Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Erişkin Acil Kliniği’nden Doç. Dr. Onur Tezel, cam pipetler gibi cam ürünlerin yanlış kullanımı veya çeşitli kazalar sonucunda kırılarak ağız ve sindirim sisteminde ciddi yaralanmalara sebep olabileceğini belirtti.

KIRIKLARIN GÖZLE FARKEDİLMESİ HER ZAMAN MÜMKÜN DEĞİL

Tezel, kırıkların her zaman gözle fark edilemeyeceğini ve bazı durumlarda mikro çatlakların meydana gelebileceğini ifade etti. Kırılma riskinin, cam materyalin üretim aşamasında kullanılan maddelere bağlı olarak değiştiğini vurgulayan Tezel, “Özellikle küçük çocuklarda plastik pipetlerden kalma çiğneme alışkanlığı vardır. Bu çiğneme hareketi ile cam pipetler kırılabilir. Aynı zamanda camın doğal yapısı nedeniyle ani sıcak ve soğuk değişimlerinde, örneğin bulaşık makinesinde yıkadıktan sonra çok sıcak bir ortamdan aniden soğuk bir materyale konulduğunda çatlama riski oldukça yüksektir.” dedi.

AĞIZDAKİ CAM KIRIKLARI CİDDİ SORUNLARA YOL AÇABİLİR

Tezel, cam ürünlerin ağızla temasında dişlerin sert yapısıyla mevcut kırıkların belirginleşebileceğine dikkat çekerek, “Kırığın ağız içindeki en büyük problemi, yumuşak doku dediğimiz damağımız, dilimiz ve arka bölgelerdir. Bu alanlar yaralanmaya çok açıktır. Dolayısıyla en ufak bir kırık, camın jilet gibi keskinliği nedeniyle yumuşak dokulara zarar verebilir. En kötü senaryomuz ise kırılan cam parçasının yutulmasıdır. Bu durumda cam parçası önce yemek borusuna, eğer saplanmazsa mideye geçer, mideden bağırsaklara doğru ilerleyebilir.” şeklinde uyarıda bulundu.

CERRAHİ MÜDAHALE GEREKTİREBİLİR

Bu bölgelerde oluşan yaralanmalara müdahalenin zor olduğunu belirten Tezel, ağız içi ve yemek borusunun endoskopik yöntemlerle değerlendirilebildiğini ancak cam parçasının mide pasajını geçerek bağırsaklara temas etmesi halinde bazı durumlarda sürecin cerrahi müdahaleye kadar gidebileceğini kaydetti. Tezel, yemek borusunda beslenmeyi sağlayan önemli damar yapılarının bulunduğunu, cam parçasının bu bölgeye saplanması halinde ciddi kanamalara yol açabileceğini ifade etti.

KANAMA DURUMUNDA YAPILMASI GEREKENLER

Kanamanın ilk aşamada mideye doğru ilerleyebileceğini belirten Tezel, kişinin durumunu hemen fark edemeyebileceğini belirtti. Bazı vakalarda hastaların kan kaybı nedeniyle şok tablosu veya kan kusma şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvurabildiğini ifade etti. Tezel, kırılan camın yutulması durumunda yapılması gerekenler hakkında şu bilgileri paylaştı: “Bu durumda kişinin en kısa sürede acil servise ulaşması gerekir. Camı kendisinin çıkartmaya çalışmaması ya da kusmaya çalışmaması gerekiyor. Eğer yutulmuşsa, mide içeriğinden veya yemek borusundan geriye çıkartmaya çalışmak, o camın hareketi nedeniyle dokulara zarar verebilir. Cam materyaller, kırık şüphesi, şekil bozukluğu veya çatlağa benzer bir görüntü olması durumunda kesinlikle kullanılmamalıdır.”

BAKIM HASTALARINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN UNSURLAR

Tezel, pipetlerin bakıma muhtaç bireylerde de kullanıldığına dikkat çekerek, “Demans, Alzheimer ve bakım hastaları, bilinç durumları nedeniyle temas ettiklerinin farkına varmıyor. Yaralandıklarında, damağında bir hasar olduğunda bunu fark edemedikleri için teşhis koymak zorlaşabiliyor. Bu nedenle bakım hastalarında cam pipetler veya damağa zarar verebilecek sert pipetlerden mümkün olduğunca uzak durulması gerektiğini” belirtti.