ALTERNATİF POŞET SATIŞINA ELEŞTİRENLER

Bazı zincir marketler, plastik poşet kullanımını yasaklayarak sadece daha pahalı olan kağıt ve bez çantalar satışını zorunlu hale getirdi. Bu durum, Kamu Denetçiliği Kurumu’ndan (KDK) yaptırım kararı aldı. KDK’nın kararına göre, bir tüketici kasada plastik poşet istediğinde, marketin sadece kağıt ve bez çanta sunduğuna dair yanıt aldığını ifade etti. Bu durum, Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar’ın “satış noktalarının yükümlülükleri” başlıklı 8. maddesine aykırı olduğu belirtildi. Tüketici, marketlerin denetimi ve ilgili mevzuat çerçevesinde gerekli işlemlerin yapılması için KDK’ya başvurdu.

YASAL YÜKÜMLÜLÜKLERE AYKIRILIK

KDK, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na, “Zincir marketlerde yasal yükümlülüklere aykırı olarak plastik poşet satışı yapılmamasının idari denetim kapsamına alınarak gerekli yaptırımların uygulanması” tavsiyesinde bulundu. Karara göre, Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar, marketlerin plastik poşet satışını kaldırıp yalnızca “kağıt, file ve bez” gibi daha pahalı alternatifler sunmalarına izin vermiyor. Usul ve Esasların 8. maddesi, alternatif ekipmanların plastik poşetlere ek olarak sunulabileceğini belirtiyor.

TÜKETİCİ HAKLARI VE DENGESİ

KDK, zincir market uygulamalarının tüketicilere yeterli seçim hakkı tanımadığını ve çevre koruma hedeflerini göz ardı ettiğini kaydetti. Tüketiciye yalnızca kağıt torba sunulması, bu durumun ruhuna ve özüne aykırı olduğu ifade edildi. Plastik poşetlerin bir ücret karşılığında sunulmasının amacı, tüketiciyi bilinçlendirmek ve çevre dostu tercihler yapmasını sağlamaktır. Tüketiciler için hem plastik poşet tedariği hem de alternatif taşıma ekipmanlarının sunulmaya devam edilmesi gerektiği vurgulandı. KDK, zincir marketlerin çevreyi koruma gerekçesiyle plastik poşet satışını tamamen kaldırmasının yasal yükümlülüklere aykırı olduğunu belirtti. Tüketici hakları ve ekonomik yükümlülük dengesi açısından uygulamanın dikkatle değerlendirilmesini önerdi.