. Duyurunun gerçekleştiği gün olan 2 Nisan 2025’te endeks, yüzde 15 değer kaybı yaşadı ve tarihi bir düşüş kaydetti. Gerçek zamanlı verilere göre, S&P 500 8 Mayıs 2025 itibarıyla 563.765 USD seviyesine geri döndü. Ancak Nisan ayındaki volatilite, piyasaları derinden sarstı. Trump’ın tarifeleri 90 gün ertelemeye yönelik kararı sonrasında, 9 Nisan’da endeks yüzde 12’lik rekor kazançla toparlandı.

Trump, Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, 9 Mayıs 2025 sabah 10:00’da Oval Ofis’ten “büyük bir ticaret anlaşması” duyuracağını ifade etti. İngiltere, çelik ve otomotiv üzerindeki yüzde 25’lik tarifelerin kaldırılmasını talep ederken, ABD ilaç ve teknoloji sektöründe Londra’dan adımlar bekliyor. BBC’ye göre, yeni anlaşmayla tüm vergilerin kaldırılması gündemde.

Trump’ın uyguladığı tarifeler, küresel piyasalarda önemli bir sarsıntı yarattı. The Guardian’a göre, S&P 500’ün Nisan’daki yüzde 15’lik düşüşü, 1950’lerden bu yana en büyük dört günlük kayıp oldu. Avrupa Birliği, 21 milyar euro değerindeki ABD mallarına misilleme tarifeleri planlarken, Kanada 20.1 milyar dolarlık ABD ürünlerine yüzde 25 tarife uyguladı. Trump’ın çelik ve alüminyum tarifeleri, ABD’nin Kanada’dan ithal ettiği 31.3 milyar dolarlık çelik ve 27.4 milyar dolarlık alüminyumu da olumlu etkiledi.