TAHRAN’DAN MAKRAN’A TAŞINMA PLANLARI

Hükümet sözcüsü, Tahran’ın aşırı nüfus sorunu, elektrik sıkıntısı ve su kıtlığını gidermek amacıyla iddialı bir projeyle İran’ın başkentini güney kıyısı bölgesi Makran’a taşıyacağını bildirdi. Yetkililer, bu değişikliğin stratejik ve ekonomik yararlarını öne çıkarırken, eleştirmenler olası yüksek maliyetler ve lojistik zorluklar konusundaki endişelerini dile getiriyor.

YENİ BAŞKENTİN YERİ VE EKONOMİ PLANI

Hükümet sözcüsü Fatemeh Mohajerani, “Yeni başkent kesinlikle güneyde, Makran bölgesinde olacak ve şu anda bu konu üzerinde çalışılıyor” ifadelerini kullandı. Mohajerani, Tahran’ın su kıtlığı gibi artan ekolojik sorunlarına dikkat çekerek, taşınmanın uygulanabilirliğini değerlendirmek ve Makran bölgesinde deniz temelli bir ekonomi oluşturmak amacıyla iki konsey kurulduğunu duyurdu. Ayrıca, “Mühendisler, sosyologlar ve ekonomistler de dahil olmak üzere akademisyenler, elitler ve uzmanlardan yardım istiyoruz,” diyerek konunun henüz erken aşamada olduğunu ve aciliyet taşımadığını belirtti.

CUMHURBAŞKANINDAN YENİ AÇIKLAMALAR

Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Tahran’ın mali kaynakları ile harcamaları arasındaki uyumsuzluğu sürdürülemez olarak tanımlayarak başkentin yeri hakkındaki tartışmaları yeniden alevlendirdi. Pezeşkiyan, “Hammaddeleri güneyden merkeze taşımak, işlemek ve ihracat için güneye geri götürmek rekabet gücümüzü azaltıyor” dedi. Gazeteci Gholhaki, sosyal medyada, “Azadi Stadyumu’nun yeniden inşası 18 ay sürüyor ve 19 trilyon riyale (23.75 milyon dolar) mal oluyor; başkentin yerinin değiştirilmesi ne kadar zaman ve para gerektiriyor? Bir yüzyıl ve yüz milyarlarca dolar düşünün!” ifadelerini paylaştı.

GEÇMİŞTEKİ TARTIŞMALAR VE SÜREÇ

Iran International’a göre, İran’ın başkentinin taşınmasına dair tartışmalar 1979 İslam Devrimi’nden bu yana varlığını sürdürüyor. Ancak mali kısıtlamalar, siyasi durgunluk ve lojistik zorluklar nedeniyle sıklıkla yarıda kalıyor. Geçmişteki İran yönetimleri bu fikrin değişik versiyonlarını inceledi, fakat mali sınırlamalar ve siyasi yazgınlık bu planların ilerlemesini sürekli engelledi. Özellikle Mahmud Ahmedinejad döneminde, Tahran’ın depremlere karşı zayıflığı nedeniyle bu konu yeniden gündeme geldi.

EKONOMİK RİSKLER VE TEHDİTLER

2010’ların ortalarında Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, şehrin sürdürülemez büyümesi ve artan çevre sorunlarına işaret ederek bu tartışmayı yeniden gündeme getirdi. Destekçiler, Makran’ın stratejik konumunu ve potansiyel ekonomik yararlarını öne çıkarırken, eleştirmenler bu hareketin Tahran’ın ekonomik yapısını tehdit edebileceğini ve projenin tamamlanmasının on yıllar alabileceğini savunuyor.