KANUN TEKLİFİ MECLİSE SUNULDU

AKP, 25 Haziran’da kenevirden elde edilen çeşitli ürünlerin eczanelerde satışının yolunu açan bir kanun teklifini meclise sundu. “Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” yasalaşırsa, tıbbi kenevirin eczanelerde satışı mümkün olacak. Tıbbi kenevir ürünleri, uyuşturucu amaçlı kullanılan esrar ve türevlerinden çok farklı bir yapıya sahip. TBMM’de kanun teklifine dair değerlendirmelerde bulunan AKP Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta, kenevirin dünya genelinde sağlık alanında yaygın olarak kullanıldığını ifade ederek, Türkiye’nin rekabet gücünü artırmayı hedeflediklerini belirtiyor. Teklif şu anda Sağlık Komisyonu tarafından inceleniyor. Bu aşamadan geçmesi durumunda, önümüzdeki günlerde genel kurulda oylama yapılacak.

KENEYİ NASIL YETİŞTİRECEK VE KONTROLLERİ KİM YAPACAK?

Kanun teklifine göre, kenevirin yetiştirilmesi ve hasadından Tarım ve Orman Bakanlığı sorumlu olacak. Tıbbi kenevirin işlenmesi, ihracı, ruhsatlandırılması, kayıt işlemleri ile izin ve satışı Sağlık Bakanlığı tarafından gerçekleştirilecek. Ürünün satışına yalnızca eczanelerde izin verilecek ve bu sürecin kontrolü ile güvenliği elektronik takip sistemi aracılığıyla sağlanacak. BBC Türkçe’ye konuşan eczacılar, halihazırda dünyanın birçok ülkesinde tedavi amaçlı kullanılan tıbbi kenevirin eczanelerden satışını olumlu buluyor.

DÜŞÜK THC SEVİYESİ VE KULLANIM ALANLARI

Kenevirin “psikoaktif bileşeni” olarak bilinen THC’nin oranı %0,3 altında olan kenevir türleri genellikle “düşük THC’li” olarak sınıflandırılıyor. Düşük THC seviyesi, maddenin uyuşturucu etkisi göstermemesi anlamına geliyor. Türk Eczacıları Birliği Merkez Heyeti Üyesi Uzm. Ecz. Taner Ercanlı, düşük THC oranlı tıbbi kenevirin kanser ve MS gibi hastalıklar nedeniyle şiddetli ağrı çeken hastalara önerildiğini belirtiyor. Ercanlı, bu ürünlerin ağrı kesici ve antidepresan etkisi dolayısıyla geniş bir yelpazede kullanıldığını ifade ediyor. Ercanlı’ya göre, tıbbi kenevir ve halk arasında uyuşturucu olarak bilinen esrar birbirinden tamamen ayrıdır: “Uyuşturucu amaçlı kullanılan esrar halini değil, tıbbi ürün halini kastediyoruz. Bu ürünler Sağlık Bakanlığı’ndan ruhsatlandırılacak ve kimyasal olarak çok farklı çeşitleri olacak.” Ercanlı, kenevir kelimesinin kamuoyunda dikkat çektiği ancak sonuçta tüm ürünlerin sağlık ürünleri olduğunu vurguluyor.

KONTROL MEKANİZMALARI VE DİĞER ÜLKELERDEKİ UYGULAMALAR

Ercanlı, mevcut eczanelerde satışı yapılan başka ilaçların bazı gruplar tarafından kötüye kullanılabildiğini hatırlatıyor ve buradaki kontrol mekanizmasının etkin çalışması gerektiğini ifade ediyor. Kanada, İtalya, Almanya, İsrail, Uruguay, Avustralya ve Hollanda gibi ülkelerde tıbbi kenevir kullanımı mevcut. Ankara’da eczacılık yapan Erdal Kurt, Türkiye’de kemoterapi gören bazı kanser hastalarının Türk Eczacılar Birliği aracılığıyla yurtdışından bu ilaçları getirtebildiklerini belirtiyor. Kurt, “Bu ürünler bazı ülkelerde hali hazırda kullanılıyor. Kimi ülkelerde sınırlı ve kontrollü, kimi ülkelerde ise yasal olarak satışına izin veriliyor.” diyor. Kurt, yasa teklifinde belirtilen şekilde tüm yetkilerin Sağlık Bakanlığı’nda toplanmasını olumlu bir unsur olarak görüyor ve devamında şunları ekliyor: “Sadece satışı değil, son kullanma tarihi geçen veya sorunlu ürünlerin imhasına kadar tüm sürecin, ilaç takip sistemi üzerinden Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülmesi hedefleniyor. Bu doğru bir uygulama.”

SAĞLIK ÜRÜNLERİNİN KONTROLLÜ SATIŞI GEREKEN BİR KONU

Ercanlı, eczanelerde kontrol altında bulunan birçok farklı ilacın satışı olduğunu belirtiyor. Tıbbi kenevir etken maddeli ürünlerin de benzer kontrol sistemine tabi tutulup halka ulaştırılabileceğini vurguluyor: “İnsan sağlığı için kullanılan ürünlerin hepsinin eczanelerden halka ulaştırılması gerektiğini, sağlık ürünlerinin tek adresinin eczane olduğunu vurguluyoruz.” Ayrıca, Ercanlı, sadece kenevir değil, hastalıkların tedavisinde kullanılan pek çok başka ürünün de eczanelerden satışının yaygınlaştırılması gerektiğini savunuyor.