GÖRÜŞME DETAYLARI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 5 Mayıs 2025’te ABD Başkanı Donald Trump ile bir telefon görüşmesi yaptı. Görüşmenin gündeminde, Ukrayna-Rusya savaşı, Gazze’deki insani kriz, Suriye’deki gelişmeler ve Türkiye-ABD arasındaki savunma işbirliği gibi önemli konular yer aldı. Trump, bu görüşmeyi “çok iyi ve verimli” olarak tanımlayarak, Erdoğan’ı Washington’a davet ettiğini ve kendisinin de Türkiye’ye davet kabul edildiğini belirtti. Bu görüşme, dünya medyasında geniş bir yankı buldu.

İLİŞKİLERİN GÜÇLENDİRİLMESİ

Görüşme esnasında Erdoğan, Trump’a Türkiye’nin Gaza’da acil bir ateşkes sağlama ve kalıcı barış için destek sunmaya hazır olduğunu iletti. Ayrıca, Suriye’ye dair ABD’nin yaptırımları hafifletme çabalarının ülkenin istikrarına katkı yapacağını ve Suriyeli mültecilerin geri dönüşünü kolaylaştıracağını vurguladı. Trump, Ukrayna-Rusya savaşını sona erdirmek için Erdoğan ile işbirliği sürecini geliştirmeyi amaçladığını ifade ederek, “Rusya-Ukrayna arasındaki saçma ama ölümcül savaşı bitirmek için Erdoğan ile çalışmayı dört gözle bekliyorum” dedi.

Ayrıca, ikili ilişkilerde Türkiye’nin F-35 programına geri dönüşü, F-16 tedarik süreci ve CAATSA yaptırımlarının kaldırılması konuları ele alındı. Erdoğan, bu adımların iki NATO müttefiki arasındaki savunma işbirliğini güçlendireceğini belirtti. Trump, 2019’da Türkiye’nin S-400 alımı nedeniyle uygulanan CAATSA yaptırımlarını kaldırmayı değerlendirdiği konusunda dünya basınında dikkat çekildi.

ULUSLARARASI MEDYANIN YORUMLARI

Görüşme, uluslararası medyada çeşitli yorumlarla ele alındı. Times of Israel, “Trump-Erdoğan yakınlaşması, Gazze savaşı ve Suriye’de Ahmed el-Şara rejiminin yükselişi nedeniyle İsrail için hassas bir konu” ifadesine yer vererek, Erdoğan’ın Gaza ateşkesi ve Suriye yaptırımları konusundaki mesajlarını vurguladı. Al Jazeera ise Trump’ın Ukrayna savaşını bitirmek için Türkiye ile işbirliği kurma isteğini öne çıkararak, “Ankara, bölgesel sorunlarda kilit bir ortak olarak görülüyor” dedi.

Fox News, iki liderin Gaza, Ukrayna ve Suriye’de ortak çalışma konusunda anlaştığını bildirdi. Moscow Times ise, Türkiye’nin savaş süresince Rusya ve Ukrayna’ya karşı denge politikası izlediğini hatırlatarak, “Trump, savaşı bitirmek için Erdoğan’ın yardımına güveniyor” başlığını kullandı ve Trump’ın savaşın sona ermesine yönelik taahhüdüne dikkat çekti.

GEÇMİŞ GÖRÜŞMELERİN ETKİSİ

Trump’ın 20 Ocak 2025’te ikinci kez ABD Başkanı olarak göreve başlamasından sonra Erdoğan ile ilk telefon görüşmesi 16 Mart’ta gerçekleşti. Bu görüşmede de F-16 ve F-35 programları, CAATSA yaptırımları ve Suriye konuları masaya yatırıldı. 5 Mayıs’taki görüşme, iki lider arasında gerçekleşen ikinci temas oldu ve Türkiye-ABD ilişkilerine yeni bir yön verme çabalarını yansıttı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Washington ziyaretleri de bu diyaloğu destekliyor.

Türkiye, S-400 alımı nedeniyle 2019’da F-35 programından çıkarılmış ve 2020’de CAATSA yaptırımlarına maruz kalmıştı. Ankara, bu yaptırımların kaldırılmasını, F-35 programına geri dönmeyi veya yatırımlarının iadesini talep ediyor. Bunun yanı sıra, 40 adet Block-70 F-16 alımı ve mevcut F-16’ların modernizasyonu için ABD ile müzakerelere devam ediliyor.