AFAD, TÜRKİYE’DE DEPREM TEHLİKESİNİ GÖSTEREN YENİ HARİTAYI DUYURDU

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Türkiye’nin güncellenmiş Deprem Tehlike Haritası’nı kamuoyuna açıkladı. 2019 yılında yürürlüğe giren bu harita, Türkiye içerisinde yer alan 485 diri fay segmentini ayrıntılı bir biçimde gözler önüne seriyor. Haritada kullanılan renk skalası, açık sarıdan koyu kırmızıya kadar değişiklik gösteriyor ve bu durum yer ivmesinin düşükten yükseğe doğru artışını, böylece deprem tehlikesinin seviyesini simgeliyor. Vatandaşlar, bu haritaya e-Devlet platformu üzerinden rahatlıkla ulaşabiliyor. AFAD, 6 Mayıs 2025 tarihinde sosyal medya hesabından yapmış olduğu açıklamada, “Türkiye Deprem Tehlike Haritası Ocak 2019’da yürürlüğe girmiştir.” ifadesini kullandı. Harita, kamu kurumları ve üniversitelerden uzman araştırmacıların bir araya gelmesiyle çok paydaşlı bir yaklaşımla hazırlandı. Ayrıca, AFAD haritanın bir bölgenin deprem tehlikesini en büyük yer ivmesi (PGA – Peak Ground Acceleration) cinsinden gösterdiğini vurguladı. Bu ölçü, deprem anında zemin sarsıntısının ne kadar olabileceğini belirtmekte.

DEPREM TEHLİKE HARİTASI NASIL HAZIRLANDI?

AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, paylaşımında Türkiye Diri Fay Haritası’nın en son güncellemesinin Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafından 2013 yılında yapıldığını belirtti. Bu haritaya göre, Türkiye’de toplamda 485 diri fay segmenti mevcut Ve diri faylar, son 10 bin yıl içerisinde deprem üretmiş veya bu potansiyele sahip faylar olarak tanımlanmaktadır. Tatar, yeni deprem verileri ve araştırmalarla bu haritaların devamlı olarak güncellendiğini ifade etti.

RENKLERİN ANLAMI NEDİR?

AFAD’ın yaptığı açıklamaya göre, haritada kullanılan renk skalası (açık sarıdan koyu kırmızıya) deprem tehlikesinin seviyesini göstermektedir. Bu renkler şöyle sıralanıyor:
– Açık Sarı: Düşük yer ivmesi ve daha düşük deprem tehlikesi anlamına geliyor.
– Koyu Kırmızı: Yüksek yer ivmesi ve ciddi deprem tehlikesi uyarısı yapıyor.

Bu renk geçişi, 475 yıl dönüş periyodunda (50 yılda %10 aşılma olasılığı) maksimum yatay yer ivmesini temsil ediyor. Harita, risk haritası değil, tehlike haritasıdır ve bu nedenle binaların dayanıklılığı, nüfus yoğunluğu veya ekonomik kayıplar gibi risk faktörlerini içermez. Risk haritası oluşturulması için ek analizlerin yapılması gerekiyor.

RİSKLİ BÖLGELER NELERDİR?

Türkiye, Alp-Himalaya Sismik Kuşağı üzerinde yer almakta ve ülkenin %92’sinin deprem riski taşıdığı bildirilmekte. AFAD ve MTA verilerine göre, 24 il doğrudan aktif fay hatları üzerinde bulunuyor: Aksaray, Aydın, Balıkesir, Bingöl, Bolu, Burdur, Bursa, Denizli, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Hakkari, Hatay, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Kütahya, Manisa, Muğla, Osmaniye, Sakarya ve Tokat.

Başlıca fay hatları ise:
– Kuzey Anadolu Fayı (NAF): Saros Körfezi’nden Van Gölü’ne kadar uzanan ve 1999 İzmit (M7.6) gibi büyük depremler üreten sağ yanal atımlı faydır.
– Doğu Anadolu Fayı (EAF): Hatay’dan Erzincan’a uzanan, 2023 Kahramanmaraş (M7.7 ve M7.6) depremlerine yol açan fayı kapsar.
– Batı Anadolu Fayı (WAF): Ege bölgesinde normal faylarla genişleme yaratarak İzmir ve Manisa’da aktif olan bir faydır.