“İran Operasyonu Netanyahu’ya Gazze’de Esneklik Kazandırdı”

NETANYAHU’NUN GAZZE POLİTİKALARI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yaklaşık 18 aydır devam eden Gazze savaşını sona erdirmekten kaçınıyordu. Bunun nedeni, koalisyon hükümetinin çökme riski ve muhtemel erken seçimde kaybetme ihtimali olarak gösteriliyordu. Ancak İran’a yönelik saldırılar ve ABD’yi Tahran’ın nükleer tesislerine saldırmaya ikna etmesi, Netanyahu’yu daha güçlü bir konuma taşıdı. Patrick Kingsley’in New York Times’taki analizine göre, İsrail kamuoyunda İran operasyonlarına olan ilgi artarken, Netanyahu’nun anketlerdeki desteği Ekim 2023 itibarıyla en yüksek seviyeye ulaştı. Yeni verilere göre hükümeti düşse bile, Netanyahu’nun yeniden seçilme ihtimali artık “makul” görünüyor. Bu durum, başbakanın koalisyon ortaklarının baskılarına rağmen Gazze konusunda daha esnek olabileceği yönünde beklentileri artırıyor.

NETANYAHU’NUN GÜCÜ VE MUHALEFET

“Yıllardır olmadığı kadar güçlü bir konumda” diyen Netanyahu’nun eski danışmanlarından olan siyaset analisti Mitchell Barak, “Bu kadar güçlüyken, o anlaşmayı yapabilirsin, Gazze savaşını bitirebilirsin ve hükümetinin çökmesinden ya da görevden alınmaktan korkmazsın” şeklinde ifade etti. Ancak, Netanyahu’nun Gazze konusunda herhangi bir değişiklik sinyali verdiği ifade edilmedi. Hamas’ın teslim olmadan savaşı sona erdirmeyi reddettiğini hatırlatan Netanyahu’nun ofisi, hala geçerli olan talepleri tekrar dile getirerek, “Savaşı sona erdirmenin önündeki tek engel Hamas’tır. Tüm rehineleri serbest bırakmalı, teslim olmalı, Gazze üzerindeki kontrolünü bırakmalı ve çekilmelidir. Seçim onların” açıklamasını yaptı.

İRAN KAMPANYASI VE NETANYAHU’YU GÜÇLENDİREN FAKTÖRLER

Netanyahu, İran kampanyasındaki zaferin ardından rotayı değiştirmek için gerekli siyasi güçte olduğunu belirtiyor. Gazze ateşkes görüşmelerindeki temsilcilere daha geniş müzakere yetkisi verdiği bildiriliyor. Bu durum, Netanyahu’nun daha açık bir tavır sergileme ihtimaline işaret ediyor. Salı günü yapılan bir hükümet açıklamasında, İran’la yaşanan 12 günlük çatışma süresince elde edilen başarılar sıralandı. Açıklamaya göre, İsrail İran’ın nükleer programı tehdidini etkisiz hale getirdi ve birçok hedefi yok etti. Ancak, nükleer programa verilen zararların kapsamı belirsizliğini koruyor.

SEÇİM STRATEJİLERİ VE MUHALİF GÖRÜŞLER

İsrail’deki durum, artık görünümden daha az önemli gibi görünüyor. Netanyahu’nun en sert muhalifleri bile, ABD Başkanı Donald Trump’ı saldırıya katılmaya ikna etmesini “cesur ve dahiyane” olarak değerlendirdi. İsrail basınında Netanyahu’nun yakında Gazze savaşını bitirebileceği yönünde spekülasyonlar yer aldı. Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, “Şimdi tüm gücümüzle yeniden Gazze’ye dönmeli, görevi tamamlamalı — Hamas’ı yok etmeli ve rehinelerimizi geri getirmeliyiz” açıklamasını yaptı. Analistler, Netanyahu’nun parlamento yaz tatiline girmeden Hamas ile bir anlaşma yapmayı erteleyebileceğini belirtiyor.

KALICI ATEŞKES VE NETANYAHU’NUN STRATEJİK YAKLAŞIMI

Netanyahu, kalıcı ateşkes talebi konusunda daha esnek olabiliyor. Hamas, savaşın tamamen sona ermesini istiyor; ancak İsrail, geçici bir anlaşma talep ediyor. Bazı analistler, Netanyahu’nun artık güçlü bir konumda görünmediği için daha fazla esneklik gösterme olasılığını düşünüyor. 7 Ekim 2023 tarihindeki saldırının ardından Netanyahu’nun güvenlik konusunda imajı zedelenmişti. Ancak İran’a ve Hizbullah’a karşı alınan ağır darbelerle, güvenlik sicilini yeniden güçlendirdi. “7 Ekim’in başarısızlığından kendini olabildiğince uzaklaştırmaya çalışıyor, bir sonraki seçime başka bir hikâyeyle gitmeyi umut ediyor” diyen Shalev, “İran kampanyası ona kesinlikle anlatacak yeni bir hikâye sundu” şeklinde değerlendirdi. Ancak Netanyahu’nun zafer parıltısının süreceği bilinmiyor, zira İran nükleer programını hızla yeniden inşa ederse, bu anlatı dağılabilir.