KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU’NUN YAPTIRIM KARARI

Bazı büyük marketlerin plastik poşet yerine daha maliyetli kağıt ve bez çanta satışını zorunlu hale getirmesi üzerine Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) yaptırım kararı aldı. Alışveriş yapan bir kişi, marketten plastik poşet talep ettiğinde, sadece kağıt ve bez çanta bulundukları bilgisiyle karşılaştı. Bu durumun Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar’ın “satış noktalarının yükümlülükleri” başlıklı 8. maddesine aykırı olduğunu belirten kişi, marketlerin denetlenmesi ve gerekli işlemlerin yapılması için KDK’ya başvurdu. KDK, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına “zincir marketlerde yasal yükümlülüklere aykırı olarak plastik poşet satışı yapılmamasının idari denetim kapsamına alınarak gerekli yaptırımların uygulanması” yönünde öneride bulundu.

PLASTİK POŞET SATIŞI YASAL DÜZENLEMELERE AYKIRI

Alınan kararda, Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar’ın marketlerin yalnızca “kağıt, file ve bez” gibi pahalı alternatifler sunmasına izin vermediği vurgulandı. Usul ve Esasların 8. maddesinde, alternatif taşıma araçlarının, plastik poşetlere ek olarak sağlanabileceği ifade edildi. Kararda, şu ifadeler yer aldı: “Zincir marketin bu uygulaması, tüketiciye seçim hakkı tanımıyor ve piyasaya dayalı çevre koruma mekanizmalarının asıl amacı olan davranışsal değişikliği değil, ekonomik külfet yaratan bir zorunluluk ortaya çıkarıyor. Plastik poşetlerin belirli bir ücretle sunulması, tüketicin bilincini artırmayı ve çevre dostu seçenekler sunmayı amaçlıyor. Ancak, yalnızca kağıt torba gibi yüksek ücretli seçenekler sunulması, düzenleyici hükümlerin özüne ve amacına aykırıdır. Plastik poşet tedarikinin yeniden sağlanması ve alternatif taşıma ekipmanlarının da sunulmaya devam edebilmesi gerekmektedir.”

ZİNCİR MARKETLERİN UYGULAMASI HUKUKA AYKIRI

Kararda, “Zincir marketlerin çevre koruma gerekçesiyle plastik poşet satışını tamamen kaldırarak yalnızca alternatif torba satışı yapması, mevzuatla belirlenen plastik poşet bulundurma yükümlülüğünün ihlaline neden olmaktadır” denildi. Ayrıca, tüketici hakları ve ekonomik yükümlülük dengesi açısından bu durumun hukuka ve hakkaniyete uygun olmadığını belirten KDK, zincir marketlerin uygulamasının idari denetim altında değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.