GÖRÜŞMEDEKİ ANLAM VE ETKİLERİ
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, 3 Mayıs 2025’te Kiev’de düzenlediği basın toplantısında, ABD Başkanı Donald Trump ile 26 Nisan 2025’te Vatikan’da, Papa Francis’in cenaze töreninde gerçekleştirdiği görüşmeyi değerlendirdi. Zelenski, bu buluşmanın iki lider arasındaki en anlamlı toplantı olduğunu belirtti: “Belki en kısa olanıydı, ama en anlamlıydı. Vatikan’daki görüşmeden sonra Trump’ın her şeye biraz daha farklı bakmaya başladığından eminim.” Görüşme, ABD-Ukrayna ilişkilerinde yeni bir dönem başlattığı gibi, 30 Nisan’da imzalanan Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nın da temelini oluşturdu.
VATİKAN GÖRÜŞMESİNİN DETAYLARI
Zelenski, Vatikan’daki görüşmede Trump ile Rusya’ya yönelik yaptırımların artırılması konusunu ele aldığını ve Trump’ın verdiği yanıtların “çok etkili” olduğunu ifade etti. Detay paylaşmaktan kaçınan Zelenski, görüşmenin Trump’ın Ukrayna-Rusya Savaşı’na yaklaşımını değiştirdiğini ima etti. X’te paylaşılan yorumlarda, Zelenski’nin “Trump ile şimdiye kadarki en iyi görüşmeyi yaptık” şeklindeki ifadesi geniş yankı buldu. Bir X kullanıcısı, bu görüşmenin “Trump’ın Rusya’ya karşı daha sert bir tavır almasını sağladığını” öne sürdü.
Zelenski, 30 Nisan 2025’te Washington’da imzalanan Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nın hem Ukrayna hem de ABD için tarihi bir adım olduğunu vurguladı. Anlaşma, Ukrayna’nın nadir toprak elementleri ve diğer doğal kaynaklarının geliştirilmesini kapsıyor. Beyaz Saray’a göre, anlaşmanın kapsamında elde edilen gelirlerin %50’si, ABD-Ukrayna Yeniden Yapılandırma Yatırım Fonu’na aktarılacak. Fon, 3 Ukraynalı ve 3 Amerikalı üyeden oluşan eşit temsilli bir yönetim kurulu tarafından yönetilecek. Zelenski, bu anlaşmanın Ukrayna’nın güvenliği için kritik olduğunu, çünkü nadir toprak elementlerinin bir kısmının çatışmaların sürdüğü Donetsk bölgesindeki Pokrovsk yönünde bulunduğunu belirtti. Anlaşma, Ukrayna Parlamentosu’na onay için sunuldu ve Zelenski, milletvekillerinden destek beklediklerini söyledi. Ayrıca, bu sayede ABD’nin 2025 ve 2026 için onayladığı 15’er milyar dolarlık yardımların tamamının bu yıl alınabileceğini ifade etti.
RUSYA’NIN ATEŞKESİNE YANIT
Zelenski, Rusya’nın 8-11 Mayıs 2025’te, 2. Dünya Savaşı Zaferi’nin 80. yıl dönümü için geçici ateşkes ilanını değerlendirdi. Moskova’nın bu adımını, 9 Mayıs’taki geçit töreninin güvenliği için “tiyatro sahnesi” olarak nitelendirdi. Rusya’nın törene katılacak yabancı temsilciler için güvenlik garantisi sağladığını, ancak Ukrayna’nın buna karşılık hiçbir garanti sunmayacağını belirtti: “Rusya’nın bu tarihlerde ne yapacağını bilmiyoruz. Onların topraklarında olanlardan sorumlu olamayız.”
GÜVENLİK GARANTİLERİ VE GÜÇLÜ ORDU VURGUSU
Zelenski, Ukrayna’nın güvenliği için en önemli unsurun güçlü bir ordu olduğunu vurguladı: “Güçlü ordu, kendini savunabilen ordudur. Bu, güvenlik garantileri açısından bir numaradır.” Müttefik ülkelerle yabancı askerlerin Ukrayna’ya konuşlandırılması için görüşmeler yaptıklarını ifade etti ve Kiev’de bir güvenlik danışmanlar toplantısı düzenlemeyi planladıklarını açıkladı. Zelenski, ABD’nin anlaşma kapsamında güvenlik garantisi sunmadığını, ancak ekonomik ortaklığın dolaylı olarak güvenliğe katkı sağlayacağını belirtti.
GERGİNLİKTEN UZLAŞMAYA EVRİM
Vatikan’daki görüşme, Trump ve Zelenski arasında 28 Şubat 2025’te Beyaz Saray’da yaşanan gergin tartışmanın ardından geldi. Oval Ofis’te canlı yayında gerçekleşen tartışmada Trump, Zelenski’yi “saygısızlıkla” ve “III. Dünya Savaşı’nı riske atmakla” suçlamış, mineral anlaşması iptal edilmişti. Zelenski, tartışmadan üzüntü duyduğunu belirtmiş ve 4 Mart’ta Trump’a bir mektup göndererek barış müzakerelerine hazır olduğunu bildirmişti. Vatikan’daki görüşme, bu gerginliği azaltarak anlaşmanın imzalanması için uygun bir ortam sağladı. Trump, News Nation’a, anlaşmanın Rusya’yı “engelleyebileceğini” ve Ukrayna için bir “güvenlik garantisi” olabileceğini söyledi.
then "Add to Home Screen"