TÜRKİYE’NİN İKLİM KANUNU KABUL EDİLDİ

Türkiye’nin ilk İklim Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı. Bu Kanun, yeşil büyüme vizyonu ve net sıfır emisyon hedefi çerçevesinde iklim değişikliğiyle mücadeleyi amaçlıyor. İklim değişikliği ile mücadelede esas olan sera gazı emisyonlarının azaltılması ve iklim değişikliğine uyum faaliyetleri, bu yasanın planlama, uygulama araçları ve yasal çerçevesini kapsıyor. Kanun, ‘adil geçiş’, ‘birincil piyasa’, ‘denkleştirme’, ‘Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)’, ‘gömülü sera gazı emisyonları’ ve ‘gönüllü karbon piyasaları’ gibi kavramları içeriyor.

TÜRKİYE’NİN ÜSTLENDİĞİ SORUMLULUKLAR

Kanuna göre, Türkiye’nin iklim değişikliği ile mücadelede “ortak fakat farklılaştırılmış sorumluluklar ve göreceli kabiliyetler” ilkesi göz önünde bulundurulacak. Adalet, şeffaflık, sürdürülebilirlik gibi ilkeler esas alınacak. Kamu kurumları ve gerçek veya tüzel kişiler, kamu yararına yönelik tedbirlere uymakla yükümlü olacak. Ulusal Katkı Beyanı’nda net sıfır emisyon hedefi çerçevesinde ülkenin kalkınma öncelikleri dikkate alınacak. Emisyonların azaltımına yönelik ilerlemeler yıllık bazda İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından izlenecek.

İklim Değişikliği Başkanlığı, gerekli tedbirlerin alınmasında kurumlar arası koordinasyonu sağlayacak. Başkanlık, bilgi ve veri talebinde bulunabilecek ve bu verileri kamu ile paylaşacak. Ayrıca, tarım, orman ve sulak alanlarda karbon yutağı kayıplarını önlemek üzere yerel ve ulusal düzeyde tedbirler alınacak. İklim değişikliğine uyum faaliyetleri için ilgili kurum ve kuruluşlar görev ve sorumluluklarını yerine getirecek.

İklim değişikliğiyle mücadele için sera gazı emisyonlarının azaltımı ile uyum faaliyetleri mevzuatla belirlenecek. İlgili kurum ve kuruluşlar, mevcut görevlerini gözden geçirerek net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda plan ve projeler geliştirecek. Uyum faaliyetleri kapsamında, sonuç olarak iklim değişikliğini önlemeye yönelik araçlar geliştirilecek. Çölleşme, erozyon, ağaçlandırma gibi alanlarda tedbirler alınacak.

İlgili kuruluşlar, yeşil büyüme hedefleri doğrultusunda iklim değişikliğiStrateji ve eylem planlarından yararlanarak planlama yapacak. Her ilde İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu kurulacak ve bu kurul, yerel düzeyde iklim değişikliği eylem planlarını gerçekleştirerek izleyecek. Eğitim faaliyetleri ile toplumun iklim değişikliği konusunda bilinçlendirilmesi sağlanacak.

İklim değişikliği ile mücadele için kullanılacak finansal araçların geliştirilmesi hedefleniyor. Yenilenebilir enerji ve döngüsel ekonomi uygulamaları teşvik edilecek. İklim Değişikliği Başkanlığı, uluslararası karbon piyasalarında gelir elde ederek, bu gelirleri iklim yatırımlarına yönlendirecek. Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kurulacak ve buna ilişkin planlamalar yapılacak.

Kanuna göre, Türkiye’deki idari para ceza düzenlemeleri belirlenecek ve belirli eylemler için cezalar uygulanacak. İklim Değişikliği Başkanlığı, idari yaptırımları uygulama yetkisini elinde bulunduracak. Denetleme süreci, çevre kanunu çerçevesinde düzenlenecek ve başkanlık, bu denetimleri gerçekleştirerek ilgili hukuki yaptırımları uygulayacak.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’yla ilişkiler netleştirilecek ve elektrik piyasasına yeni düzenlemeler eklenecek. Yerel düzeyde iklim değişikliği eylem planları hazırlanacak ve bunların zamanında gerçekleştirilmesi için gerekli düzenlemeler yapılacak. Bu süreç, yeşil dönüşüm ve iklim değişikliği ile mücadele için hayati bir öneme sahip olacak.