GÖRÜŞME DETAYLARI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 5 Mayıs 2025 tarihinde ABD Başkanı Donald Trump ile telefon görüşmesi yaptı. Bu görüşme, Ukrayna-Rusya savaşı, Gaza’daki insani kriz, Suriye’deki gelişmeler ve Türkiye-ABD arasındaki savunma işbirliği gibi önemli konuları kapsıyor. Trump, görüşmeyi “çok iyi ve verimli” olarak değerlendirip, Erdoğan’ı Washington’a davet etti ve Türkiye’ye de bir davet aldığını belirtti. Görüşme, uluslararası medya tarafından geniş bir şekilde yer buldu.

ERDOĞAN’IN MESAJLARI

Görüşmede, Erdoğan, Trump’a Türkiye’nin Gaza’da acil bir ateşkes ve kalıcı barış sağlama konusundaki desteğe hazır olduğunu iletti. Suriye konusunda ise Erdoğan, ABD’nin yaptırımları hafifletme çabalarının ülke istikrarına katkı sağlayacağını ve Suriyeli mültecilerin geri dönüşünü kolaylaştıracağını vurguladı. Trump, Ukrayna-Rusya savaşını sona erdirmek için Erdoğan ile işbirliği yapmayı hedeflediğini ifade ederek, “Rusya-Ukrayna arasındaki saçma ama ölümcül savaşı bitirmek için Erdoğan ile çalışmayı dört gözle bekliyorum” dedi.

İKİLİ İLİŞKİLERDE GÜNDEME GELEN KONULAR

Görüşmede iki ülke arasındaki ilişkilerin önemli bir kısmını oluşturan Türkiye’nin F-35 programına geri dönüşü, F-16 tedarik süreci ve CAATSA yaptırımlarının kaldırılması gibi konular da gündeme geldi. Erdoğan, bu adımların iki NATO müttefiki arasındaki savunma işbirliğini güçlendireceğini ifade etti. Trump’ın, 2019’da Türkiye’nin S-400 alımı nedeniyle uygulanan CAATSA yaptırımlarını kaldırmayı değerlendirdiği uluslararası basında öne çıkan bir başka konu oldu.

DÜNYA MEDYASININ YORUMLARI

Görüşme, uluslararası medya tarafından farklı şekillerde yorumlandı. Times of Israel, görüşmeyi Türkiye’nin Suriye politikası ve İsrail’in bölgesel endişeleri bağlamında ele aldı. Al Jazeera, Trump’ın Ukrayna savaşını sona erdirmek için Türkiye ile işbirliği arzusunu öne çıkararak, “Ankara, bölgesel sorunlarda kilit bir ortak olarak görülüyor” dedi. Fox News ise iki liderin Gaza, Ukrayna ve Suriye üzerinde ortak çalışma konusunda anlaştığını belirtti. Moscow Times, Türkiye’nin savaş boyunca izlediği denge politikasına dikkat çekerek, “Trump, savaşı bitirmek için Erdoğan’ın yardımına güveniyor” yorumunu yaptı.

ÖNCEKİ GÖRÜŞMELER

Trump’ın 20 Ocak 2025’te ikinci kez ABD başkanı olarak göreve başlamasından sonra Erdoğan ile ilk telefon görüşmesi 16 Mart’ta gerçekleşti. Bu görüşmede F-16 ve F-35 programları, CAATSA yaptırımları ve Suriye konuları ele alındı. 5 Mayıs’taki görüşme, iki lider arasındaki ikinci temas oldu ve Türkiye-ABD ilişkilerinde yeni bir ivme kazandırma çabalarını yansıtıyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Washington ziyaretleri de bu diyaloğu destekliyor.

Türkiye, S-400 alımı nedeniyle 2019’da F-35 programından çıkarıldı ve 2020’de CAATSA yaptırımlarına maruz kaldı. Ankara, bu yaptırımların kaldırılmasını ve F-35 programına geri dönmeyi veya yatırımların iadesini talep ediyor. Ayrıca, 40 adet Block-70 F-16 alımı ve mevcut F-16’ların modernizasyonu için ABD ile müzakereler devam ediyor.