ABD BAŞKANI TRUMP’IN ZİYARETLERİ VE TÜRKİYE’DEKİ DİPLOMATİK HAREKETLİLİK

ABD Başkanı Donald Trump, Körfez ülkeleri turunun ardından ülkesine dönmeye hazırlık yaparken, Trump’ın gerçekleştirdiği ziyaretlerle eş zamanlı olarak Türkiye’de önemli diplomatik hareketlilik yaşandı. 14-15 Mayıs’ta Antalya, NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı’na ev sahipliği yaptı. Dün, Ankara’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski bir araya geldi. İstanbul ise bugün Rusya-Ukrayna savaşı çerçevesinde kritik iki toplantıya ev sahipliği yapıyor. Bu gelişmelerle birlikte, dünya basınında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın barış çabalarındaki rolüne de vurgu yapıldı.

ERDOĞAN’IN DÜNYA SAHNESİNE DÖNÜŞÜ

The Washington Post’ta (WP) yer alan değerlendirmeye göre, Ankara ile gerçekleştirilen müzakereler Erdoğan’ın 20 yılı aşkın süredir iktidarda olduğu dönemde inişli çıkışlı bir seyir izledi. İç politikada ve bölgesel bağlamda gelişmeler, tarafları “baltanın gömülmesini” teşvik ederken; PKK’nın kendini feshetme ve silah bırakma kararı ile Suriye hükümeti ve SDG arasında sağlanan anlaşma gibi son gelişmelere dikkat çekildi. Ayrıca, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması ve ardından yaşanan protesto ve tutuklamalar da hatırlatıldı. Brookings Enstitüsü’nden Aslı Aydıntaşbaş, Tharoor’a verdiği bir açıklamada, “Bu, Erdoğan’ın dünya sahnesine büyük geri dönüşü” ifadelerini kullanarak, Türkiye’nin daha önce “diktatörlüğe giden seçimli otokrasinin en büyük örneği” olarak değerlendirildiğini hatırlattı. Aydıntaşbaş, “Mayıs ayının ortalarına geldiğimizde, Erdoğan’ın Suriye’de kazanan ve Ukrayna-Rusya alanında önemli bir oyunucu olarak geri döndüğünü görüyoruz” dedi.

TRUMP’IN ROLÜ

Tharoor, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geri dönüş yolunun taşlarının ABD Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönmesiyle döşendiğini belirtti. Trump’ın Erdoğan ile olan yakınlık ilişkisine dikkat çekilen yazıda Alper Coşkun’un görüşüne yer verildi. Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’ndan Coşkun, “Erdoğan’ın Trump ve politikalarında çok fazla kendisini gördüğünü” belirtirken, Trump’ın söylemi ve politikalarının Erdoğan ile olan benzerliklerine vurgu yaptı. Yazıda, “Türkiye’nin daha geniş çevresindeki nüfuzu ve bölgede istikrarlaştırıcı güç olma becerisi, Trump yönetimindeki Beyaz Saray’da güçlü bir unsur olarak ifade ediliyordu” değerlendirmesi yapıldı. Ortadoğu Enstitüsü’nden Gönül Tol ise, 15 yıldır İran, Suriye, Rusya ve Çin ile yaşanan gerilimlerin ABD ve Türkiye arasındaki stratejik hizalanmayı zor duruma düşürdüğünü kaydetti. Tol, “Sıfırlanmaya giden kapının açık olduğu ve Türkiye’nin de bu kapıdan geçmeye hazır” olduğunu belirtti.

DİPLOMATİK DÖNÜM NOKTASINA İLİŞKİN ÜMİT

Bloomberg haber sitesinde yer alan Beril Akman’ın yazısında, Erdoğan’ın Trump’ın “barış yapıcı vekili” olduğu belirtildi. Son bir haftada yaşanan gelişmelerin ışığında, Akman, “Gelişmeler, Erdoğan’ın hazırlık yaptığı, ABD Başkanı Donald Trump’ın ivme kazandırdığı diplomatik bir dönüm noktasına dair umut ışıkları sunuyor” ifadelerini kullandı. Türk yetkililerin, Trump’ın ikinci başkanlığı döneminde yıllardır süregelen gerginliklerin ardından ABD ile ilişkilerin iyileşeceğini “bahse girdiği” belirtilerek, ABD’nin Ukrayna’daki savaşı sonlandırma ve Suriye’yi uluslararası sisteme entegre etmek gibi hedefleri çerçevesinde Erdoğan’ın yeniden bölgesel bir güç odağı haline geldiği ifade edildi.