KURGUSAL HAREKETİN KÖKENİ

ABD’de son yıllarda ülke genelindeki sokak gösterilerinde şiddetle ilişkilendirilen Antifa hareketi, ABD Başkanı Donald Trump tarafından “hasta ve tehlikeli” olarak nitelendirilip “terör örgütü” ilan edilmek isteniyor. Trump, 2020’deki seçim kampanyasında Antifa’yı “terör örgütü” olarak tanımlama planını duymuş ancak seçimleri kaybetmesi nedeniyle bu vaadini gerçekleştirememiştir. Cumhuriyetçi aktivist Charlie Kirk’ün öldürülmesi sonrasında hareketin kökenleri, ideolojisi ve ABD’deki geçmişi daha fazla ilgi çekiyor.

ANTİFA HAREKETİNİN TARİHİ

“Anti-faşizm” teriminin kısaltması olarak bilinen Antifa hareketi, Avrupa’da 1930’lara kadar uzanıyor. İkinci Dünya Savaşı öncesi Almanya’da yükselen Nazizm ve İtalya’daki faşist rejime karşı, aşırı sol bir grup olarak ortaya çıkmıştır. ABD’de 1980’lerin ardından kendilerini bu muhalif grupların bir parçası olarak gören Antifa, o dönem “Dazlaklar” diye adlandırılan Neonazi sempatizanları ve Ku Klux Klan’a karşıt bir duruş sergilemiştir.

AŞIRI CİHATÇILAR OLARAK TANINIYORLAR

ABD’de Antifa, politik reform ve uzlaşıdan ziyade doğrudan eylemlerle hedeflerine ulaşan “aşırıcılar” olarak tanınıyor. Faşizme ve ırkçılığa karşı toplumsal olaylar ile protestolarda kendini gösteren bu gruplar, karşı tarafı yıldırma ve şiddet eylemleri gibi “protesto taktikleri” kullanarak öne çıkıyor.

BELİRSİZ BİR HAREKET

Antifa’nın belirgin bir lideri ya da merkezi bir yapısı bulunmuyor. İdeolojileri paylaşan aktivistler tarafından oluşturulan grup, yapılandırılmış bir grup olmaktan ziyade belirsiz bir sosyal hareket olarak tanımlanıyor. Grubun takipçileri arasında resmi liderlerin olmadığını belirtiyor. Üyelik kavramı da belirsiz olduğu için sempatizan sayısının tahmin edilmesi mümkün olmuyor.

PROTESTOLARDAN SORUMLU TUTULUYOR

Yerel düzeyde küçük topluluklar veya hücreler şeklinde örgütlenen Antifa, özellikle 2017’de Virginia’daki Charlottesville kentinde yapılan ve aşırı sağcıların bir araya geldiği “Sağı Birleştirin” mitinginde dikkat çekti. Grubun bu mitingi protesto etmesi sonrası yaşanan şiddet olayları olağanüstü hal ilan edilmesine sebep oldu. Ayrıca, 2020’de Minneapolis’te George Floyd’un öldürülmesine karşı düzenlenen protestolar sonrası da Trump, şiddetin sorumlusunu Antifa olarak gösterdi.

ŞİDDET TAKTİKLERİ KULLANIYORLAR

The New York Times’a göre, “Antifa: Anti-Faşist El Kitabı”nın yazarı Mark Bray, grubun genelde siyah giyinip maske takarak anarşist gruplarla örtüşen taktikler kullandığını ifade ediyor. Bray, grup üyelerinin “barışçıl” protestoları tercih ettiğini, ancak ırkçı ve faşist grupların özgürce örgütlenmesine izin verilirse marjinal grupların hedef alınacağını düşündüklerini ve bu nedenle şiddet kullanımını haklı bulduklarını belirtiyor. Bray, “Antifa”nın merkezi bir yönetimi olmadığını ve belirgin bir hiyerarşi olmadığını da dile getiriyor.